Εχει ωραία τραγούδια ο καινούργιος δίσκος του Γιάννη Κότσιρα. Ας αναφέρουμε ενδεικτικά, ως προσωπικές επιλογές, τα «Η άλλη όχθη», «Ενα φεγγάρι δρόμος» και «Εύθυμη νότα», που κινούνται σε ένα σύγχρονο έντεχνο και ενίοτε λαϊκό στυλ και έχουν αποδοθεί με τη δωρικότητα και το συναισθηματικό βάθος του γνωστού ερμηνευτή.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη: όλες οι συνθέσεις είναι του Μανόλη Ανδρουλιδάκη, σε εν πολλοίς ανέκδοτους στίχους του Αλκη Αλκαίου (1949-2012) και ενορχήστρωση του Αλέξανδρου Λιβιτσάνου· το εξώφυλλο είναι ένας πίνακας της Εμμανουέλας Δασκαλάκη έχοντας ακούσει μερικά από τα τραγούδια· και αν κάποτε οι δίσκοι αποτελούσαν αισθητικά ενιαίες προτάσεις, με το «Παράθυρο στο άπειρο» συμβαίνει κάτι ανάλογο: «Κάποια στοιχεία του θυμίζουν παλιά εποχή», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Κότσιρας. «Και αυτό ίσως προκαλεί την αίσθηση ότι, οπ, εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα έργο, με έναν κύκλο τραγουδιών, όχι με μια συλλογή».
Αραγε όμως ένας τέτοιος «κύκλος» δεν έχει και κάποιο ρίσκο στον καιρό του streaming και των πολλαπλών μουσικών περισπασμών; «Προφανώς, όμως το ρίσκο υπάρχει κυρίως όταν πας να ανταγωνιστείς το σήμερα, όταν έχεις το άγχος του σουξέ», απαντάει και συνεχίζει: «Δεν το αισθάνομαι αυτό το άγχος. Κανείς μας δεν το αισθάνεται. Το μόνο που έχουμε να ανταγωνιστούμε είναι ο εαυτός μας. Θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι που να μας εκφράζει και που όταν με το καλό περάσουν τα χρόνια να μας κάνει να νιώθουμε περήφανοι».
Η ιστορία του δίσκου, λέει ο ερμηνευτής, ξεκινάει κατά κάποιον τρόπο από μια επιθυμία του Αλκη Αλκαίου να συνεργαστούν. Ο στιχουργός την είχε εκφράσει στον επιστήθιο φίλο του Ηλία Γεράκη και στον Θάνο Μικρούτσικο, όμως όσο ζούσε δεν είχε γίνει πραγματικότητα. Οι στίχοι υπήρχαν σε ένα φάκελο και πριν από λίγο καιρό ο Γεράκης τους έδωσε στον Ανδρουλιδάκη, με την παραγγελία να γράψει τραγούδια πάνω στη φωνή του Κότσιρα. «Ηρθε λοιπόν ο Ανδρουλιδάκης μια ημέρα στο σπίτι», θυμάται ο Κότσιρας, «με ένα καταπληκτικό υλικό, και μου είπε: “Δεν μπορώ να το δώσω σε άλλον, είναι γραμμένο για σένα. Ή θα το πεις εσύ ή θα το πω… εγώ».
Ο Κότσιρας ήταν λέει «ερωτευμένος» με τους στίχους του Αλκαίου, από όταν τους πρωτοάκουσε, στο «Ερωτικό». Σήμερα περιγράφει τον σημαντικό στιχουργό σαν ένα διανοούμενο και υπενθυμίζει τα βασανιστήρια που υπέστη από τη χούντα και τον σημάδεψαν εφ’ όρου ζωής. Το πολιτικό και το ερωτικό στοιχείο συνδέονται στο έργο του Αλκαίου, σημειώνει ο Κότσιρας, και όσο για τους στίχους του στον δίσκο δεν πετιέται ούτε λέξη. «Υπάρχει ένα δίστιχο που με έχει συγκλονίσει, από το τραγούδι “Μη φοβάσαι τις σκιές”, όπου θέλει να πει πόσο ερωτευμένος είναι με τη γυναίκα που έχει απέναντί του. Θέλει να τη βλέπει κάθε πρωί κι έτσι γράφει: “Αργησες χαρά μου να φανείς, ήλιους ζωγραφίζω να χαράξει”».
