Μόνο με λιτότητα…
Κύριε διευθυντά
Mε ικανοποίηση άκουσα τη ρήση του πρωθυπουργού στο Νταβός «μόνο με λιτότητα χωρίς ανάπτυξη δεν υπάρχει μέλλον για τη χώρα». Χάρηκα ιδιαίτερα που πράγματι ο κ. πρωθυπουργός γνωρίζει ότι η χώρα χωρίς ανάπτυξη δεν μπορεί να ανακάμψει. Και εγώ, που βλέπω με αγωνία επί μια επταετία να βρισκόμαστε στο ίδιο, ή μάλλον σε χειρότερο σημείο, να συζητούμε τα ίδια και τα ίδια, να αναλισκόμαστε με τα ελάσσονα, ερωτώ: είναι δυνατόν να προσδοκούμε σε ανάπτυξη και επενδύσεις όταν όλες οι κυβερνητικές πρακτικές είναι απολύτως εχθρικές; Οταν η φορολογία είναι ληστρική; Οταν εν γνώσει των τραγικών συνεπειών έκλεισαν οι τράπεζες; Οταν αποδομείται ό,τι ορθόν είχε γίνει τα προηγούμενα χρόνια; Οταν εκδιώκονται υπάρχουσες επενδύσεις και εκατοντάδες εργαζόμενοι προστίθενται στα εκατομμύρια ανέργων; Οταν η αξιοκρατία έχει αντικατασταθεί με τη ρουσφετοκρατία; Οταν επανέρχονται νόμοι του 1981 και 1985, για την τριτοβάθμια παιδεία και την έρευνα; Οταν επανέρχονται τα κομματικά τραπεζάκια στα προαύλια των πανεπιστημίων και οι δοσοληψίες των φοιτητοπατέρων στις εκλογές οργάνων διοίκησης; Οταν επανέρχονται οι «αιώνιοι» φοιτητές, όρος άγνωστος σε όλον τον κόσμο; Οταν υπουργοί δηλώνουν ότι θα καταβάλουν προσπάθεια να μην εφαρμοστούν τα μέτρα; Οταν άλλα λέγονται το πρωί, άλλα το μεσημέρι και άλλα το βράδυ; Οταν, όταν…
Δικαίως, οι πολίτες βιώνουν την απογοήτευση και την αβεβαιότητα. Στις τρέχουσες οδυνηρές συγκυρίες σε μια «κανονική» χώρα με ικανούς ηγέτες θα ήταν σε πρόοδο υλοποίησης ένα «στρατηγικό σχέδιο» μακράς πνοής για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της χώρας. Ενα σχέδιο που θα έδιδε ελπίδα στους πολίτες πως οι θυσίες τους θα πιάσουν τόπο. Eνα σχέδιο, που θα προκαλούσε ψυχική ανάταση, που είναι το προαπαιτούμενο θετικής συμβολής της κοινωνίας στην επιτυχία του. Πρόσφατα ο υπουργός Οικονομίας της Κύπρου είπε ότι οι μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην Κύπρο προηγούνται των απαιτήσεων του μνημονίου. Γι’ αυτό η Κύπρος ξεπέρασε το πρόβλημα επιτυχώς. Ο νοών νοείτω!
Καλλιοπη Α. Ρουμπελακη-Αγγελακη – Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης
Πρώτη φορά αξιοκρατία
Κύριε διευθυντά
Αφορμή για την επιστολή μας αυτή στάθηκαν οι πρόσφατες εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τις οποίες η εφημερίδα σας υποδέχθηκε με συγκρατημένη αισιοδοξία. Είμαστε δύο εκ των πολλών, δυστυχώς, νέων που η ελληνική πραγματικότητα έχει οδηγήσει στο εξωτερικό. Σε αντίθεση όμως με πολλά από τα νέα μέλη της διασποράς, εμείς είχαμε επιλέξει την Ευρώπη ως τόπο εργασίας και διαβίωσης κάποια χρόνια πριν από την κρίση. Η επιλογή μας να σπουδάσουμε και να εργαστούμε εκτός Ελλάδος δεν βασίστηκε σε κάποια προφητική διαίσθηση για το πού πήγαιναν τα πράγματα στη χώρα. Φύγαμε με σκοπό να ικανοποιήσουμε ένα νεανικό αίσθημα περιπέτειας, αλλά και για να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας έδινε η είσοδος της χώρας στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Σε κάποιο βαθμό, θέλαμε επίσης να απομακρυνθούμε και από κάποιες από τις παθογένειες του κατά την έκφραση ενός εκ των αρθρογράφων σας «υπαρκτού ελληνισμού», τις οποίες είχαμε ήδη αρχίσει να αντιλαμβανόμαστε.
