Κύριε διευθυντά
Αφορμή για να γράψω αυτό το κείμενο – μαρτυρία ήταν η παρουσίαση του βιβλίου του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γιάννη Χασιώτη με θέμα «Αρμένιοι και Ελληνες στις μεγάλες κρίσεις του Ανατολικού ζητήματος (1856-1914)» που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη στο Βυζαντινό Μουσείο. Βεβαίως τα ερεθίσματα είχαν μια πολύ βαθιά συναισθηματική σχέση διότι, τύχη αγαθή ευνόησε να μεγαλώσω σε μια γειτονιά που είχε μια ολόκληρη περιοχή στην οποία κατοικούσαν 300 με 400 οικογένειες Αρμενίων και που η συμβίωση μας συνέδεσε με βαθιά φιλία αληθινή, με αγάπη αδελφική. Χαριτούν, Αράμ, Μπεντρόζ, Χατζίκ, Κεβόρ, Αμπετής, Σέρο, Σιρπουί, Αρτήν, Αγκόπ, Σιρουί, Περούζ κ.λπ. ήταν ονόματα σε καθημερινή χρήση αφού παίζαμε όλοι μαζί, τρέχαμε στους γύρω μπαχτσέδες για το άρμεγμα ξένων φρούτων. Στον αθλητισμό μαζί, στιγμές αλησμόνητες που θα μείνουν για πάντα στη σκέψη μας και στην ψυχή μας. Μια σπουδαία φυλή με κοινά χαρακτηριστικά, κοινή θρησκεία, κοινό ψυχισμό, κοινή ιστορία από την εποχή της αρχαιότητος, με πιο έντονη παρουσία στα ελληνικά πράγματα στην εποχή του Βυζαντίου όπου είχαμε στο ελληνικό Βυζάντιο σπουδαίους στρατιωτικούς ηγέτες με κορυφαίο τον αυτοκράτορα Τσιμισκή, επίσης τον αυτοκράτορα Λέοντα τον Ε΄ τον Αρμένιο αλλά και κορυφαίους θρησκευτικούς ηγέτες στην ορθόδοξη πορεία του οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Οι ιστορικοί της πόλης μας παραδόξως δεν αναφέρονται σε αυτή τη συνοικία των Αρμενίων που ήταν κοντά στο νεκροταφείο της Αγίας Παρασκευής επί της οδού Λαγκαδά στην πίσω πλευρά της εκκλησίας που έφερε το όνομα «Συνοικισμός Καύστριου πεδίου» και που στην πλειονότητά τους ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο, τον Καύκασο, την Ανατολική Θράκη και την Κωνσταντινούπολη, μια ζωντανή περιοχή που ανέδειξε σπουδαίους Ελληνες στους χώρους της επιστήμης, των επιχειρήσεων, του αθλητισμού, της τέχνης, των γραμμάτων. Οι Αρμένιοι που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή γύρω στο 1920 κατοικούσαν στη βόρεια περιοχή που συνόρευε με τα συμμαχικά νεκροταφεία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου του Ζεντεκελίν. Τα σπίτια τους όμορφα και καλοχτισμένα ήταν στους δρόμους Χατζιφράγκου, Κουτήφαρη, Καμελίας, Μπάφρας, Μεσοχωρίου, Μενελάου, Βαϊνδιρίου, Κατσάνου, Ηλιουπόλεως και μερικοί στην οδό Λαγκαδά όπου είχαν τα μαγαζιά τους όπως οι οικογένειες Μαρδικιάν, Ντουτομιάν, Μαξές, Δεαγάν, που είχε το υφαντουργείο στην οδό Λαγκαδά, η οικογένεια Κασπαριάν που είχε το κατάστημα καφέδων στην πλατεία Βαρδαρίου και που το διατηρούν μέχρι σήμερα οι κόρες του Περούζ και Σαρούζ, η Μαρί Μαξουτιάν μια ταλαντούχος μοντελίστ που διατηρούσε μέχρι πρόσφατα εργαστήριο νυφικών. Ο Δάνος Αταμιάν με κατάστημα καφέδων στην οδό Λαγκαδά και αργότερα στον Βαρδάρη, ο αδελφός του Σέρο Αταμιάν με ηλεκτρικά είδη, ο γιος του Μπεντρόζ επιχειρηματίας και σήμερα αντιδήμαρχος Ωραιοκάστρου.
