Kύριε διευθυντά
Ολοι θυμόμαστε τον τρόπο που τα capital controls του 2015, μας ανάγκασαν βίαια να προσαρμοστούμε στην εκτεταμένη χρήση του «πλαστικού χρήματος». Καμιά κυβερνητική ή τραπεζική προτροπή δεν θα μπορούσε να ήταν τόσο αποτελεσματική, όσο η απαγόρευση ανάληψης ρευστού χρήματος. Ετσι η ουραγός στη χρήση πλαστικού και γενικότερα εικονικού χρήματος Ελλάδα, μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες προσαρμόστηκε στη νέα εποχή των χρηματικών συναλλαγών.
Νέοι αλλά και γέροι, πρόθυμα ή ακόμα και γκρινιάζοντας, απέκτησαν πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες και πάνω από όλα τις χρησιμοποιούν. Το καλό για την οικονομία και κυρίως για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, προέκυψε από ένα τεράστιο κακό.
Η παγκόσμια επιδημία του νέου ιού αναγκάζει όλο και μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού να περιοριστούν στο σπίτι τους. Ετσι οι φίλαθλοι αντί να πάνε στο γήπεδο, περιορίζονται στις οθόνες της τηλεόρασης. Τα συνδρομητικά κανάλια, που έχουν εξασφαλίσει ζωντανές αθλητικές μεταδόσεις, ξεπουλάνε. Οι κινηματογράφοι και τα θέατρα μένουν άδεια, αλλά οι τηλεοράσεις παίρνουν φωτιά.
Η καθημερινή «κοινωνική κριτική» και προβληματική, που γινόταν στα καφενεία και στους χώρους εργασίας, μετά τον περιορισμό των μετακινήσεων και την υποχρεωτική καραντίνα, περνάει πια αναγκαστικά μέσα από τους δομημένους σχολιασμούς των καναλιών, ή στον ατομικό και άναρχο σχολιασμό μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπορώ να εκφράσω τη βεβαιότητα ότι η επικοινωνία όλων μας μέσω του Facebook, του Instagram, του Twitter και των άλλων δικτύων θα αυξάνεται όσο εξαπλώνεται η επιδημία του νέου κορωνοϊού.
Είμαστε μπροστά σε μια βίαιη προσαρμογή της κοινωνικής μας δραστηριότητας σε τομείς εικονικής επικοινωνίας. Αυτό που οι μελλοντολόγοι προφήτευαν, γίνεται σήμερα καθημερινό και απαραίτητο. Η φυσική μας παρουσία περιορίζεται αναγκαστικά, λόγω της προσπάθειας περιορισμού της επιδημίας.
Η δυνατότητα που υπήρχε για δουλειά και εκπαίδευση από το σπίτι, μέσα σε λίγες εβδομάδες μπαίνει χωρίς να το ζητήσουμε, στην καθημερινότητά μας.
Ο κορωνοϊός μας ανάγκασε να τρέξουμε μέσα σε λίγες εβδομάδες, δεκαετίες εξέλιξης. Κάτι που φαινόταν μακρινό όνειρο, σήμερα γίνεται πράξη. Τέρμα το σχολικό κουδούνι και το κτύπημα της κάρτας του υπαλλήλου. Ηδη πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν εφοδιάσει με οθόνες και γραμμές επικοινωνίας πολλούς υπαλλήλους τους ώστε να μπορούν εάν χρειαστεί να δουλέψουν από το σπίτι τους. Πανεπιστήμια στην Ιταλία αντικαθιστούν παραδόσεις σε αμφιθέατρα με live streaming μεταδόσεις μαθημάτων. Η τεχνολογία υπάρχει πολύ καιρό τώρα, αλλά κανένας δεν έπαιρνε την πρωτοβουλία να καταργήσει την υποχρεωτική παρουσία του φοιτητή.
Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Σε χώρες όπως η Ισλανδία, με δύσκολες καιρικές συνθήκες, ήδη τα περισσότερα μαθήματα γίνονται μέσω Διαδικτύου.
Η θανατηφόρος επιδημία μάς αναγκάζει να προσαρμοστούμε βίαια στη χρήση της εικονικής πραγματικότητας, μια πρακτική που θα κυριαρχεί στη ζωή μας, είτε το θέλουμε είτε όχι, για τα επόμενα χρόνια.
Παυλος Σακκας, Ομότιμος καθηγητής, Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, συγγραφέας του βιβλίου «Φάρμακα ψυχής»