Κύριε διευθυντά
Η Ελλάδα ευρίσκεται σε κίνδυνο, λόγω της υποβαθμίσεως της σχολικής και της πανεπιστημιακής μας εκπαιδεύσεως, και ανησυχώ για το μέλλον και την προοπτική της χώρας. Δυστυχώς δεν είναι μόνο το εκπαιδευτικό μας σύστημα σε κατάπτωση, αλλά και η οικονομία μας, και η διοίκησή μας, και η αστυνομία μας, και η πολεοδομία μας και άλλα πολλά.
Και δεν είναι μόνον αυτά που μας προβληματίζουν, είναι και οι εξωτερικές απειλές των γειτόνων μας, καθώς και γεωπολιτικές ανισορροπίες. Ευρισκόμεθα σε έναν ήπιο εμφύλιο πόλεμο εσωτερικώς και σε πύρινη ζώνη εξωτερικώς, και κινδυνεύομε ως έθνος. Αλλά εμείς ερίζομε, διχογνωμούμε, αλληλομαχόμεθα και σκάβομε τον κοινό μας λάκκο…
Υποστηρίζω ότι βασική αιτία της χρεοκοπίας μας είναι η παιδεία μας, ο τρόπος που διαπαιδαγωγούμε και εκπαιδεύομε τους νέους μας. Υποστηρίζω ότι η ακολουθούμενη πελατειακή εκπαιδευτική πολιτική, η ισχύουσα θεωρησιακή εκπαιδευτική φιλοσοφία, και η συνακόλουθη εφαρμοζόμενη παιδαγωγική του απράκτου λόγου πρέπει να ανατραπούν, διότι είναι συνυπεύθυνες για τη χρεοκοπία της χώρας.
Απαιτείται η εφαρμογή μιας πραγματιστικής και συνάμα αναγεννησιακής εκπαιδευτικής πολιτικής, κατάλληλης και ικανής να συμβάλη στην επανάκαμψη της χώρας από τη χρεοκοπία και την παρακμή της, η οποία είναι προϋπόθεση για την ανόρθωσή της. Χρειάζεται η υιοθέτηση της πραξιοκεντρικής εκπαιδευτικής φιλοσοφίας και η εγκαθίδρυση των σχολείων της πράξεως.
Οι συνέπειες της συνολικής καταρρεύσεως του εκπαιδευτικού μας συστήματος, λόγω του θεωρητικού, λογοκοπικού και του παθητικού χαρακτήρα του, είναι πολλαπλές και αγγίζουν όλες τις πλευρές της ατομικής και της συλλογικής μας ζωής. Γι’ αυτό, αν δεν επιλύσωμε το πρόβλημα της παιδείας μας, θα ματαιοπονούμε, διότι ούτε η οικονομική πολιτική, ούτε η αμυντική πολιτική, ούτε η εξωτερική πολιτική είναι σημαντικότερες από την εκπαιδευτική πολιτική.
Οσες ευνοϊκές ρυθμίσεις κι αν καταφέρη η Ελλάδα για τη μείωση ή και τη διαγραφή του οικονομικού χρέους της· όσες οικονομικές επενδύσεις κι αν καταφέρη να προσελκύση· όσες νομικές μεταρρυθμίσεις ψηφίσει, αν δεν κατορθώση να αλλάξη τα σχολεία της και τα πανεπιστήμιά της, ώστε να λειτουργούν αξιοκρατικά, πειθαρχημένα και παραγωγικά, μορφώνοντας ευσυνείδητους πολίτες, εργατικούς και παραγωγικούς, καινοτόμους και αποφασιστικούς, δεν πρόκειται η Ελλάδα να ορθοποδήση και να ευδοκιμήση.
Οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών δεν έχουν παρουσιάσει φιλοσοφικώς επεξεργασμένες και παιδαγωγικώς αρτιωμένες προτάσεις παιδείας, ικανές να προαγάγουν ουσιωδώς τα πράγματα, και σε ολίγες μόνον περιπτώσεις εφήρμοσαν πολιτική πραγματικής επιλύσεως εκπαιδευτικών προβλημάτων. Και εξ όσων γνωρίζω, κανένα κόμμα δεν έχει διεπιστημονικώς και λεπτομερώς επεξεργασμένη συνολική πρόταση ανασυγκροτήσεως και αναβαθμίσεως του σχολικού, επαγγελματικού και πανεπιστημιακού μας συστήματος.
Για τούτο κατέθεσα τις προτάσεις μου στο πρόσφατο βιβλίο μου «Παιδεία και Χρεωκοπία» (εκδόσεις Γρηγόρη, 2018), με την ελπίδα ότι οι πολιτικοί μας θα αντλήσουν από αυτό τις απαραίτητες ιδέες, μέτρα και μεθόδους, προκειμένου να συνθέσουν πραγματικά και υπεύθυνα προγράμματα και όχι γενικολογίες, πριν από τις επόμενες εκλογές.
Δυστυχώς, οι πολιτικοί μας δεν φαίνονται διατεθειμένοι να αναλάβουν το λεγόμενο πολιτικό κόστος, δηλαδή να λειτουργήσουν εθνικά και όχι παραταξιακά, και να ανορθώσουν και ουσιωδώς να βελτιώσουν σχολεία, ΤΕΙ και πανεπιστήμια. Δυστυχώς, ούτε και το εκπαιδευτικό προσωπικό είναι διατεθειμένο να απαιτήση βελτιωτικές αλλαγές, διότι είναι βολεμένο με τον σημερινό διεκπεραιωτικό ρόλο του, τον άκοπο, άνευρο, αδιάφορο. Δυστυχώς και ο λαός μας, στην πλειοψηφία του αδιαφορεί, είτε διότι δεν αντιλαμβάνεται τους κινδύνους, είτε προτιμά την αδράνεια, είτε έχει παραιτηθεί.
Ετσι όλοι αντάμα, άβουλοι, ανέμελοι, μοιραίοι οδεύομε προς τον γκρεμό, ενώ ο Τούρκος απέναντι επιχαίρει για την κατάντια μας και επιβουλεύεται την εθνική μελλοντική μας ύπαρξη…
Πανος Ι. Πολυχρονοπουλος Tέως καθηγητής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Πατρών