Κύριε διευθυντά
Σε κάποια φάση του Τρωικού Πολέμου, ο Αγαμέμνων μίλησε άσχημα σε μια ομάδα, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Οδυσσέας. Ομως, ο Οδυσσέας δεν άφησε αναπάντητη την προσβολή. Είπε, μάλλον με επιθετικό τρόπο:
«Ατρείδη, ποίον σε έπος φύγεν έρκος οδόντων;» –
Ποιος λόγος βγήκε από τον φραγμό των οδόντων σου; (Ιλιάδα, Δ 350).
Είναι γνωστό ότι αν σφίξουμε τα δόντια μας δεν βγαίνει λέξη από το στόμα μας.
Σε μεταφορική έννοια, το στόμα παρίσταται με κλουβί και τα λόγια με πουλιά που είναι μέσα εγκλωβισμένα.
Συνώνυμα του λόγου είναι το έπος και ο μύθος.
Ο άνθρωπος οφείλει να ελέγχει ποια πουλιά (λόγια) θα πρέπει να βγαίνουν από το στόμα του. Ο έλεγχος επιτυγχάνεται με το «έρκος οδόντων».
Ερκος σημαίνει φραγμός εξ ου και ειρκτή φυλακή και όρκος (λεκτική δέσμευση να πεις ή να μην πεις κάτι, να πράξεις ή να μην πράξεις κάτι).
Οταν ο έλεγχος είναι χαλαρός, τα πουλιά (λόγια) πετούν ανεξέλεγκτα και είναι έπεα πτερόεντα (λόγια του αέρα).
Υπάρχει, δε, σε κάθε άνθρωπο κάποιος λόγος (μύθος) που δεν επιτρέπεται να βγει έξω.
Είναι το μυστικό του, κάτι που κρατάει βαθιά μέσα του. Αφαιρεί λοιπόν από το πουλί-μύθο τα φτερά του, ώστε αυτό να μην πετάξει και να βγει από το στόμα του. Πρόκειται για τον άπτερο μύθο.