Για την ιστορική αλήθεια θα πρέπει να αναφερθώ και στη μεγάλη τους εθνική προσφορά κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Πολέμησαν κοντά στους αγωνιστές της εθνικής αντίστασης, ούτε ένας δεν συνεργάστηκε με τις γερμανικές αρχές κατοχής και τους Ελληνες συνεργάτες τους, κράτησαν ψηλά την αξιοπρέπειά τους και τη δημοκρατική τους συνείδηση. Ελληνες – Αρμένιοι αληθινοί πατριώτες, εργατικοί, τίμιοι στις συναλλαγές τους, σκληροί διαπραγματευτές έμποροι, άριστοι τεχνίτες, ειδικά στα παπούτσια, τα έπιπλα και αντρικά ρούχα, τους ξηρούς καρπούς και τους καφέδες. Δυστυχώς για εμάς μετά την απελευθέρωση, τέλη 1945 – αρχές 1946, η περιοχή άδειασε από τους Αρμένιους οι οποίοι είχαν τη νοσταλγία να επιστρέψουν στην ελεύθερη πλέον πατρίδα τους Αρμενία, χάσαμε για πάντα τους παιδικούς μας φίλους (Οβανέζ, Μπεντρόζ, Απίκ, Κεβόρ κ.λπ.). Εμειναν μερικές οικογένειες, λίγες, που κρατάμε ακόμα σχέσεις.
Θεοφιλος (Λακης) Ιωαννιδης – Δικηγόρος – οικονομολόγος διδάκτωρ του Παν/μίου Παρισίων
Κλιματική αλλαγή: ευχή ή κατάρα;
Κύριε διευθυντά
Αλήθεια, ποιος δημιούργησε όλα αυτά που προκαλούν την κλιματική αλλαγή; Η ίδια η Γη ή εμείς οι άνθρωποι που φιλοξενούμαστε επάνω σ’ αυτήν; Η απάντηση είναι απλή. Εμείς οι άνθρωποι. Γιατί η τεχνητή πρόοδος στην ανθρωπότητα απαιτούσε, και απαιτεί, μορφές – παραγωγές ενέργειας.
Ετσι απλά, μέσα στους αιώνες και ιδιαιτέρως από το 1450 μ.Χ. οι έξυπνοι άνθρωποι ερευνητές ανακάλυψαν ότι είναι το πετρέλαιο, το υγραέριο και φυσικά οι γαιάνθρακες οι πρώτες ύλες, ιδανικές για την παραγωγή ενέργειας, άρα περιζήτητες από όλους.
Μέχρι τα μέσα σχεδόν του 20ού αιώνα, το κλίμα σ’ όλη τη Γη ήταν λίγο ή πολύ γνωστό, προβλέψιμο και μελετημένο.
Οι απόψεις των επιστημόνων για την κλιματική αλλαγή λίγο – πολύ διαφέρουν, αλλά για ένα είναι σίγουροι: ότι κάτι φταίει.
Το άσχημο και ανούσιο για πάρα πολλούς επιστήμονες είναι ότι προσπαθούν να θεραπεύσουν το φαινόμενο και όχι τις αιτίες που τo δημιουργούν. Κρίμα, γιατί το πρόβλημα αυτό δεν λύνεται έτσι. Θα πρέπει να καταπολεμηθεί πρώτα η αιτία του. Ας ξεκινήσω, λοιπόν, με τις ερωτήσεις μου που έχουν άμεση σχέση με το παγκόσμιο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Συμφωνείτε ότι η ηλικία της Γης μέχρι και σήμερα είναι 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια; Ασφαλώς και συμφωνείτε. Είναι αλήθεια ή ψέματα ότι η Γη μας είχε και έχει το βάρος της, τις διαστάσεις της, τον άξονά της, την κλίση της, κατά 23° 26’ και 6’’ προς Βορρά, ενώ η γωνία αυτής μειώνεται κάθε χρόνο κατά 0,0047’’, δημιουργώντας σιγά σιγά νέα δύσκολα προβλήματα στη φυσική της εξέλιξη και τη συνέχειά της;
Ετσι όμως δημιουργείται η διαταραχή των έλξεών της από αυτήν προς τη Σελήνη, τον Ηλιο και τους άλλους γνωστούς πλανήτες, των ονομαζόμενων Γήινων.
Ετσι αρχίζουν οι μεταβολές στην εκκεντρικότητα της τροχιάς της Γης, αλλά και στην κλίση του άξονά της, που ίσως είναι η βασικότερη αιτία της αλλαγής του πανγήινου κλίματός της, μέσα στη συνέχεια της ζωής της.
Ξαναρωτώ πάλι και ας με συγχωρήσετε, γι’ αυτό.
