Λεξικά υπάρχουν, αλλά «ζήλος»;

Λεξικά υπάρχουν, αλλά «ζήλος»;

Κύριε διευθυντά

Η λόγια λέξη ζήλος (ζέω), γένους αρσενικού και χωρίς πληθυντικό αριθμό στη νεοελληνική, γνωστή και από την ελληνική μυθολογία (Ησιόδ. Θεογονία, 384, ο Ζήλος προσωποποιημένος γιος της Στυγός και του Πάλλαντος, αδελφός της Νίκης, του Κράτους και της Βίας), σημαίνει την έντονη επιθυμία ή προσπάθεια για την επίτευξη σκοπού, θέρμη, ενθουσιασμό, ψυχική ζέση: ενεργεί με υπερβάλλοντα ζήλο, υπερασπίζεται τα ιδανικά του με μεγάλο ζήλο (πάθος), επιδίδεται μετά ζήλου κ.ά. Από τη λέξη αυτή προέρχεται το ρήμα ζηλοτυπώ = επιθυμώ (εύχρηστο στη νεοελληνική στον αόριστο): χρώμεθα γαρ πολιτεία ου ζηλούση τους των πέλας νόμους, Θουκ. ΙΙ, 37, και τα παράγωγα ζηλότυπος, ζηλοτυπία, ζηλόφθονος, ζηλοφθονία, ζηλωτής – Πλάτ. Πρωταγ.: ζηλωταί και ερασταί της Λακεδαιμονίων πολιτείας. Ζηλωταί: θρησκευτική, καταρχάς, οργάνωση στη Θεσσαλονίκη, τον 14ο αιώνα, αντίθετη στους Ησυχαστάς.

Με αφορμή, όμως, τα πρόσφατα επεισόδια των «Κίτρινων Γιλέκων» (jaunes gilets) στο Παρίσι, διαβάσαμε εμβρόντητοι, στο δελτίο ειδήσεων τηλεοπτικού σταθμού της 7/12/18, στη μετάφραση των αντίστοιχων γαλλικών, την πρόταση: «Υπερβάλον(!) ζήλος» των αστυνομικών για την καταστολή των διαδηλωτών των «Κίτρινων Γιλέκων»… Ενδεχομένως, ο εξόφθαλμος σολοικισμός να οφείλεται σε τυπογραφική αβλεψία (lapsus calami)· είναι, όμως, ανεπίτρεπτο οι συντάκτες των κειμένων να υποπίπτουν σε αυτού του είδους λάθη που προσβάλλουν βάναυσα το γλωσσικό αίσθημα των αναγνωστών. Αν, όντως, τα ΜΜΕ δεν διαθέτουν εγκρατή φιλόλογο για τη γλωσσική επιμέλεια των κειμένων, όπως είχε προτείνει ο αείμνηστος καθηγητής μας, χαλκέντερος μέντορας, Εμμανουήλ Κριαράς, είναι απαραίτητη, ανά πάσα στιγμή, η χρήση, από τους αρθρογράφους, λεξικών της νεοελληνικής γλώσσας (Σταματάκου, Δημητράκου, Κριαρά, Μπαμπινιώτη, Χαραλαμπάκη κ.ά.), ώστε να αποφεύγονται γλωσσικά ολισθήματα.

Αναστασιος Αγγ. Στεφος, δ.φ., Επίτιμος σχολικός σύμβουλος

Λεξικά υπάρχουν, αλλά «ζήλος»;-1

«Ο Βενιζέλος έκανε πράγματι τη Μεγάλη Ελλάδα, αλλά την Ελλάδα την έκανε ο Καποδίστριας» ήταν η ιστορική «ετυμηγορία» του Κωνσταντίνου Τσάτσου. Από τις πιο χαρισματικές, εμβληματικές προσωπικότητες της Ευρώπης του 19ου αιώνα, ο άνθρωπος που παρέλαβε ανεξάρτητο νέο κράτος σωριασμένο σε ερείπια, κατάφερε πριν ξεψυχήσει από χέρι εμφύλιο να αρδεύσει στο εθνικό ασυνείδητο αξίες και επιλογές που απέδωσαν καρπούς έτη πολλά αργότερα··ο ηγέτης που έθεσε εαυτόν αμισθί στην υπηρεσία της πατρίδας ήταν γραφτό να γίνει σφάγιο. Επάνω, απεικόνιση σε πίνακα λαϊκού ζωγράφου (Μουσείο Μπενάκη) της δολοφονίας του κυβερνήτη στο Ναύπλιο, την αποφράδα 27η Σεπτεμβρίου 1831. Ο επιστολογράφος της «Κ» υπενθυμίζει σε κάποιους είτε κραυγαλέα ανιστόρητους είτε εν Ελλάδι ενεργούς απογόνους βανδάλων το «γιατί» και «πώς» οι Ελβετοί υποκλίνονται με σεβασμό στη μνήμη του Ιωάννη Καποδίστρια, παραδίδοντας από γενιά σε γενιά την ευγνωμοσύνη τους γι’ αυτόν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή