Κύριε διευθυντά
Ο αντιναύαρχος Π.Ν. ε.α. κ. Κ. Καταγάς στην επιστολή του στην «Κ» (6-2-2021), για οικονομία χώρου, ανέφερε μόνο δύο όρους του ναυτικού ονοματολογίου, που χρησιμοποιεί μέχρι και σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό μας (Π.Ν.), τους: «Κυβερνήτης» και «άριστον».
Θεωρώντας ότι η παράθεση μερικών από τις εκατοντάδες αρχαίων όρων και εννοιών που χρησιμοποιούμε στο Π.Ν. θα ήταν ενδιαφέρουσα για το αναγνωστικό κοινό της «Κ», τις παραθέτω ενδεικτικά (Σημειώνω ότι πολλές διατηρούνται από τα έπη του Ομήρου).
α) Για βαθμούς, καθήκοντα, ειδικότητες: Ναύαρχος, κυβερνήτης, ύπαρχος, επιστολεύς, κελευστής, δίοπος, ναύτης, σηματωρός, οπτήρ, εσχαρεύς (μάγειρας), πηδαλιούχος, αρμενιστής, πρόκωπος, επίκωπος, ερέτης (κωπηλάτης), ναύκληρος.
β) Για κελεύσματα: Εα-όρθωσον-πτέρωσον (τας κώπας), άπωσον, πόντισον (την άγκυρα), αίρε (την σημαίαν), καθαίρεσις (π.χ. λέμβου).
γ) Για κινήσεις του πλοίου: Απαρσις, παραβολή, πρόσδεσις (π.χ. εις σημαντήρα), αγκυροβολία, πρυμνοδέτησις, προσαιγιάλωσις, αναποδίζω, πρόσω, πλους, απόπλους, κατάπλους, ναυλοχώ, αναπλέω, ανακρούω πρύμναν, πορεία, επ’ αγκύρα.
δ) Για πλοία, πλοιάρια, εξαρτήματά τους, δομικά στοιχεία: Πηδάλιον, πρώρα, πρύμνη, πρόστεγον, μεσόστεγον, επίστεγον, ενδιαιτήσεις, μεσόδομος, υπόφραγμα, κύτος, αρμοί, τρόπις, στείρα, φρακτή, κλίμαξ, επηγκενίδες, τόνοι, επίτονοι, πρώτονοι, οίαξ, πηδάλιον, σχεδία, πάκτων, ιστός, ιστία, κώπη, πρυμνήσια, σέλμα, οθόνη, λέμβος, εφόλκιον, άμμα, στυλίδιον, παραφωτίς, ανθρωποθυρίς, χειροθυρίς, πόδες.
ε) Για κινήσεις προσωπικού: Εγερσις, κατάκλισις, ακράτισμα (το πολύ πρωινό πρόγευμα), άριστον (το γεύμα), πολεμική έγερσις (πολεμικός συναγερμός), φυλακή (βάρδια).
στ) Ανεμοι και συνθήκες θαλάσσης: Βορράς, Μέσης, Απηλιώτης, Εύρος, Νότος, Λιψ, Ζέφυρος, Σκίρων, νηνεμία, γαλήνη, κλύδων, καταιγίς, ομίχλη, σάλος.
ζ) Αλλοι όροι γενικότερα: Αιγιαλός, όρμος, σκόπελος, αλιεύς, τελαμών, θις, παλίρροια, άμπωτις, πλημμυρίς.
η) Η «ναυς» και τα παράγωγά της, όπως έχουν διαμορφωθεί μετά τον Ομηρο. Ναυτικός, ναυτιλία, ναυτίλος, ναυτία, ναυπηγός, ναυμαχία, ναυμάχος, ναυμαχώ, ναυάγιον, ναύδετον, ναυλοχώ κ.ά.
Αυτή λοιπόν την ορολογία χρησιμοποιεί το Π.Ν., υπερήφανο για τη διατήρηση της παράδοσης και της υπέροχης ελληνικής γλώσσας των «αεί ναυτών Ελλήνων» από τα χρόνια του Ομήρου· και όπως λέει και ο τίτλος τηλεοπτικής εκπομπής «Σε προσκυνώ γλώσσα».
ΥΓ.: Οι λέξεις με μαύρα γράμματα είναι ομηρικές.