Η Γη έχει τη βαρύτητά της, έχει τα μαγνητικά και τα ηλεκτρικά πεδία της, έχει τις φυγοκεντρικές δυνάμεις της, γύρω από τον άξονά της, έχει, έχει, και όλα αυτά, για το άριστο της λειτουργίας της, αλλά και ως ένας πλανήτης; Η απάντησή σας είναι ασφαλώς ναι.
Το πετρέλαιο έχει το βάρος του. Το υγραέριο, οι γαιάνθρακες; Οταν όμως αυτά μπαίνουν στην παραγωγή ενέργειας, τότε χάνουν το βάρος τους, κατά 99%, ενώ το περίπου 1% είναι τα σκουπίδια τους επάνω στη Γη μας και, φυσικά, στην ατμόσφαιρά της, με τις γνωστές συνέπειές τους.
Από το 1775 που άρχισαν να τηρούνται τα στατιστικά στοιχεία της εξόρυξής τους ή της άντλησής τους από τη Γη, γνωρίζετε πόσα δισεκατομμύρια τόνοι βάρους τους έγιναν ενέργεια και σκουπίδια μέχρι και σήμερα;
Αρα, η Γη έγινε ελαφρότερη, άρα ο άξονάς της κάθε χρόνο μειώνεται, άρα η έλξη του Ηλίου προς αυτή την έφερε πιο κοντά του. Αρα αυξήθηκε και η θερμοκρασία της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Επίσης η Γη χάνει ένα μικρό μέρος του βάρους της και από τις πυρκαγιές, μικρές ή μεγάλες, των δασών παγκοσμίως.
Οσο λοιπόν η Γη «τραυματίζεται» από μέσα και από έξω της, τόσο πυκνά γίνονται και επικίνδυνα τα φυσικά της φαινόμενα.
Η λύση είναι ο ήλιος, ο αέρας, τα ποτάμια, η άμπωτη, η παλίρροια, μερικές θάλασσες κ.ά. Αυτά όλα όμως χρειάζονται χρόνια για να αντικαταστήσουν τα παλιά ενεργά στοιχεία. Ας ελπίσουμε λοιπόν να γίνουν έως το 2030.
Μη ξοδεύετε χρόνο και χρήμα για τη θεραπεία των φαινομένων της κλιματικής αλλαγής.
Δώστε τα χρήματά σας για έρευνες νέων μεθόδων παραγωγής ενέργειας. Αλλιώς, τις εξελίξεις που επιθυμείτε, θα τις γνωρίσουν… μόνο τα εγγόνια σας.
Σ. Βαρωσης – Ερασιτέχνης παρατηρητής
Η ποδοσφαιροποίηση της γλώσσας
Κύριε διευθυντά
Διαβάζω καιρό τώρα, όχι μόνον από οπαδούς του ποδοσφαίρου –αυτήν την παγκόσμια λατρευτική υστερία και αναπόσπαστο μέρος της ζωής των περισσοτέρων–, ότι η μπάλα είναι τώρα στην περιοχή σας, κίτρινη κάρτα στον…, η μπάλα είναι στην εξέδρα, φάουλ ο τάδε, αυτογκόλ ο δείνα, κόκκινη κάρτα έδειξε ο τάδε και άλλες τέτοιες εκφράσεις, τις οποίες τα τελευταία χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούν και ανώτερα στελέχη κυβερνήσεων, τους δε τελευταίους μήνες και οι επικεφαλής της Κομισιόν και του Εurogroup. Συγκεκριμένα ελέχθη: «Τώρα η μπάλα είναι στην Ελλάδα»!!
Και αναρωτιέμαι, η ζωή μας μετατράπηκε σε ένα ποδόσφαιρο; Μέχρι τώρα ο μεγάλος Σαίξπηρ ειρωνευόταν ότι… «Θέατρο είναι η ζωή μας / και όλοι μας, άντρες, γυναίκες θεατρίνοι κ.τ.λ. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που όχι μόνον χρησιμοποιούν σωστά τη γλώσσα και αποφεύγουν συστηματικά την αλλοίωσή της με τέτοιες προσθήκες, αλλά και με άγνοια της μεταφορικής έννοιας αυτών των εκφράσεων, διότι ποτέ δεν πήγαν σε ένα ματς, είτε από αδιαφορία είτε από απέχθεια.
Θα πολιτογραφηθούν στο λεξιλόγιό μας όπως «πάμε ποτάμι» ή όπως η βρώμα, από το βρώμα και δυσωδία; Είναι μία διαδικασία φυσιολογικής εξέλιξης μιας ζωντανής γλώσσας η αποδοχή αυτών των εκφράσεων; Απορία εκφράζω.
Βασιλειος Διον. Αναστασιου – Διπλ. Μηχανικός