Κύριε διευθυντά
Ο κ. Νίκος Ματός (Επιστολές «Κ» 20/7/2022) θέτει σε σωστές βάσεις τον «μύθο: Οι φοιτητές έριξαν τη χούντα». Γράφει: «Η εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου έριξε μόνο τον δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλο, όχι τη χούντα… Φέραμε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή από το Παρίσι και αποκαταστάθηκε η δημοκρατία». Θα έλεγα μάλλον πως η εξέγερση των φοιτητών έδωσε την ευκαιρία στον ∆. Ιωαννίδη, έτοιμο από καιρό, να καθαιρέσει τον Παπαδόπουλο. Θέλω μόνο να σχολιάσω τη φράση, «Φέραμε τον Καραμανλή από το Παρίσι». Ποιο είναι το υποκείμενο του ρήματος «φέραμε». Ο λαός, οι φοιτητές, οι στρατηγοί; Η Τουρκία κατέλαβε ήδη τη Β. Κύπρο μετά το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (20/7/74). Οι χουντικοί «υπουργοί» είχαν εξαφανιστεί. Ο Μαύρος (της Ε.Κ.) πήρε τηλέφωνο τον Κίσινγκερ, υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, και του λέει: «Εδώ Μαύρος, σταματήστε την Τουρκία!». Ο πρόεδρος της χούντας Φαίδων Γκιζίκης (επιλογή Ιωαννίδη 25/11/1973), διάδοχος του Παπαδόπουλου και με τη σύμφωνη γνώμη των στρατηγών, κάλεσε σε διάσκεψη (23/7/1974) τους προ της χούντας πολιτικούς. Τους είπε: «∆εν βγαίνετε από εδώ, αν δεν επιλέξετε πρωθυπουργό». Παρόντες Μαύρος, Κανελλόπουλος, Αβέρωφ, Μαρκεζίνης κ.ά. Επέλεξαν τον Π. Κανελλόπουλο, που ήταν πρωθυπουργός προ της χούντας. Ο Κανελλόπουλος απήλθε οίκαδε να συντάξει κατάλογο υπουργών. Ο Αβέρωφ παρέμεινε παραπίσω και λέει του Γκιζίκη: «∆εν προχωράμε με τον Κανελλόπουλο, να καλέσουμε τον Καραμανλή από το Παρίσι».
Μεσάνυχτα τον πήραν τηλέφωνο, του είπαν πως συμφωνούν οι στρατηγοί, και ο Ιωαννίδης. Ο Ζισκάρ ντ’ Εστέν διέθεσε το προεδρικό αεροπλάνο και ήλθε στην Αθήνα, πριν το ξημέρωμα, ως λαοπρόβλητος εθνάρχης. Και έγινε η λαοθάλασσα στο Σύνταγμα. Ο Καραμανλής και οι λοιποί υπουργοί (ο Μαύρος ως αντιπρόεδρος) της «Εθνικής Κυβερνήσεως» ορκίστηκαν ενώπιον του Γκιζίκη, που παρέμεινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας ώς την 17η Δεκεμβρίου 1974. Το γεγονός πως οι φοιτητές δεν έριξαν τη χούντα, δεν μειώνει στο ελάχιστο τον ηρωικό χαρακτήρα της εξέγερσης. Καθώς και η πρόσκληση του Καραμανλή από τον Γκιζίκη με εισήγηση Αβέρωφ, δεν μειώνει την προσφορά του στην αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Ιορδάνης Β. Παπαδόπουλος
Πρώην γυμνασιάρχης