Αιτήματα στρατηγικής
Κύριε διευθυντά
Από μια ματιά στρατηγικής επισκόπησης στον κόσμο φαίνεται ότι στις ημέρες μας η ανθρωπότητα γνωρίζει σχεδόν όλες τις μορφές πολέμου: τον θερμό με τα όπλα, τον οικονομικο-νομισματικό, τον θρησκευτικό, πόλεμο στα αστικά κέντρα, τους αποσχιστικούς, πόλεμο για τον έλεγχο της πληροφορίας και για το πετρέλαιο, πολέμους με τα μεταναστευτικά κύματα και την τρομοκρατία. Κατόπιν των ανωτέρω και μέσα από αυτές τις γενικά συγκεχυμένες και ρευστές καταστάσεις απορρέουν ορισμένες απαιτήσεις:
Για την Αμερική. Οι καιροί απαιτούν ως πρώτη μεγάλη δύναμη στον κόσμο, να παίζει έναν ισορροπιστικό ρυθμιστικό ρόλο, συνεργαζόμενη με τις άλλες δυνάμεις. Η εποχή μας, που χαρακτηρίζεται από τα χρέη των κρατών και τις δημογραφίες στον δυτικό κόσμο, αλλά και από τη διεθνή τρομοκρατία, δεν αντέχει τους ανταγωνισμούς και τους πολέμους.
Για την Ευρώπη. Συνολικά να ξεπεράσει την οικονομική κρίση στην οποία έχει περιπέσει και να επιταχύνει τον βηματισμό της προς την οικονομική και πολιτική ενοποίησή της, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους οικονομικο-νομισματικούς ανταγωνισμούς, όπως καθαρά διαφαίνεται στους καιρούς μας. Ακόμη, προκύπτει άμεση ανάγκη για την Ευρώπη να εξασφαλίσει συμπληρωματικούς δρόμους προμήθειας ενεργειακής ύλης από χώρες της Ανατολής και ο ασφαλέστερος και πρακτικότερος δρόμος αγωγών είναι αυτός από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Και τέλος, να φροντίσει και να λάβει συνολικά μέτρα για την ασφάλειά της, ελέγχοντας αυστηρά τα μεταναστευτικά κύματα από Ασία και Αφρική, που απειλούν την ταυτότητά της, αλλά και την ύπαρξή της.
Για την Ελλάδα. Η στρατηγική της θέση έχει αποφασισθεί και αυτή είναι εντός του ΝΑΤΟ και εταίρος στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη. Λόγω της ρευστότητας των καταστάσεων στις χώρες περί τη Μεσόγειο Θάλασσα, επιβάλλεται να είναι σταθερές οι θέσεις μας, χωρίς υποχωρητικότητα, στα εθνικά μας θέματα: Κυπριακό, Αιγαίο, Σκοπιανό, σχέσεις με την Αλβανία. Η αντιμετώπιση των μεταναστευτικών κυμάτων απαιτεί τις συνεχείς προσπάθειες, ώστε να περιέλθει συνολικά η ευθύνη στην Ευρώπη. Οι επιδιώξεις στα εθνικά θέματά μας απαιτούν πολιτική σταθερότητα και κυρίως ισχυρές αξιόμαχες Eνοπλες Δυνάμεις και ικανότατες Αρχές Ασφαλείας.
Επίσης, πρέπει να διατηρηθεί ο άξονας Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα, με επιμονή της Ελλάδας ο αγωγός των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου να διέλθει από τη Μεσόγειο Θάλασσα προς την Ευρώπη, διότι είναι ο ασφαλέστερος και υπάρχει ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί και από άλλες παραγωγικές χώρες της Μέσης Ανατολής, οι οποίες θα ήθελαν διέξοδο αγωγών τους στη Μεσόγειο.
Τέλος, για την πατρίδα μας αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα η ρύθμιση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) με την Αίγυπτο, Λιβύη και Αλβανία, διότι εάν ρυθμιστούν αυτές, όπως είναι ευνόητο, δημιουργούνται ευνοϊκές προϋποθέσεις για να επιλυθεί το θέμα αυτό και με τη γειτονική μας Τουρκία.
