Κύριε διευθυντά
Ο κ. Γ.Μ. Δώσσας στην από 12-6-20 επιστολήν του διορθώνει άλλον επιστολογράφο, ο οποίος στην από 10-6-20 αναφέρει ότι ο Θουκυδίδης είπε «προς γαρ το τελευταίον εκβάν, έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται». Και διορθώθηκε, το είπε ο Δημοσθένης, Α΄ Ολυνθ. 15-20.
Ο παραπάνω λογισμός του Δημοσθένη –επίκαιρος και σήμερα– αποδίδει το όλο νόημα –συμβουλευτικού χαρακτήρα– με ό,τι συνεχίζει να λέγει. «Διό και σφόδρα δει των λοιπών υμάς, ω άνδρες Αθηναίοι, φροντίσαι, ίνα ταύτα επανορθωσάμενοι, την επί τοις πεπραγμένοις αδοξίαν αποτριψώμεθα» κατά τον αρχαίο σχολιαστή «καθαρίσουμε την κηλίδα από την γενομένη ακαθαρσία περί την εσθήτα» και κατά τον νεότερον, «καθαρίσουμε τους πολιτικούς χιτώνες μας από τους λεκέδες που μας ντροπιάζουν…».
Δυστυχώς, η συμβουλή αυτή του Δημοσθένη δεν πρυτάνευσε στις σκέψεις και πράξεις των αγόντων της πολιτικής από της συστάσεως του ελληνικού κράτους. Η ανέλιξη του πολιτικού βίου της χώρας μας διαμορφώνεται από τη θεωρία της ανακύκλησης (ακμή – παρακμή, εναλλάσσονται). Ενας στατιστικολόγος ίσως διαπιστώσει ότι η «επί τοις πεπραγμένοις αδοξία» ακολουθεί τη θεωρία των χρονολογικών σειρών και έτσι, του λοιπού να διευκολύνεται η απόσβεση των αιτίων που την προκαλούν.
Κατά καιρούς παρουσιάζονται και άγοντες με τολμηρά βήματα προς τα εμπρός. Προσπαθούν να διαμορφώσουν την περαιτέρω ανέλιξη σύμφωνα με τη θεωρία της «αδιαλείπτου προόδου», από το «ατελέστερον επί το τελειότερον». Ημιτελές το έργο τους, διακόπτεται από τους διαδόχους.
Υπάρχει ένας τρόπος αποφυγής της «αδοξίας». «Σύζευξη επιστήμης και πολιτικής». Παράδειγμα, η αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
«Η επιστήμη δύναται να ενισχύσει σοβαρά στην κοινωνική συνειδητοποίηση. Ιδίως των σπουδαίων ζητημάτων κι έτσι να αντιδράσει στην αντιμετώπισή τους με καθαρά πολιτική απόφαση. Επίσης συμμετέχει στη διάδοση και εμπέδωση της ηθικής της ευθύνης. Εάν οι πολίτες και προ πάντων οι πολιτικοί δεν αποδεχθούν την ηθική της ευθύνης, είναι φανερόν ότι η επιστήμη δεν μπορεί να βοηθήσει την εκπλήρωση της αποστολής της πολιτικής». Max Weber «Η επιστήμη ως επάγγελμα», μετάφραση – σχόλια Μιχ. Γ. Κυπραίος.
Αλλο παράδειγμα. Η επιστήμη εμποδίζεται να βοηθήσει στην εκπλήρωση της αποστολής της πολιτικής. Αποτέλεσμα: «Η άναρχος οικιστική πολιτική» στη χώρα μας.
Χαραλαμπος Π. Παναγιωταρεας, Ταξχος (ΜΧ) ε.α.