Κύριε διευθυντά
Ο κύριος Γιώργος Σταραντζής, σε επιστολή του (17/8), αναλύει ένα από τα ειδεχθέστερα φαινόμενα της κοινωνίας, αυτό της συκοφαντίας και των συκοφαντών, κάνοντας επίσης και μια σύντομη ιστορική ανασκόπηση.
Θα ήθελα να μου επιτραπεί να προσθέσω ότι μπορεί η συκοφαντία να «γεννήθηκε» στην Αττική όπως αναφέρεται, εκεί όμως όπου έλαβε ανεξέλεγκτες διαστάσεις ήταν σε μια άλλη ανθούσα δημοκρατία ανάλογη των Αθηνών, αυτή των Αβδήρων, όπου την είχαν αναγάγει σε επιστήμη λαμβάνοντας μια ιδιάζουσα επαγγελματική μορφή του τύπου Συνηγόρου- Συκοφάντη. Αναφέρεται ότι σε ποσοστό 20% οι πολίτες ετρέφοντο από την «τέχνη» αυτή μεταχειριζόμενοι δύο καθολικούς κανόνες ή ενόθευαν το πράγμα ή διέστρεφαν τους νόμους. Είχαν δε τέτοια φήμη, ώστε εκαλούντο για υποθέσεις και σε άλλες πόλεις. Τα δε δικαστήρια των Αβδήρων έγιναν παροιμιώδη σε όλη την Ελλάδα, ώστε όταν κάποιος καταριόταν τον εχθρό του, του ευχόταν να δικαστεί στα Αβδηρα.
Ο επιστολογράφος αναφέρεται επίσης στη συκοφαντία εξόχων ανδρών από την προηγούμενη Βουλή. Δυστυχώς το ίδιο ακριβώς συνέβη και στη βουλή των 400 των αρχαίων Αβδήρων, με θύμα τον μεγαλύτερο ίσως φιλόσοφο της αρχαιότητας, Δημόκριτο, και με την ίδια σημερινή τακτική.
Ο Αβδηρίτης βουλευτής Θράσυλλος, ως άλλος «Ιαβέρης», μέσω του επιτηδειότερου συκοφάντη των Αβδήρων προσπαθεί να πείσει τη βουλή ότι ο Δημόκριτος είναι διανοητικά ανίκανος (τρελός) και ότι όλη η περιουσία του θα πρέπει να απαλλοτριωθεί. Λόγω δε κάποιας μακρινής συγγένειας, θα περιερχόταν τελικά στα χέρια του.
Εχουν περισωθεί αποσπάσματα της αγόρευσης του συκοφάντη τα οποία είναι λίαν ενδιαφέροντα. Αφού πρώτα προσπαθεί με μεγάλη μαεστρία να πείσει τη βουλή ότι ο Δημόκριτος είναι τρελός, καταλήγει «…Και ημείς ακόμη αμφιβάλλομεν αν αξίζει να κλεισθή εις σκοτεινή φυλακή; (τρελοκομείον). Τι θέλουν γίνειν τα Αβδηρα αν τελευταίον μεταδοθή η παραφροσύνη του; Προτιμώμεν να ιδώμεν τα αποτελέσματα των κακών παρά να τα προλάβομεν. Κατ’ ευτυχίαν οι νόμοι μας δίδουν εις τας χείρας το Ιατρικόν. Είναι απλούν, είναι δίκαιον, είναι άβλαβον. Σκοτεινόν οίκημα, σεβασμιώτατοι πατέρες, σκοτεινόν οίκημα! Διά μιας εκβαίνομεν από τον κίνδυνον, και ο Δημόκριτος ας μαίνεται όσο θέλει».
Και ο δυστυχής Δημόκριτος εις τας δυσμάς του βίου του θα κλεινόταν σε τρελοκομείο, εάν μερικοί σοβαροί βουλευτές, θέλοντας να περισώσουν την κατάσταση, δεν έπειθαν τον πρόεδρο της βουλής ότι θα ήταν φρονιμότερο, πριν ο φιλόσοφος εγκλεισθεί σε σκοτεινό οίκημα, να εξετασθεί από τον Ιπποκράτη, ο οποίος μάλιστα εκείνη την περίοδο βρίσκονταν στη Θάσο, και εκείνος τελικά να αποφασίσει για την τύχη του Δημόκριτου.
Η συνέχεια γνωστή. Ο Ιπποκράτης, κατά τη συνάντησή του με τον Δημόκριτο, όχι μόνον δεν διεπίστωσε ότι ο φιλόσοφος πάσχει από παράνοια, αλλά υποκλίθηκε μπροστά στις γνώσεις του. Η υπόθεση τελικά τέθηκε στο ιστορικό αρχείο, ο δε Δημόκριτος δεν θέλησε να δώσει συνέχεια.
Συμφωνώ, τέλος, με τον κ. Σταραντζή ότι η συκοφαντία αποτελεί προπατορικό αμάρτημα το οποίο δυστυχώς θα μας ακολουθεί εσαεί.
Ι. Κ. Γεωργιου, Καρδιολόγος