Aρης Διαμαντοπουλος – Υποστράτηγος ε.α. – Ψυχολόγος – Διδάκτωρ Φιλοσοφίας
Η πολιτική της Ταϊβάν
Κύριε διευθυντά
Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον το άρθρο «Στρες τεστ για το κινεζικό μοντέλο» του κ. Παπακωνσταντίνου που δημοσιεύθηκε στις 5 Οκτωβρίου, και πώς λειτουργεί το μοντέλο αυτό στο Χονγκ Κονγκ, δηλαδή η πολιτική «μία χώρα, δύο συστήματα». Ωστόσο διαφωνώ με την αναφορά ότι η πολιτική αυτή μπορεί να γίνει μοντέλο για τις μελλοντικές σχέσεις με την Ταϊβάν.
Η Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) είναι ένα κυρίαρχο κράτος με ιστορία 103 ετών (εόρτασε την 103η εθνική επέτειό της στις 10 Οκτωβρίου). Εκλέγουμε τον πρόεδρό μας, τα μέλη του Κοινοβουλίου μας και έχουμε τη δικαιοδοσία του εδάφους μας. Η κατάσταση της Ταϊβάν είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη του Χονγκ Κονγκ.
Oσον αφορά τις σχέσεις μας με την ηπειρωτική Κίνα, εμείς επιμένουμε στην «αμοιβαία μη αναγνώριση της κυριαρχίας και της αμοιβαίας μη άρνησης της αρχής να κυβερνάμε». Eχοντας αυτό ως βάση διατηρούμε μία αμοιβαία επωφελούμενη αρχή, η οποία φέρει ευεργετική λύση και για τις δύο πλευρές.
Η κυβέρνηση της Ταϊβάν είναι ενάντια στην πολιτική θέση «μία χώρα, δύο συστήματα». Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάνω από το 70% των ανθρώπων της Ταϊβάν δεν πιστεύουν ότι η πολιτική αυτή μπορεί να εφαρμοστεί ούτε μπορεί να επιφέρει τη λύση στο θέμα των σχέσεων μεταξύ της Ταϊβάν και της ηπειρωτικής Κίνας. Η κοινή γνώμη των ανθρώπων της Ταϊβάν δεν πιστεύει και δεν αποδέχεται την πολιτική «μία χώρα, δύο συστήματα».
Eugenia Yun – Προϊσταμένη Τύπου, Αντιπροσωπεία της Ταϊπέι στην Ελλάδα
Τέχνη και δημόσιος χώρος
Κύριε διευθυντά
Την κ. Μπολωνάκη την γνωρίζω ως δραστήριο μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ) αλλά και ως ερευνήτρια για το μεταπτυχιακό της σχετικά με την τέχνη στον δημόσιο χώρο. Ως πρόεδρος του ΕΕΤΕ (2000-2006) της έχω δώσει πολλές και αναλυτικές συνεντεύξεις για τον νόμο «1%», αλλά και μόνο από τα δημοσιεύματα του ΕΕΤΕ, τα αρχεία του καθώς και τις δημόσιες καταγγελίες του θα ήταν καλύτερα ενημερωμένη.
Είναι λυπηρό για κάποιον που παριστάνει τον ειδικό να παραχαράσσει τόσο βάναυσα τα γεγονότα, μόνο και μόνο για να τα προσαρμόζει στα ιδεολογήματά του. Η κ. Μπολωνάκη γνωρίζει καλά ότι πάνω από το 80% των έργων τέχνης στον δημόσιο χώρο μόνο στην Αθήνα είναι απευθείας αναθέσεις ή ιδιωτικές δωρεές. Γνωρίζει επίσης ότι ο νόμος για δημόσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς παραβιάζεται συστηματικά για δεκαετίες σε ολόκληρη την επικράτεια. Ο μόνιμος εφιάλτης του ΕΕΤΕ είναι τα έξοδα για προσφυγές και δίκες ενάντια στους φορείς του Δημοσίου. Ο νόμος 2557 του 1997 αφορά την καλλιτεχνική διακόσμηση μόνο στα δημόσια κτίρια και όχι το «αστικό περιβάλλον». Η ΚΥΑ 29570/26-6-2001 βγήκε «μετά πολλών βασάνων» του ΕΕΤΕ τέσσερα χρόνια μετά τον νόμο. Στις συζητήσεις που προηγήθηκαν, το ΕΕΤΕ έδωσε μάχη (βλ. δημόσιες καταγγελίες) να ερμηνευτεί το «δημόσια κτίρια» ως «δημόσια έργα», ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος και στο «αστικό περιβάλλον».
