Κύριε διευθυντά
Εδώ και μέρες ζούμε περίοδο αποκαλύψεων φαινομένων σεξουαλικών παρενοχλήσεων και βιασμών σε όλους σχεδόν τους εργασιακούς χώρους, ιδιαίτερα όμως στον καλλιτεχνικό. Σε μια έρευνα απάντησαν οι Ελληνίδες πως οι επτά στις δέκα υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση στον τόπο εργασίας. Στον καλλιτεχνικό χώρο έχουμε πάρα πολλά τέτοια φαινόμενα, επειδή εδώ υπάρχουν χιλιάδες άνεργοι, άρα είναι εύκολο οι ισχυροί, δηλαδή οι σκηνοθέτες, οι παραγωγοί και οι προϊστάμενοι, να εκμεταλλευτούν τα θύματά τους για έναν μικρό ρόλο ή μια «προώθηση». Αλήθεια, όλοι αυτοί, ακόμη και οι ηθοποιοί μας, τι γραμματικές γνώσεις έχουν; Και τι σχολές τελείωσαν; Παλιότερα υπήρχε και επιτροπή ταλέντων, με ένα πιστοποιητικό της επιτροπής γινόσουν σερ Λόρενς Ολίβιε. Σήμερα βλέπουμε πως οι ίδιοι ηθοποιοί σκηνοθετούν όχι μόνο τα έργα που παίζουν, αλλά και τολμούν να διορθώνουν έναν Ιψεν ή έναν Σαίξπηρ ή και έναν Σοφοκλή για να τον προσαρμόσουν στις ανύπαρκτες σκηνοθετικές τους ικανότητες. Αυτό λέγεται «Υβρις». Κάποιος ηθοποιός μού έλεγε πως εάν θελήσουμε να πάμε στην Αμερική για δουλειά ως κομπάρσοι, θα πρέπει να περάσουμε από οντισιόν στο «Ακτορς Στούντιο». Για να είμαστε δίκαιοι, για κάθε καταγγελία θα πρέπει να καλείται και η άλλη πλευρά να απαντήσει. «Μηδενί δίκην δικάσεις, πριν αμφοίν μύθον ακούσης».
Να υπενθυμίσω στους νεότερους ποια θύματα 10, 15 ετών υπέστησαν τέτοιες βαρβαρότητες και δεν ήξεραν τι συνέβαινε στα αθώα σωματάκια τους και δεν το ξέχασαν ποτέ. Είναι τα κοριτσάκια εκείνα που στα πέτρινα χρόνια 1946-1955 τα έστελναν απ’ τα χωριά οι γονείς τους σε πλούσιες οικογένειες ως υπηρέτριες, τζάμπα με την υπόσχεση πως θα τα αποκαταστήσουν με έναν καλό γάμο; Τα περισσότερα από αυτά υπέκυπταν στα πολυποίκιλα βίτσια των αφεντικών τους.
Τώρα με τη φόρα που πήραν όλοι να βλέπουν όλους ως βιαστές πριν από 25 ή 30 χρόνια, φοβάμαι μήπως μεταβάλουμε τη χώρα μας σε μιαν απέραντη «Λυσιστρατιάδα». Οσον αφορά τους κανιβαλισμούς των κατά φαντασίαν νέων σκηνοθετών μας στην πρόβα ή στη σκηνή ή όταν πέφτει η αυλαία μας, που λένε ότι γίνεται αυτό για να βγει ένα καλό αποτέλεσμα, αυτά πού τα έμαθαν; Μήπως από τον Αϊζενστάιν ή τον Ταρκόφσκι; Αν τους γνωρίζουν βέβαια.
Τέλος γι’ αυτόν που έχει το θράσος να ανεβάσει τον Αίαντα, ας φροντίσει τουλάχιστον το ξίφος που θα πέσει πάνω του να είναι ατσάλινο για το καλό της τέχνης. Να αναφωνήσω «o tempora o mores» ή από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη: «Ρίξε μια ματιά και φύγε».