Κύριε διευθυντά
Η «εμφάνιση» του Δημήτρη Λιγνάδη στις σελίδες της «Καθημερινής» πάντα κινεί το ενδιαφέρον μας. Τον είχαμε ακούσει πριν από λίγα χρόνια να απαγγέλλει μοναδικά ένα ποίημα του Καβάφη! Εξάλλου υπήρξα και αναγνώστης του αείμνηστου Τάσου Λιγνάδη, πάλι στην «Καθημερινή». Νομίζω με αυτά δικαιούμαι να κάνω μια παρατήρηση: η μετάφραση του Παπαδιαμάντη στο «Εγκλημα και τιμωρία» είναι αναχρονιστική (μάλλον, απαράδεκτη) και δεν συνιστάται, ακόμα και στην εποχή του κορωνοϊού.
Νομίζω ούτε στην εποχή που γράφτηκε (για βιοποριστικούς λόγους, προφανώς) ήταν σωστή. Τέτοια έργα θέλουν σύγχρονη γλώσσα. Και μόνον ο τρόπος με τον οποίον αποδίδεται το μικρό όνομα του Ντοστογιέφσκι (Θεόδωρος) δείχνει ότι η μετάφραση κλωτσάει. Δόξα σοι ο Θεός, υπάρχουν στα ελληνικά σπουδαίες μεταφράσεις, όπως του Αρη Αλεξάνδρου ή του Σαραντόπουλου κ.ά. Οσο για τον Παπαδιαμάντη, είναι μια πολύ μεγάλη υπόθεση, αλλά για άλλους λόγους και όχι για τις μεταφράσεις του. Αν πάλι (ο κ. Λιγνάδης) θέλει να χαρεί την ποιητική γλώσσα του κυρ Αλέξανδρου, ας διαβάσει το Ρωμέικο Πάσχα, τον Λαμπριατικό ψάλτη, ή την εμπνευσμένη πρόποση του μπαρμπα-Μηλιού στην εξοχική Λαμπρή!
Β. Πουλοπουλος, Τορόντο, Καναδά
Ο Τόμας Στερνς Ελιοτ, πιο γνωστός ως T.S. Eliot, γέννημα του Μιζούρι, πολιτογραφηθείς Βρετανός, Νομπέλ Λογοτεχνίας 1948, βαφτιστής του Απρίλη, ως μήνα σκληρού (κατ’ άλλους άσπλαχνου), εξηγεί στην περιγραφική, αλληγορική «Ερημη Χώρα» το γιατί. Τον σύστησε στο ευρύ ελληνικό κοινό ο (και εκ των μεταφραστών του) Γιώργος Σεφέρης, απαντώντας σε όσους έβλεπαν στο δικό του ποιητικό βασίλειο έντονη την απήχηση του ομοτέχνου του Ελιοτ: «Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας». Η, όπως λένε, επίπονη αλλά προαιρετική απόπειρα γνωριμίας με το έργο του Ελιοτ περιλαμβάνει και τη δοκιμασία επίλυσης ενός γρίφου που ο ίδιος με αγαθή καρδιά μονολόγησε: «Πού είναι όλη η σοφία που χάσαμε μέσα στη γνώση; Πού είναι όλη η γνώση που χάσαμε μέσα στην πληροφόρηση;». Σαν κυνήγι χαμένου θησαυρού μιας ζωής ακούγεται.