Η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη που συναντήσαμε δεν ήταν αυτή που είχαμε ονειρευτεί. Στο πανεπιστήμιο αλλά και στη δουλειά αργότερα, γίναμε μάρτυρες «ελληνικών» φαινομένων, επιβραβεύσεων και προαγωγών που ήταν αποτέλεσμα περισσότερο προσωπικών γνωριμιών παρά σκληρής και αποτελεσματικής δουλειάς. Στις διαφορετικές χώρες στις οποίες ζήσαμε, βιώσαμε αργόμισθους στο Δημόσιο και δημαγωγούς πολιτικούς. Στην αρχή απογοητευθήκαμε, πιστέψαμε ότι «παντού έτσι είναι». Χωρίς να έχουμε αριστερές καταβολές, αρχίσαμε να βλέπουμε με μεγαλύτερη επιείκεια την ελληνική πραγματικότητα, το μεγάλο κράτος, τις συντεχνίες, σκεφθήκαμε ακόμη και την επιστροφή.
Η εξέλιξη της κρίσης αλλά και η προσωπική μας ωρίμαση συνέδραμαν εξίσου στη μετάλλαξη της γνώμης μας. Δουλεύοντας κατανοήσαμε τη σημασία του οικονομικού όρου του περιθωριακού οφέλους (marginal utility). Το ζητούμενο δεν είναι ποτέ το τέλειο, αλλά το λίγο καλύτερο, η βελτίωση. Συνειδητοποιήσαμε ότι η διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης δεν είναι η ανυπαρξία των φαύλων στη δεύτερη, αλλά η κυριαρχία τους, η φαυλοκρατία δηλαδή, στην πρώτη. Συγκρίνοντας την πολιτική πραγματικότητα στην πατρίδα μας με αυτήν στις χώρες όπου ζούμε, παρατηρήσαμε μία σημαντική διαφορά: την εξέλιξη του κτήνους του λαϊκισμού από πολιτική τακτική σε θεμελιώδη όρο του παιχνιδιού στην Ελλάδα, σε αντιδιαστολή με χώρες του ώριμου ευρωπαϊκού κοινοβουλευτισμού στις οποίες ο λαϊκισμός έχει δαμαστεί και δεν μπορεί να παρασύρει τους πάντες τσαλαπατώντας τους θεσμούς.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, με λύπη διαπιστώσαμε ότι πολλοί φίλοι και γνωστοί με τους οποίους πολιτικά συμφωνούμε κατά βάση, οι οποίοι έβλεπαν την υποψηφιότητα του νυν προέδρου της Ν.Δ. ως μια χαραμάδα ελπίδας όσο ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν outsider, επέστρεψαν μέσω κάποιου ψυχολογικού αυτοματισμού στη γνώριμή τους απαισιοδοξία μετά την αναπάντεχη νίκη του. «Και τι θα καταφέρει;» ακούσαμε πολλούς να αναρωτιούνται.
