Κύριε διευθυντά
Σε τι υπερτερεί ένας σύγχρονος μέσος υπάλληλος από τους βασιλείς και τους αριστοκράτες του 1800; Εχει ασύγκριτα καλύτερη υγεία λόγω της προόδου της ιατρικής και της φαρμακευτικής. Ακόμα και για να του βγάλουν ένα δόντι δεν χρειάζεται να μεθύσει βαριά και να τον κρατούν ή να τον δέσουν. Αναπνέει καθαρότερο αέρα, γιατί η θέρμανση γίνεται με πετρέλαιο ή αέριο και όχι με κάρβουνο.
Εχει ασύγκριτα καλύτερο φωτισμό και στο σπίτι αλλά και στον δρόμο. Λόγω του εξηλεκτρισμού δεν χρειάζονται πολυέλαιοι με κεριά. Ούτε χρειάζονται υπηρέτες, για να τους ανάβουν.
Δεν χρειάζεται να συντηρεί στάβλους και αμαξάδες για να ταξιδέψει, αλλά έχει το δικό του αυτοκίνητο και ταξιδεύει με δεκαπλάσια ταχύτητα από ό,τι τα άλογα, ενώ μπορεί να πάει σε άλλες χώρες σε μία ή δύο ημέρες με το αεροπλάνο.
Δεν χρειάζεται υπηρέτες για να μεταφέρουν μηνύματα σε άλλα σπίτια ή ταχυδρόμους για τις επιστολές. Εχει στη διάθεσή του σταθερό ή κινητό τηλέφωνο, και μπορεί να μιλήσει στιγμιαία στην άλλη άκρη του κόσμου ή ακόμη και να δει τον συνομιλητή του.
Μαθαίνει τις καίριες ειδήσεις σχεδόν τη στιγμή που συμβαίνουν και όχι έπειτα από εβδομάδες ή μήνες. Πλένει τα ρούχα και τα πιάτα του σε ηλεκτρικά πλυντήρια και δεν χρειάζεται υπηρέτριες. Κάνει ζεστό μπάνιο όποτε θέλει γιατί έχει ηλεκτρικό θερμοσίφωνα. Δεν χρειάζεται λοιπόν υπηρέτη να κουβαλάει ζεστό νερό. Δεν χρειάζεται να βάλει να σφάξουν ένα βόδι για να φάει μπριζόλα, γιατί μπορεί να συντηρεί το κρέας σε ηλεκτρικό ψυγείο.
Γενικά τρώει τα τρόφιμα σε καλύτερη κατάσταση, διότι μπορεί να τα συντηρεί. Μπορεί ακόμη να φάει τρόφιμα εκτός εποχής που έχουν συντηρηθεί σε ψυγεία.
Ενδυση και υπόδηση είναι πολύ καλύτερες και φθηνότερες γιατί παράγονται βιομηχανικά.
Για να ακούει μουσική δεν χρειάζεται να συντηρεί δική του ορχήστρα ή να τη νοικιάζει για ένα βράδυ όπως έκαναν άλλοτε οι πλούσιοι. Αρκεί να χρησιμοποιήσει cd player ή ραδιόφωνο ή ακόμη και το Διαδίκτυο.
Πού υστερεί μόνο ο υπαλληλάκος: δεν έχει υπηρέτες να του κάνουν υποκλίσεις! Συχνά ο λόγος που αισθανόμαστε φτωχοί και ανικανοποίητοι δεν είναι ότι ζούμε χειρότερα από τους παππούδες μας, αλλά ότι δεν μπορούμε να έχουμε τόσο πολλά όσα ο γείτονας. Ο φθόνος είναι μεγάλη πηγή δυστυχίας.
Προσέξτε ότι δεν αναφέρω όλες τις παραπάνω προόδους ως τα καλά της εκβιομηχάνισης, γιατί οι περισσότερες από τις εφευρέσεις που χρησιμοποιούμε, όπως τα κινητά, αλλά και τα αυτοκίνητα ή τα αεροπλάνα, οφείλονται στην ιδιωτική κερδοσκοπία και όχι σε ευεργετικές πρωτοβουλίες κάποιας κυβέρνησης. Ακόμη και ο εξηλεκτρισμός (γεννήτριες, κινητήρες, λαμπτήρες), το τηλέφωνο, η τηλεόραση κ.ο.κ. δεν προβλέφθηκαν και δεν παραγγέλθηκαν από κάποιαν κυβέρνηση, αλλά δημιουργήθηκαν από ιδιώτες με σκοπό το κέρδος. Ακόμη και εφευρέσεις που ξεκινούν από πανεπιστημιακές έρευνες, όπως ο τομογράφος, δεν αξιοποιήθηκαν από ένα κράτος αλλά από ιδιωτικές εταιρείες.
Πολλές από τις παραπάνω εφευρέσεις ήρθαν, βέβαια, στην Ελλάδα ουρανοκατέβατες και με κρατική παρέμβαση, π.χ. τα τηλέφωνα (ΟΤΕ) και ιδιαίτερα στην επαρχία ο ηλεκτρισμός (ΔΕΗ). Γι’ αυτό ίσως παγιώθηκε εδώ ο κρατισμός, η αντίληψη ότι το κράτος μπορεί να τα κάνει όλα καλύτερα.
Γιάννης Κιουστελιδης, Συνταξιούχος πανεπιστημιακός δάσκαλος