Κύριε διευθυντά
Είδα πρόσφατα ένα κινηματογραφικό έργο για την ιστορία του πλαστογράφου τέχνης Βαν Μέεγκερεν (Van Meegeren) που ξεγέλασε όλους τους ειδικούς τέχνης της εποχής του, δήθεν ανακαλύπτοντας πίνακες που είχε ζωγραφίσει ο Βερμέερ και άλλοι Ολλανδοί ζωγράφοι του 17ου αιώνα, τους οποίους είχε ζωγραφίσει ο ίδιος. Πούλησε μάλιστα πολλούς από αυτούς στον Γκέρινγκ έναντι αστρονομικών ποσών.
Αυτό μου δημιούργησε την εύλογη νομίζω απορία:
Τι νόημα έχει να πληρώνει κάποιος πλούσιος εκατομμύρια για το πρωτότυπο ενός έργου τέχνης, αν μπορεί να αγοράσει ένα πιστό αντίγραφό του έναντι μερικών εκατοντάδων ευρώ;
Τέτοια πιστά αντίγραφα μπορούν να γίνουν σήμερα με προηγμένες φωτοχημικές μεθόδους έτσι ώστε να εξαπατούν και τους ειδικούς αν δεν διαθέτουν μεθόδους χημικού ελέγχου του καμβά και των χρωμάτων.
Ενα συναφές ερώτημα είναι: Τι είναι αυτό που θαυμάζει ο φιλότεχνος αγοραστής, η τεχνοτροπία, η πρωτότυπη ερμηνεία ενός θέματος από τον καλλιτέχνη, ή το γεγονός ότι αυτό το έργο έχει αδικαιολόγητα τεράστια αξία, όπως κάποια ιδιαίτερα σπάνια γραμματόσημα;
Ενα επακόλουθο ερώτημα είναι: Αν θαυμάζουμε την τεχνοτροπία του Βαν Γκογκ ή του Μοντιλιάνι, γιατί να μην παραγγείλουμε σε έναν δεξιοτέχνη αντιγραφέα ή, έστω, πλαστογράφο τέχνης ένα πορτρέτο «σε στυλ Βαν Γκογκ ή Μοντιλιάνι»;
Είναι φανερό ότι οι περισσότεροι «φιλότεχνοι» είναι καλλιτεχνικά αδαείς και αγοράζουν κάποιον πίνακα με βάση τη σπανιότητά του και όχι την καλλιτεχνική αξία του. Αυτά, όμως, με φέρνουν στο πιο «βέβηλο» ερώτημα από όλα:
Γιατί νοιαζόμαστε να επανακτήσουμε τα αρχικά Γλυπτά του Παρθενώνα και δεν αρκούμαστε σε απόλυτα πιστά αντίγραφά τους; Τι το «ιερό» έχουν αυτά έναντι πιστών αντιγράφων;
Προχωρώντας μάλιστα παραπέρα θα ομολογήσω ότι, πέρα από τέτοια αντίγραφα, θα ήθελα να δω πιστά αντίγραφα των αρχικών, άφθαρτων αγαλμάτων, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατόν. Θα ήταν μάλιστα εντυπωσιακό να κατασκευασθεί σε έναν λόφο της Αττικής ένα πλήρες αντίγραφο του Παρθενώνα, με έγχρωμα γλυπτά στα διαζώματα και τα αετώματα όπως ήταν στην αρχαιότητα.
Αν μη τι άλλο, θα ήμουν ευγνώμων για μιαν απάντηση από ειδικό για τα παραπάνω, ίσως ανόητα, ερωτήματα.