Κύριε διευθυντά
Ο κ. Χρήστος Ψάλτης στην επιστολή του που δημοσίευσε η «Καθημερινή» στις 19/4/17, γράφει: «Υποστηρικτές του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ του αποδίδουν εξαιρετικές ικανότητες στρατιωτικού ηγέτη, παραβλέποντας ότι ξεκίνησε τη στρατιωτική του καριέρα το 1897 και την τερμάτισε το 1922». Του αποδίδει δηλαδή την ευθύνη γι’ αυτές τις δύο ήττες. Οσον αφορά την ήττα το 1922, ο Κωνσταντίνος, ως γνωστόν, δεν ήταν τότε αρχιστράτηγος, τον πήγαν στη Σμύρνη και τον περιέφεραν στο μέτωπο για να ανυψωθεί το ηθικό και τίποτε περισσότερο. Λόγω της χρονίας νεφρίτιδας από την οποία έπασχε, ήταν η σκιά του εαυτού του κι απεβίωσε 5 μήνες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Οσον αφορά την ήττα του 1897. Σύμφωνα με το Αρθρο 29 του Συντάγματος που ίσχυε τότε, ο βασιλεύς άρχει των κατά ξηράν και θάλασσαν δυνάμεων. Ο βασιλεύς Γεώργιος Α΄ έχοντας διαπιστώσει υπ’ αυτήν την ιδιότητα, ότι ο στρατός βρισκόταν σε κακή κατάσταση, έστειλε στις 22 Νοεμβρίου 1896 επιστολή στον πρωθυπουργό Θ. Δηληγιάννη στην οποία καθόριζε τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν. Την επιστολή αυτή δημοσίευσε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως!! Η κυβέρνηση όμως Δηληγιάννη επιθυμούσε πόλεμο με την Τουρκία πιεζόμενη από τη μυστική πατριωτική οργάνωση «Εθνική Εταιρεία». Γνωρίζοντας ο βασιλεύς την κατάσταση του στρατού διαφωνούσε αλλά υπεχώρησε προ της απειλής του πρωθυπουργού να παραιτηθεί κι ο πόλεμος ξέσπασε 4 μήνες μετά τη βασιλική επιστολή, στις 5/17 Απριλίου 1897. Υπ’ αυτές τις θλιβερές συνθήκες η ήττα ήταν βεβαία όποιος κι αν ήταν αρχιστράτηγος. Γι’ αυτήν την ήττα, εκτός από τον ηλικίας 29 ετών αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο, κατηγορήθηκε κι ο Γεώργιος Α΄ δριμύτατα από τον Τύπο και την κοινή γνώμη επειδή επέτρεψε (!!) να γίνει αυτός ο πόλεμος. Ο Γεώργιος Α΄ βαθιά πικραμένος, έφθασε στο σημείο να σκεφθεί να αποχωρήσει από την Ελλάδα με όλη τη βασιλική οικογένεια (βλ. Παπαρρηγόπουλος – Καρολίδης τόμος Ζ΄, σελίς 80). Στις 4/16 Μαΐου ο Γεώργιος Α΄ τηλεγράφησε στον ανιψιό του τσάρο Νικόλαο Β΄ (ήταν υιός της αδελφής του) και τον εκλιπάρησε να μεσολαβήσει για να γίνει ανακωχή. Ο Τσάρος τηλεγράφησε την επομένη στον Σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ και του το ζήτησε, όχι για να κάνει χάρη στον θείο του αλλά διότι συνέπιπτε με τα συμφέροντα της χώρας του. Ο Σουλτάνος το δέχθηκε κι έγινε η ανακωχή πριν μπουν οι Τούρκοι στη Λαμία.
Την τελική μάχη με την οποία τελειώνει κάθε πόλεμος δεν την δίδει ο αρχιστράτηγος αλλά η οικονομία της χώρας. Και στους δύο παγκοσμίους πολέμους η Γερμανία διέθετε εξέχοντας στρατηγούς, ηττήθηκαν όμως από την ακατανίκητη οικονομική ευρωστία των ΗΠΑ.
Δημοσθενης Ιωαννιδης, Νέα Μάκρη