Κύριε διευθυντά
Χρέος μνήμης επιτάσσει να αναφερθώ στις αδελφές νοσοκόμες, εθελόντριες του Ερυθρού Σταυρού, που αυθόρμητα έσπευσαν στο μέτωπο από την αυγή της 28ης Οκτωβρίου 1940 και μετέπειτα, παραμερίζοντας ακόμη και τις όποιες οικογενειακές τους υποχρεώσεις.
Είχα τη σπάνια τύχη να ακούσω από μητρικά χείλη αυθεντικές ιστορίες, τις οποίες, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες, αναθυμάμαι με ιδιαίτερη συγκίνηση. Και είναι εξαιρετικά ζωηρή η εικόνα της αδελφής προϊσταμένης εκείνης, νεαρής κοπέλας, που αναζητώντας μόνη της τραυματίες στρατιώτες μας μέσα στα χιόνια, έχασε τον προσανατολισμό της και, την επομένη, βρέθηκε κοκαλωμένη από το δριμύ ψύχος, έχοντας παραδώσει το πνεύμα…
Επιστρέφοντας στο σήμερα, επιτρέψτε μου να καταθέσω λίγα λόγια για την κυρία Κατερίνα του Κολωνακίου, που δεν ήταν κάποια αρχόντισσα, παρά μόνο μια υπέργηρη, ασθενική, κατατρεγμένη γυναίκα του λαο μας. Επαιτούσε για πολλά χρόνια είτε δίπλα από τον Αγιο Διονύσιο της οδού Σκουφά είτε λίγο πιο πάνω, κοντά στην οικία του Γεωργίου Μιχαηλίδη-Νουάρου, μέλους της Ακαδημίας Αθηνών. Ημερη και ανεξίκακη ύπαρξη μιας αλλοτινής εποχής, που ακόμη και όταν κάποιοι αναίσχυντοι μαντράχαλοι της διήρπαζαν το γλίσχρο περιεχόμενο του επί του πεζοδρομίου τοποθετημένου «ταμείου» της, εκείνη τους δικαιολογούσε, μονολογώντας με χιούμορ: «Θα είχαν μεγάλη ανάγκη για να μου πάρουν τον θησαυρό μου».
Πρόσφατα, έκλεισε μια δεκαπενταετία από την ημέρα που η κυρία Κατερίνα εγκατέλειψε το στέκι της στην οδό Σκουφά και, μαζί, τον μάταιο κόσμο μας.
Λίγο πριν από την οριστική αναχώρησή της, μου διηγήθηκε ότι μια μέρα οδηγήθηκε στο αστυνομικό τμήμα Κολωνακίου γιατί κάποιοι «νεότεροι περίοικοι είχαν ενοχληθεί από την παρουσία… της ζητιάνας». Εκεί, της ζήτησαν τα χαρτιά της. Εκείνη τους έδειξε ταυτότητα που κρατούσε από τα νιάτα της. Η ξεθωριασμένη φωτογραφία την έδειχνε χαμογελαστή κοπελίτσα, με την πάλλευκη στολή της αδελφής εθελόντριας.
Τα συνοδευτικά επίσημα έγγραφα πιστοποιούσαν, με τη δέουσα ορολογία της γραφειοκρατίας, ότι με την έκρηξη του πολέμου είχε βρεθεί στην πρώτη γραμμή του πυρός, κατόπιν δικού της αιτήματος.
Αμέσως, ο αξιωματικός υπηρεσίας σηκώθηκε από τη θέση του, υποκλίθηκε και έφυγε για λίγο από το γραφείο του. Επιστρέφοντας, την παρακάλεσε θερμά να δεχθεί να παραλάβει ένα φάκελο μέσα στον οποίο υπήρχε χρηματικό ποσόν, προϊόν εράνου εκείνης της στιγμής μεταξύ των αστυνομικών του τμήματος, ως ένδειξη τιμής προς το πρόσωπό της. Εκείνη αρνήθηκε ευγενικά την προσφορά.
Ευγνωμονώ την κυρία Κατερίνα και τις άλλες ηρωικές γυναικείες μορφές, που μας δίδαξαν πώς να πορευόμαστε όχι μόνο σε πολεμικές περιόδους, αλλά και σε περιόδους ειρήνης.
Ιωάννης Ν. Σκαρεντζος, Αθήνα