Κύριε διευθυντά
Η Χριστιάνα Λυτ – Φίσερ, σύζυγος του θεολόγου και προσωπικού ιερέα της βασίλισσας Αμαλίας, Α.Η.F. Λυτ, έμενε στην Αθήνα από το 1839 μέχρι το 1852. Στο βιβλίο της «Μια Δανέζα στην αυλή του Οθωνα» (Β΄ έκδοση, Ερμής, 1988) γράφει, μεταξύ άλλων, στο «Σημειωματάριό» της το 1843: «Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονταν για το ποια θα είχε την κυριαρχία στην Ελλάδα. Ετσι η Αγγλία υποστήριζε το Κόμμα των Φιλελευθέρων, η Γαλλία το Κόμμα των Καθολικών, έχοντας συγχρόνως μεγάλες ελπίδες γιατί ο βασιλιάς ήταν καθολικός, και η Ρωσία το Ρωσικό Κόμμα, το χριστιανικό ορθόδοξο, που ήταν και το μεγαλύτερο, γιατί είχε ίδια θρησκεία με τον λαό. Αυτή την εποχή ήταν στην κυβέρνηση το Αγγλικό Κόμμα με πρωθυπουργό τον Μαυροκορδάτο, γιατί η Αγγλία είχε δανείσει στην Ελλάδα πολλά χρήματα. Δεν έμεινε όμως στην εξουσία ούτε ένα χρόνο, κι ο Κωλέττης, που ήταν με το Γαλλικό Κόμμα, έγινε πρωθυπουργός. Αμέσως τότε η Αγγλία ζήτησε το δάνειο πίσω, μαζί με τους τόκους, που έως τότε δεν είχαν πληρωθεί»!
Ο ίδιος ο Οθων, σε επιστολή του προς τον εξάδελφό του Φρειδερίκο, αυτοκράτορα της Αυστρίας και βασιλέα της Πρωσίας, γράφει σχετικώς: «Αναμφιβόλως γνωστόν σοι τυγχάνει ότι ο πρώην εν Παρισίοις πρέσβυς μου Α. Μαυροκορδάτος, ον κατ’ απαίτησιν των πρεσβευτών των Δυτικών Δυνάμεων ανήγαγον εις την πρωθυπουργίαν, από μακρού χρόνου ευρίσκεται ενταύθα. Η ξένη ανάμειξις εν τοις εσωτερικοίς πράγμασι της χώρας, υποστηριζομένη εκ των εν τοις πέριξ της πρωτευούσης εστρατοπαιδευμένων ξένων στρατών, κωλύει αυτόν εν τη δράσει»!
Οπως είναι γνωστόν, ο Α. Μαυροκορδάτος παραιτήθηκε έπειτα από διακυβέρνηση έξι εβδομάδων το 1841, επειδή, πέρα πολλών άλλων, διαφώνησε με τον Οθωνα αναφορικά με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Τον διαδέχθηκε κυβέρνηση (Χρηστίδη – Κωλέττη), που ανήκε στο «γαλλικό κόμμα», μέχρι τις 3.9.1841.
Συμπερασματικά, έχουν μεν εν τω μεταξύ βελτιωθεί οι σχέσεις μας με τις εκάστοτε μεγάλες δυνάμεις, αλλά οι αναγκαίες κατά περίπτωση δομικές μεταρρυθμίσεις αποτελούσαν και αποτελούν, ανέκαθεν, άλυτο πρόβλημα για την ταλαίπωρη Ελλάδα.
Γρηγόρης Γ. Βαρελας, Οικονομολόγος Απόφοιτος Ινστιτούτου Ε.D.I. της World Bank, Θρακομακεδόνες Αττικής