Κύριε διευθυντά
Στην «Καθημερινή», Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023, δημοσιεύθηκε άρθρο του κ. Σταύρου Ζουμπουλάκη με τίτλο «Εβραϊκό κράτος ή κράτος Ισραήλ;». Επιτρέψτε μου δύο παρατηρήσεις. Α) Περί μεταρρυθμίσεως στη Δικαιοσύνη και πιο συγκεκριμένα στη λειτουργία του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο Ισραήλ. Κατά συγκυρία –για να μπορέσουν οι αναγνώστες σας να αντιληφθούν περί τίνος ακριβώς πρόκειται– διαβάσαμε στον Τύπο δήλωση του αξιότιμου υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη για την πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τα αναδρομικά των συντάξεων των δικαστών: «Η κυβέρνηση σέβεται τη Δικαιοσύνη. Σέβεται όμως και τις θυσίες των Ελλήνων πολιτών… και δεν θα επιτρέψει να υπάρξει κυβερνώσα δικαιοσύνη». Η φράση κυβερνώσα δικαιοσύνη βρίσκεται στον πυρήνα της δικαστικής μεταρρυθμίσεως της κυβέρνησης Νετανιάχου, ώστε το Ανώτατο Δικαστήριο στο Ισραήλ να ασχολείται με θέματα δικαιοσύνης, η δε πολιτική να αφεθεί στο Κοινοβούλιο και την υπεύθυνη κυβέρνηση. Συνεπώς, κάθε αναφορά σε «φασιστική» και «δικτατορική» κυβέρνηση συνιστούν έωλες αντιπολιτευτικές κατηγορίες. Β) Σχετικά με τον τίτλο του άρθρου και τους υποτιθέμενους κινδύνους για «φονταμενταλιστική» ταυτότητα και δημιουργία «θεοκρατικού» κράτους, επιτρέψτε μου να θυμίσω στον έγκριτο συντάκτη του άρθρου ότι το θέμα της ταυτότητας του κράτους έχει απαντηθεί, πριν από τη δημιουργία του Ισραήλ, από τον επιφανή φιλόσοφο Μάρτιν Μπούμπερ (Βιέννη 1878 – Ιερουσαλήμ 1965, στο έργο του «Israel and the Nations», σελ. 222 και 248). Συγκεκριμένα γράφει: «Οι Ιουδαίοι δεν αντιπροσωπεύουν απλά ένα έθνος όπως κάθε άλλο έθνος· είναι έθνος με ιδιαιτερότητες αφού, ταυτόχρονα, συνδέονται και ως κοινότητα πίστης. Ενα σπουδαίο γεγονός διαμόρφωσε τους Ιουδαίους σε λαό, όταν οι ιουδαϊκές φυλές απελευθερώθηκαν από τη δουλεία. Οι έννοιες λαός και κοινότητα πίστης δεν χωρίζονται, αλλά αποτελούν ένα οργανικά αδιαίρετο σύνολο. […] Αυτή η ενότητα βοήθησε το Ισραήλ να επιβιώσει εξορίες χιλιετιών. Συνεπώς, δεν μπορεί να υπάρξει ιουδαϊκό έθνος χωρίς θρησκεία· όπως δεν μπορεί να υπάρξει ιουδαϊκή θρησκεία χωρίς έθνος».