Κύριε διευθυντά
Κάθε καλοκαίρι αναζητώ το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου και, ως φιλόλογος, έχω ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις παραστάσεις που παίζονται στην Επίδαυρο. Ετσι και φέτος…
Ανάμεσα στις παραστάσεις που προσείλκυσαν το ενδιαφέρον μου ήταν και η παράσταση της 12ης Αυγούστου 2022 με τίτλο «Ελένη» του Ευριπίδη.
Δυστυχώς οι προσδοκίες μου διαψεύστηκαν για τους εξής λόγους:
• Πολλές από τις συμβάσεις που ισχύουν σε μια τραγωδία δεν τηρήθηκαν.
• Από την είσοδο του Τεύκρου και μετά η τραγωδία πήρε τροπή παρωδίας, γεγονός που φάνηκε από τον τρόπο απαγγελίας του ηθοποιού.
• Ο χορός που κανονικά θα αποτελούνταν από σκλαβωμένες Σπαρτιάτισσες θύμιζε κορίτσια από καμπαρέ.
• Κομμάτια του μονολόγου της Ελένης παρουσιάστηκαν σε fast forward διακωμωδώντας με αυτόν τον τρόπο την αξία του αρχαίου κειμένου.
• Οι Διόσκουροι εμφανίστηκαν στο τέλος όχι ως «από μηχανής» θεοί αλλά ως άτομα παιδιαρίζοντα κρατώντας μπαλόνια και μαλλί της γριάς!
• Η στιχομυθία Ελένης και Μενελάου πραγματοποιήθηκε με τους ηθοποιούς να παίρνουν τα μικρόφωνα και να εκφωνούν ντουέτο σε πίστα με τον Μενέλαο να λέει: «Καλή Παναγιά!».
Προκύπτουν, λοιπόν, οι εξής προβληματισμοί:
• Αυτή η παράσταση παραπέμπει σε αρχαία τραγωδία για την οποία συνέρρευσαν χιλιάδες άνθρωποι, Ελληνες και ξένοι, να δουν και να διδαχθούν πράγματα;
• Πιστεύει κανείς ότι άνθρωποι από πολλές χώρες του κόσμου έδωσαν χρήμα, κόπο και ενέργεια για να δουν την παρωδία της «Ελένης» ή την τραγωδία όπως έλεγε το πρόγραμμα;
• Για να πουλήσει μια παράσταση έχει ανάγκη από την επίδειξη του απόλυτα γυμνού προκαλώντας την αποστροφή πολλών θεατών;
• Εάν κάποιος σκηνοθέτης θέλει να χλευάσει το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, μήπως να παρουσίαζε το έργο του σε θέατρο για επιθεωρήσεις και όχι σε έναν ιερό χώρο;
Να τονίσω εδώ ότι οι αγανακτισμένοι θεατές δεν ήταν ένας και δύο, αλλά εάν υπήρχε διάλειμμα θα άδειαζε το μισό θέατρο!
Εν ολίγοις, εάν κάποιος σκηνοθέτης ήθελε να παρουσιάσει μια δική του οπτική για την «Ελένη», να έγραφε στο πρόγραμμα η «Ελένη» του Βασίλη Παπαβασιλείου και όχι η «Ελένη» του Ευριπίδη! Είναι σίγουρο ότι εάν ζούσε ο Ευριπίδης θα επιφυλασσόταν παντός νομίμου δικαιώματός του περί πνευματικής ιδιοκτησίας και οι συνέπειες θα ήταν σίγουρα τραγικές για τους υπευθύνους και όχι κωμικές.