Κύριε διευθυντά
Στα παλαιότερα Αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου της Δ΄ τάξης ήταν καταχωρημένο το πασίγνωστο ποίημα του Γεωργίου Δροσίνη, «Χώμα Ελληνικό» (συλλογή Αμάραντα)
Τώρα που θα φύγω και θα πάω στα ξένα. Και θα ζούμε μήνες, χρόνους χωρισμένοι… που το διδάχθηκαν γενιές ολόκληρες μαθητών και αγαπήθηκε μέχρι λατρείας από τον ελληνικό λαό. Το ποίημα (4 στροφές, με 40 στίχους, 12/σύλλαβους, ιαμβικούς, με πλεκτή ομοιοκαταληξία) αποτελεί έναν ύμνο για την Ελλάδα, την πατρίδα μας, με τις φυσικές της καλλονές, την ιστορία της (πολιτιστικά γεγονότα, αρχαίοι και νέοι αγώνες, μεγάλες θυσίες), τις ηθικές αξίες και τον πολιτισμό της.
Το ποίημα γράφτηκε στη Λειψία, το φθινόπωρο του 1885, μια μέρα βροχερή και σκοτεινιασμένη, με νοσταλγία για την Ελλάδα, και θίγει το μεταναστευτικό πρόβλημα –άκρως επίκαιρο σήμερα–, που ταλάνισε τον ελληνικό λαό στα τέλη του προπερασμένου αιώνα, και εκφράζει την ανεκπλήρωτη επιθυμία των ξενιτεμένων για επιστροφή (νόστο) στον γενέθλιο τόπο. Το ποίημα έγινε αρκετά δημοφιλές, εθνικό τραγούδι των μεταναστών στην Αμερική και πανελλήνιο τραγούδι ύστερα από τον Υμνο του Σολωμού, καθώς αναφέρει ο ποιητής σε επιστολή του, που υπάρχει στο Μουσείο Δροσίνη. Το ποίημα διδασκόταν στα σχολεία του απόδημου Ελληνισμού, απαγγελλόταν σε επίσημες εξετάσεις και σε εθνικές επετείους, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης στους ξενιτεμένους Ελληνες των παροικιών ή των μόνιμα εγκατεστημένων στον Πόντο, στην Κωνσταντινούπολη και στην Αίγυπτο. Μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και μεταφράσθηκε σε ξένες γλώσσες: στη γαλλική (Terre Hellénique), στην ιταλική (Terra Hellenica), στην αγγλική (Grecian soil), στη γερμανική (An Deutschland) (Βλ. Ελένη Βαχάρη, Ο Γεώργιος Δροσίνης στο παγκόσμιο στερέωμα, Εκδοση του Συλλόγου «Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη», Κηφισιά, 2020, αρθμ. 40).
Θεωρούμε, ως εθνικά και παιδαγωγικά επιβεβλημένο, να ανθολογηθεί στα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού Σχολείου και του Γυμνασίου, με ευθύνη του υπουργείου Παιδείας, γιατί αναφέρεται, με αισθήματα φιλοπατρίας και υπερηφάνειας, στη διηνεκή λαχτάρα του ξενιτεμένου να επιστρέψει στην πατρίδα του.
Πότε στην Ελλάδα πίσω θε να ’ρθώ!