Από τον Ηρακλή και την αρπαγή της Ιόλης έως τον δύσμοιρο Λίχα και τις «Σεϋχέλλες της Ελλάδας»

Κύριε διευθυντά 
Ηχερσόνησος της Λιχάδας, στην επαρχία Ιστιαίας, στη βόρεια Εύβοια με θέα τον Ευβοϊκό Κόλπο και τους θαλάσσιους οικισμούς του Μαλιακού Κόλπου, καταλήγει στο όρος – ακρωτήριο Κήναιον, με αρχαιότατο ναό του Κηναίου Διός, αφιερωμένο από τον ήρωα Ηρακλή για χάρη της μυθικής ωραίας Ιόλης, κόρης του Ευρύτου, μυθικού βασιλιά της ευβοϊκής υψιπύργου Οιχαλίας. Ο Ηρακλής, αφού σκότωσε τον Εύρυτο και τον γιο του Ιφιτο, άρπαξε ως λάφυρο την κόρη του Ιόλη και ήρθε στην ακρογιαλιά της Ευβοίας, στον κυματόζωστο κάβο Κήναιο, απέναντι από τον Μαλιακό Κόλπο, όπου υπήρχαν βωμοί για τον πατρώο Δία και ένα ιερό τέμενος δασωμένο, ετοιμάζοντας μεγαλοπρεπή θυσία (εκατόμβην) για τη λαμπρή του νίκη. Τον μύθο πραγματεύεται έξοχα ο τραγικός ποιητής Σοφοκλής στην τραγωδία του Τραχίνιαι (438 π.Χ., 1278 στίχοι, με Χορό απαρτιζόμενο από κοπέλες της Τραχίνας Φθιώτιδας). Η Δηιάνειρα, κυριευμένη από ζηλοτυπία για τον έρωτα του Ηρακλή προς την Ιόλη, που το οδυνηρό φως της αλήθειας πληροφορήθηκε από τον Λίχα, πιστό σύντροφο του Ηρακλή, στέλνει στον σύζυγό της, δίκην μαγικού ερωτικού φίλτρου, μοιραίο δώρο: έναν λευκό χιτώνα, εντός θήκης, θανάσιμον πέπλον, που ήταν δηλητηριασμένος από το αίμα του Κενταύρου Νέσσου, που είχε σκοτώσει ο Ηρακλής με το δηλητηριώδες βέλος του (Απολλόδ. Β 151 κ.ε.). Ο ήρωας, όταν φοράει τον χιτώνα, καταλαμβάνεται από φρικτούς πόνους, γιατί το δηλητήριο κατατρώγει τις σάρκες του. Η κορύφωση του παροξυσμού σημειώνεται με την εξόντωση του Λίχα, τον οποίο με οργή ο Ηρακλής εκσφενδονίζει στη θάλασσα, σ’ έναν κυματόδερτο βράχο, από το ακρωτήριο Κήναιο, λίγο πριν από τον θάνατό του. Στη συνέχεια, ο γιος του Υλλος μεταφέρει με σκάφος τον ετοιμοθάνατο πατέρα του, που σφάδαζε σπαρακτικά, στην απέναντι πλευρά, στα ανάκτορα του Κήυκα, βασιλιά της Τραχίνας, όπου η Δηιάνειρα, φιλοξενούμενή του, μόλις μαθαίνει το γεγονός αυτοκτονεί με δίκοπο μαχαίρι.  Στην Εξοδο (971 κ.ε.), ο Υλλος εκτελεί τις επιθανάτιες εντολές του πατέρα του, να τον κάψει στη νεκρική πυρά στο όρος Οίτη και να πάρει γυναίκα του την Ιόλη. Ο μύθος αναφέρει ότι τη φωτιά άναψε ο Ποίας, πατέρας του Φιλοκτήτη, στον οποίο, για ανταμοιβή, ο Ηρακλής του χάρισε το τόξο και τα βέλη του. Ενα νέφος, όμως, άρπαξε τον ήρωα και, με βροντές και αστραπές, τον μεταφέρει στον Ολυμπο (αποθέωση του Ηρακλή), όπου οι θεοί τον δέχονται με τιμή, του χαρίζουν την αθανασία και του δίνουν ως σύζυγο τη θεότητα της νεότητος Ηβη. (Βλ. Ρ. E. Easterling, Σοφοκλέους Τραχίνιαι, μτφρ. Παναγ. Φαναρά, Καρδαμίτσα, Αθήνα 1996). Ενα απόσπασμα του Αισχύλου, από τον Πόντιον Γλαύκον, αναφέρεται στον τάφο του δυστυχισμένου Λίχα, στην ευβοϊκή κυρτή ακτή του Κηναίου. Το όνομα του άτυχου Λίχα φέρει το σημερινό γραφικότατο χωριό Λιχάς(η), ενώ η συστάδα των βραχωδών νησίδων, όπου διασκορπίσθηκαν τα κομμάτια του διαμελισμένου σώματός του, ονομάζονται έως σήμερα Λιχαδονήσια. Μια σειρά νησιδίων, «Σεϋχέλλες της Ελλάδας», που εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη με το μαγευτικό σκηνικό από πεύκα, ακρογιάλια, γαλαζοπράσινα νερά, ένα παλιό ναυάγιο, δυτικά της νησίδας Μονολιάς, τα ερείπια μονής του 12ου αιώνα και το νησάκι Στρογγυλή, ημισφαιρικού σχήματος, με ίχνη ρωμαϊκού υδραγωγείου και φάρο για τον ελεύθερο πλου της περιοχής με τα παλιρροϊκά ρεύματα. Η Λιχάς, κατά την Επανάσταση του 1821, αποτελούσε το επίκεντρο πανελλήνιου ενδιαφέροντος, γιατί ήταν έδρα στρατοπέδου της Ανωτάτης Διοικήσεως Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος (1821-1823), με την επωνυμία Αρειος Πάγος, με περιοδική έδρα στην Αιδηψό, στην Ιστιαία (Ξηροχώρι) και στη Λίμνη (Βλ. Αγγέλου Στέφου, Ιστιαία, τ. Α, Αθήναι 1967).
Κοντά στη Λιχάδα τοποθετούνται η αρχαία πόλη Δίον, απόκρημνο πόλισμα (αἰπύ  πτολίεθρον, Νεῶν Κατάλογος, Ιλ. Β 538), απ’ όπου, κατά τον Στράβωνα, στάλθηκε η αποστολή που αποίκησε τις Κάνες της Αιολίδας αι  Διάδες  Aθῆναι, παραλιακό κτίσμα των Αθηναίων, που ίδρυσε ο βασιλιάς της Αθήνας Κέκροψ (Παυσαν. Αττικά, 5).