Κύριε διευθυντά
Τα θέματα του μαθήματος της Γλώσσας και Λογοτεχνίας στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις τόσο των ΓΕΛ όσο και των ΕΠΑΛ δείχνουν ακόμα μια φορά το αδιέξοδο από την έλλειψη των Κοινωνικών Επιστημών από το πρόγραμμα των Λυκείων. Τα παιδιά καλούνται να κατανοήσουν κείμενα, να επιλύσουν γλωσσικές ασκήσεις, να παραγάγουν λόγο, για κοινωνικά φαινόμενα την ουσία των οποίων δεν έχουν προσεγγίσει ποτέ με τα εργαλεία των κοινωνικών επιστημών, που είναι ολότελα διαφορετικά από τα εργαλεία του γλωσσικού μαθήματος, της φιλολογίας.
Το γλωσσικό μάθημα καλείται να βελτιστοποιήσει το γλωσσικό εργαλείο ως κώδικα επικοινωνίας, αντίληψης του κόσμου, κατάκτησης της υπάρχουσας γνώσης αλλά και δημιουργίας νέας γνώσης καθώς και έργων της τέχνης του λόγου. Είναι το σημαντικότερο μάθημα του σχολείου, αναμφισβήτητα. Ωστόσο ο ρόλος του δεν είναι να μελετά τα κοινωνικά φαινόμενα στην ουσία τους. Ο μαθητής θα πρέπει να έχει έλθει σε επαφή με αυτά μέσω των κοινωνικών επιστημών, ώστε να μπορεί, με το γλωσσικό του εργαλείο ασκημένο καταλλήλως, να κατανοήσει ή και να παραγάγει αξιόλογο κείμενο.
Τώρα, αρκούμαστε στις εμπειρικές γνώσεις των παιδιών (με βάση άραγε ποιες πηγές και κανάλια ενημέρωσης;), ή στις πρόχειρες αναλύσεις των εκθεσιολογίων για ζητήματα που δεν μπορούμε να τα διαχειριζόμαστε τόσο «ελαφρά τη καρδία».
Οι κοινωνικές επιστήμες πρέπει να επιστρέψουν στο Λύκειο, στις ηλικίες εκείνες που ο κοινωνικός εαυτός είναι πιο ανεπτυγμένος, που ο νεαρός πολίτης ετοιμάζεται, με την επικείμενη ενηλικίωση, να αναλάβει κοινωνικούς ρόλους. Ο δεκαεξάρης είναι ανάγκη να διδαχθεί Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Δίκαιο, Οικονομία, Πολιτική Επιστήμη, στα βασικά τους στοιχεία. Αν δεν θέλουμε απλώς να αποστηθίζει έτοιμα θέματα και τσιτάτα από εκθεσιολόγια. Αν θέλουμε να εξασκεί το γλωσσικό του εργαλείο για να γράψει σχετικά με θέματα που πραγματικά γνωρίζει. Για να τα γνωρίσει πραγματικά, έχει ανάγκη εργαλεία των κοινωνικών επιστημών.