Πιστεύω ότι θα μπορούσε στα ξενοδοχεία να παί-ζεται μόνο ελληνική μουσική. Αρκετά πια με το «Strangers in the night». Ας βάλουμε και λίγο Ρεμπούτσικα στη ζωή μας.
Η συζήτηση φτάνει στο πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού που προβλέπει υποστήριξη του ελληνόφωνου τραγουδιού με ποσοστώσεις. «Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της ισοπέδωσης των πάντων, κυρίως από την αγγλική ποπ και τραπ, είμαι πολύ υπέρ της διαμόρφωσης ενός τέτοιου πλαισίου, που είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», σχολιάζει ο Κότσιρας, ο οποίος έχει αγαπηθεί για μια σειρά από επιτυχίες όπως «Το τσιγάρο», «Ετσι κι αλλιώς», «Πώς μπορώ», «Κάθε φορά». Και ενώ πιστεύει ότι κάποιες διατάξεις του νομοσχεδίου μπορούν να συζητηθούν περαιτέρω, για άλλες είναι πιο κατηγορηματικός: «Πιστεύω ότι θα μπορούσε στα ξενοδοχεία να παίζεται μόνο ελληνική μουσική», υπογραμμίζει. «Ορχηστρική, αν δεν θέλουν τραγούδια. Ερχονται οι άνθρωποι στην Ελλάδα. Αρκετά πια με το “Strangers in the night”. Ας βάλουμε και λίγο Ρεμπούτσικα στη ζωή μας, λίγο Σπανουδάκη. Δεν θα πάθουμε τίποτα».
Ανέφερε την τραπ, επομένως μια ερώτηση έχει να κάνει με τους δικούς της στίχους. «Υπάρχει ένα κομμάτι της ραπ και της τραπ που το θεωρώ άθλιο και το οποίο δημιουργεί προβλήματα στην κοινωνία, καθώς προωθεί το εμπόριο όπλων, τον μισογυνισμό, την πορνεία, τα ναρκωτικά», παρατηρεί. «Και υπάρχει και ένα υγιέστατο κομμάτι της –ο Λεξ, οι Λόγος Τιμής, ο 12ος Πίθηκος, ο Εισβολέας– το οποίο μιλάει με έναν τρόπο που τον ακούει το βασικό κομμάτι της κοινωνίας. Το άλλο, είναι κάτι περαστικό και θα φύγει».
Παρακολουθεί γενικά την επικαιρότητα; Εχει και εκείνος την εντύπωση ότι το αστυνομικό δελτίο περιλαμβάνει αρκετή βία; «Οσο αυξάνεται το έλλειμμα δημοκρατίας –και στην Ελλάδα συμβαίνει εδώ και χρόνια– τόσο θα αυξάνεται και η βία», λέει. «Οσο ο κόσμος νιώθει πνιγμένος, ανυπεράσπιστος, ότι στέλνει το παιδί του στη Θεσσαλονίκη και δεν γυρίζει ποτέ, ότι πληρώνει μια ζωή εισφορές και ξαφνικά το κράτος τού λέει “δεν με νοιάζει αν πλήρωνες, τώρα θα χρεώνεσαι και την επέμβασή σου”, τόσο θα οδηγείται σε εκφάνσεις βίας».
Ισως πάντως το τραγούδι, όπως έχει ειπωθεί, να ενισχύει την κοινωνική συνοχή. «Η δύναμη της μουσικής –όλων των τεχνών, αλλά ειδικά το τραγούδι έχει άμεση σχέση με τον πολίτη– είναι τεράστια», καταλήγει. «Μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικά πράγματα ή στα πιο δημιουργικά. Στην παρούσα φάση, ναι, η μουσική προσπαθεί να κατευνάζει τα πάθη και να ανοίγει νέους ορίζοντες. Υπάρχει το κομμάτι της που ωθεί στη βία και αυτό είναι ζήτημα αμυνών τής κάθε οικογένειας και του κάθε ανθρώπου. Αλλά ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής μουσικής αγωνιζόμαστε για μια καλύτερη κοινωνία. Οχι για μια κοινωνία ισοπεδωμένη και φοβική».
Ο δίσκος του Γιάννη Κότσιρα «Παράθυρο στο άπειρο» κυκλοφορεί από τη Minos EMI.