Γνωρίζει επίσης η κ. Μπολωνάκη, και από δημοσιεύματα, ότι στα μέσα του ’90 το ΕΕΤΕ είχε συναντηθεί με τον τότε υπουργό κ. Λαλιώτη για την εφαρμογή του νόμου Μερκούρη (του 1989, ένα δισ. δραχμές τον χρόνο για καλλιτεχνική διακόσμηση) στην Αττική Οδό και τη γέφυρα του Ρίου.
Oταν, τελικά, βγήκε η ΚΥΑ, και ενώ δεν περιείχε τις ουσιαστικές μας θέσεις, οι πρώτοι (και οι μόνοι) που όρισαν εκπροσώπους τους στις 13 περιφέρειες, ήμασταν εμείς. Κανένας από τους άλλους φορείς (υπουργεία και περιφέρειες) δεν όρισε τους δικούς του, γιατί απλά ήξεραν ότι δεν θα εφαρμοζόταν ποτέ ο νόμος – όπως και ο νόμος Μερκούρη. Η κ. Μπολωνάκη όμως, προκειμένου να επιρρίψει τις ευθύνες για τη μη εφαρμογή του νόμου στο ΕΕΤΕ, εφηύρε το «ειδικό πρόγραμμα για την εφαρμογή του νόμου»(!), πράγμα που σαν θεσμός βρίσκεται βέβαια μόνο στη φαντασία της. Κατηγορεί το ΕΕΤΕ ότι χρησιμοποιεί τον νόμο «του 1% ως εργαλείο συντεχνιακών σκοπιμοτήτων». Για να χρησιμοποιεί κάποιος κάτι, πρέπει αυτό να εφαρμόζεται. Eνα άλλο ζήτημα είναι ότι ο όρος «καλλιτεχνική διακόσμηση», που χρησιμοποιείται στον νόμο, είναι σωστός. Ως ειδικός, θα έπρεπε να γνωρίζει ότι τα έργα τέχνης στον χώρο είναι διάκοσμος. Εσκεμμένα προσδίδει στον όρο μια υποδεέστερη έννοια, εκτός εάν δεν τον καταλαβαίνει.
Ο στόχος όμως του δημοσιεύματος, τελικά, δεν είναι τα πιο πάνω. Αυτά είναι το περιτύλιγμα. Ο στόχος είναι ο νόμος του ΕΕΤΕ του 1981. Αυτό που η «ειδικός» ονομάζει «καταστατικό» του ΕΕΤΕ. Αυτός ο νόμος θέτει ως όρο για τα δημόσια καλλιτεχνικά έργα άνω των 15.000 ευρώ τον δημόσιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό. Αυτός ο όρος, παρά τις τότε προσπάθειες των υπουργείων, δεν γινόταν να παραλειφθεί από την ΚΥΑ. Αργότερα, το 2012, η τότε υπουργός Περιβάλλοντος κ. Μπιρμπίλη προσπάθησε ξανά να παρακάμψει τον νόμο με άλλα εφευρήματα υπουργικών αποφάσεων, χωρίς να τα καταφέρει.
Είναι αλήθεια ότι ο νόμος του ΕΕΤΕ δυσκολεύει «την πολιτική του ποσοστού για την τέχνη που δεν επιβαρύνει τον δημόσιο προϋπολογισμό […] μέσω συμπράξεων δημοσίου – ιδιωτικού τομέα» που στοχεύουν, όπως είναι γνωστό, στη «διαχείριση» δημοσίου χρήματος.
Να ρωτήσω όμως: Τι βοηθάει τις «νέες γενιές των καλλιτεχνών»; Να τρέχουν να βρίσκουν ιδιώτες σπόνσορες και όσοι το καταφέρουν; Ή να έχουν όλοι το δικαίωμα να διαγωνίζονται ισότιμα;
Μιχαλης Παπαδακης – Γλύπτης, πρώην Πρόεδρος του ΕΕΤΕ