Κύριε διευθυντά
Η συζήτηση για τον τρέχοντα διαγωνισμό πρόσληψης διδασκόντων του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) «έχει ξεφύγει». Λέγονται τα πάντα, μαζί με πολλές ανακρίβειες, εκτός από την αλήθεια. Οι καθηγητές των ΑΕΙ (κι αν είναι αντιπρυτάνεις) δεν καταφεύγουν στο ΕΑΠ από χόμπι, ανία ή πλεονεξία. Αναζητούν δεύτερη εργασία, γιατί το μισθολόγιό τους μειώθηκε κατά 45%, γιατί το κράτος δεν υλοποιεί την απόφαση του ΣτΕ για μερική διόρθωσή του (όπως έκανε με ενστόλους και δικαστικούς), γιατί δεν υπάρχουν ερευνητικά προγράμματα για όλες τις ειδικότητες, γιατί, σε αντίθεση με τους καθηγητές της Μ.Ε. και τους δασκάλους, ντρέπονται να κάνουν ιδιαίτερα, αν και έχουν πλέον παρεμφερείς μισθούς. Εχουν και επάρκεια και άνεση και χρόνο, όπως φαίνεται από τις αξιολογήσεις, να καλύψουν όλα όσα τους ζητά το ΕΑΠ.
Μερικοί από τους παλαιούς διδάσκοντες στο ΕΑΠ, από την άλλη, που δεν είναι καθηγητές ΑΕΙ, έχουν επαναπαυθεί στην παλαιότητά τους, θεωρούν την πρόσληψη κεκτημένο δικαίωμα, ασχέτως αν είναι όλοι τους ερευνητικά ενεργοί, αγνοούν ότι οι πανεπιστημιακοί κρίνονται διαρκώς. Κατανοώ πως η ανεργία τους τρομάζει και αγωνιούν. Κατανοώ επίσης, το σημαντικότερο, πως στον τρόμο αυτό της ανεργίας ήδη ζουν πάρα πολλοί άξιοι νέοι επιστήμονες χωρίς ελπίδες. Τους βλέπω. Τους ξέρω. Είναι μαθητές και παιδιά μου, τα παιδιά μου. Με δυο λέξεις έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα που ξεφεύγει από τα όρια του ΕΑΠ και είναι άδικο να περιμένουμε να το λύσει η διοίκησή του. Είναι το πρόβλημα όλης της Ελλάδας συμπυκνωμένο.
Ομως ο διαγωνισμός που τρέχει είναι για πανεπιστημιακούς διδάσκοντες, όχι για άτομα γενικών καθηκόντων σε δήμο. Είναι δυνατόν να γίνει με κοινωνικά κριτήρια; Προτιμήθηκε ποτέ εξωτερικός υποψήφιος έναντι εσωτερικού σε διαδικασία εξέλιξης καθηγητών ΑΕΙ στον κόσμο, επειδή ο εξωτερικός ήταν άνεργος και νέος; Υπήρξε ποτέ νόμος για ΑΕΙ που να μην ορίζει τα ακαδημαϊκά κριτήρια και τις απαιτούμενες προϋποθέσεις επαγγελματικής και διδακτικής εμπειρίας; Εξαιρείται το ΕΑΠ αυτών των βασικών προδιαγραφών; Προφανώς όχι. Πρέπει λοιπόν να τις ορίσει με σαφήνεια. Μετά θα έχει την ευκαιρία να διαλέξει μέσα από μια τεράστια, όπως προδικάζεται, δεξαμενή το καταλληλότερο για το ίδρυμα προσωπικό.
Θα πρότεινα να αγνοήσει και την ηλικία, νεαρή ή μέση, και τα προσόντα που λόγω της θέσης τους κατέχουν οι ήδη διδάσκοντες. Να εστιάσει αποκλειστικά στα επιστημονικά τους επιτεύγματα σε ίσο βάθος χρόνου, που να μην ξεπερνά την τελευταία πενταετία. Η αριστεία δεν έχει ηλικία και είμαι βέβαιος ότι το ΕΑΠ την επιδιώκει όσο και όλα τα άλλα ΑΕΙ.
