Κύριε διευθυντά
Αφορμώμενος από το άρθρο του εκλεκτού αρθρογράφου σας Πάσχου Μανδραβέλη, με τίτλο «Το άδικο των ισχυρών» («Κ» 4.5.2022), ας μου επιτραπεί να επανέλθω στο θέμα περί «διεθνούς δικαίου».
Στην «Πολιτεία» του ο Πλάτων, διά στόματος Θρασυμάχου, λέει: «Φημί γαρ εγώ είναι το δίκαιον ουκ άλλο τι ή το του κρείττονος ξυμφέρον» (338C). Αυτός ο ορισμός τού «δικαίου» απασχόλησε και τον φιλόσοφο Ευάγγελο Παπανούτσο, ο οποίος θέτει το ερώτημα: «Εχουν άραγε, κατά έναν αδυσώπητο νόμο, καταδικαστεί οι μικροί και οι αδύνατοι –είτε άτομα είναι είτε ολόκληροι λαοί– να υποτάσσονται στους μεγάλους και στους δυνατούς, και όταν δυσανασχετούν ή εξεγείρονται γι’ αυτή τη μεταχείριση, να εξοντώνονται από τούτους αλύπητα;» («Το Δίκαιο της πυγμής», εκδ. Δωδώνη 1981, σ. 11). Η Ιστορία απαντά: «Ναι». Υπάρχει ο φυσικός νόμος που επιβάλλει «τον ήσσω υπό του δυνατωτέρου κατείργεσθαι». Ο άνθρωπος, homo mensura όλων των ανθρώπινων υποθέσεων (Πρωταγόρας), δεν θα πάψει να λύνει τις διαφορές του με αγριότητα και απερισκεψία. Το λεγόμενο «διεθνές δίκαιο» είναι ένα άσαρκο όστρακο. Τη σάρκα του τη ρούφηξε το «άδικο των ισχυρών».