Βασιλης Κ. Γουναρης Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Καθηγητής ΣΕΠ ΕΑΠ (2012-17)
Ο… πειρασμός της μη απόδειξης
Κύριε διευθυντά
Είναι γεγονός ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πληρώνουν τη μεγαλύτερη αναλογία φόρων στο Δημόσιο. Και αυτό είναι φυσικό δεδομένου ότι αυτοί δεν έχουν τη δυνατότητα φοροδιαφυγής όπως άλλοι φορολογούμενοι και κυρίως οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Δικαίως λοιπόν διαμαρτύρονται και ζητούν από το κράτος δικαιότερη κατανομή φορολογικών βαρών. Το ερώτημα όμως το οποίον προκύπτει είναι, μήπως και πολλοί εξ αυτών βοηθούν τη φοροδιαφυγή των ελευθέρων επαγγελματιών; Εχω την αίσθηση ότι η απάντηση είναι καταφατική. Και τούτο διότι προκειμένου να αποφύγουν την καταβολή του (πράγματι εξοντωτικού) ΦΠΑ δέχονται την πληρωμή των παρεχομένων υπηρεσιών χωρίς την έκδοση σχετικής αποδείξεως. Ετσι συντελούν ώστε ο συγκεκριμένος επαγγελματίας να μην εμφανίζει έσοδα και επομένως να μη φορολογείται.
Βεβαίως ο υπερβολικός ΦΠΑ είναι «κίνητρο» της εν λόγω συμπεριφοράς, εάν αναλογισθεί κανείς ότι εάν κάποιος μισθωτός ή συνταξιούχος των 700 ή 800 ευρώ κληθεί π.χ. να πληρώσει 100 χωρίς απόδειξη αντί 124 με απόδειξη, σημαίνει ότι εξοικονομεί τα έξοδα διατροφής της οικογενείας του δύο τουλάχιστον ημερών. Κατόπιν των προαναφερθέντων υποβάλλω την πρόταση να εξετασθεί η δυνατότης ώστε οι μισθωτοί και συνταξιούχοι, αν όχι όλοι οι φορολογούμενοι, να απαλλάσσονται του ΦΠΑ ο οποίος θα τους επιστρέφεται με την εκκαθάριση της δηλώσεως Ε1. Φυσικά αυτό θα γίνεται εφόσον συμπληρώσουν κάποιον κωδικό με τα στοιχεία των αποδείξεων όπως γίνεται με την ιατροφαρμακευτική δαπάνη. Βεβαίως το κράτος θα στερείται του ΦΠΑ αλλά εκτιμώ ότι θα εισπράττει πολλαπλάσια από τον φόρο εισοδήματος τον οποίον θα καταβάλουν οι μέχρι σήμερα διαφεύγοντες.
Παναγιωτης Μουστακας, Αθήνα
Τα γλωσσικά μασκαρέματα
Κύριε διευθυντά
Στις τηλεοπτικές ειδήσεις, είδα την υπουργό Πολιτισμού να κοιτάει με προσοχή τη μαρμάρινη πλάκα στους Φιλίππους και την ίδια μέρα διάβασα τη στήλη του Στέφανου Κασιμάτη στην έγκριτη «Καθημερινή», το «δε βαριέσαι», για το ορθογραφικό λάθος χαραγμένο σε μάρμαρο, που κανείς δεν πρόσεξε. Και καλά, στο μνημείο των Φιλίππων όλοι γέλασαν, αν και μερικοί αισθάνθηκαν θλίψη για την κατάντια μας. Δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος να παρατηρήσει πως άλλο το world και άλλο το word.
Αλλά στο ίδιο φύλλο της «Καθημερινής» (11.4.2017), για τους extra Schengen προορισμούς, βλέπω ένα άλλο λάθος, που έχει πλέον καθιερωθεί από τότε που πρωτολειτούργησε το El Venizelos (συντάσσεται κατά το El Paso και άλλα λατινοαμερικάνικα πρότυπα). Μόνο που η λέξη extra στα Αγγλικά δεν εννοεί «εκτός». Χρησιμοποιείται ως επίθετο όπως extra large, σαν το φόρεμα της χοντρής κυρίας που τραγουδούσε. Και εκεί δημιουργείται θυμηδία, αν όχι προβληματισμός, στους ξένους επισκέπτες.
Στην εποχή μας, της «πρώτης φοράς Αριστερά», άρχισα επιτέλους να καταλαβαίνω την απέχθεια των αριστερών φίλων και συμπατριωτών μας για την αγγλική γλώσσα. Ακόμη και ο πρωθυπουργός μας έτρεχε ασμένως να προλάβει να μάθει λίγα Αγγλικά πριν εκλεγεί, για να μπορεί να συνεννοείται με τον υπόλοιπο κόσμο.
Γιαννης Κ. Μπαστιας, Εκδότης και συγγραφέας