Γράφουμε αυτή την επιστολή γιατί θεωρούμε ότι μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι, αρκεί να γνωρίζουμε ποιο είναι το ζητούμενο. Οι πολίτες δεν εξέλεξαν τον κ. Μητσοτάκη ως καταλληλότερο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας ως κομματικού μηχανισμού. Σκοπός τους δεν ήταν απλά να πετύχουν στο μέλλον μια εκλογική νίκη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Οι υποστηρικτές του κ. Μητσοτάκη τον εξέλεξαν ως εκφραστή μιας νέας νοοτροπίας, ως ένα μεταρρυθμιστή που αλλάζοντας το πρόσωπο και τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα μπορέσει, σε βάθος χρόνου, να αλλάξει και τους όρους του παιχνιδιού. Το δυναμικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας δεν ενδιαφέρεται για έναν πολιτικό που μπορεί να πετύχει φαντασμαγορικές νίκες, αλλά για έναν ηγέτη ο οποίος θα κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών δίνοντας το σωστό παράδειγμα και θα κυβερνήσει τον τόπο προωθώντας τους άξιους και παραμερίζοντας τους φαύλους. Eνας τέτοιος στόχος, αν και μακριά από μια ουτοπία όπου οι κυβερνώντες είναι άριστοι και οι φαύλοι ανύπαρκτοι, θα είναι η πρώτη ξεκάθαρη κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, μια ουσιαστική βελτίωση. Το στοίχημα του κ. Μητσοτάκη είναι, ξεκινώντας από το κόμμα του, να κάνει για πρώτη φορά την αξιοκρατία πραγματικότητα, ακόμη και αν απέχουμε πολύ από το να γίνει κανονικότητα.
Ιασων Παρασχινος – Επενδυτικός σύμβουλος
Αλεξανδρος Γουλανδρακος – Μεταδιδακτορικός ερευνητής
Διάλογος για τη μεταρρύθμιση
Kύριε διευθυντά
Ευφάνταστοι, εκσυγχρονισμένοι, προοδευτικοί και ενδιαφέροντες οι τίτλοι των διαλέξεων του δημόσιου διάλογου για τη μεταρρύθμιση της παιδείας. Φυσικά δεν θα πρέπει να αγνοηθούν διορθωτικές ανάγκες του ισχύοντος αναλυτικού προγράμματος και η συνολική αναβάθμισή του. Εάν λοιπόν πράγματι η επιθυμία του υπουργείου Παιδείας είναι να προχωρήσει σε ουσιώδη και πρακτικά στοχευμένη για το μέλλον μεταρρύθμιση, δεν θα πρέπει να περιοριστεί σε εισηγητές διορισμένους υπαλλήλους ή επιλεγμένους από τον κυβερνητικό μηχανισμό. Θα πρέπει να εμπλακούν στον διάλογο αυτό και να προσκληθούν εκπαιδευτικοί όλων των επιπέδων. Εκπαιδευτικοί της μαχόμενης παιδείας, αλλά και της παλιάς αποθηκευμένης πολύτιμης εμπειρίας σε αξιόλογους εκπαιδευτικούς. Αυτονόητο είναι ότι κάθε επιλογή εισηγητών δεν μπορεί να είναι κατευθυνόμενη από ιδεοληψίες και πολιτικές αγκυλώσεις. Δεν θα πρέπει να περιορίζεται λόγω των εγνωσμένων τοποθετήσεών τους ή της ιδεολογικής τους στάσης. Εν συνεχεία η συγκέντρωση όλων (χωρίς καμία διάκριση) των ποικίλων απόψεων/εισηγήσεων, όσον ανατρεπτικές κι αν είναι της ισχυούσης εκπαιδευτικής πολιτικής, θα πρέπει να αποδελτιωθούν, να καταταγούν και με ειλικρίνεια και αντικειμενικότητα να μελετηθούν, ανάλογα με την υπερχρονική τους αξία αλλά και τη σύγχρονη πραγματικότητα, από αντιπροσωπευτική ομάδα επιλέκτων εκπαιδευτικών. Θα ήθελα να τονίσω με έμφαση ότι μεταξύ των άλλων, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την τραγική σημερινή γλωσσοπενία των νέων. Aλλωστε βάση κάθε παιδευτικού προγράμματος είναι η ορθή χρήση της γλώσσας. Τα συμπεράσματα, λοιπόν, που θα καταγραφούν, χωρίς βεβιασμένες καταλήξεις και πρόχειρες τις αρχικές αποφάνσεις, ύστερα από συζήτηση και δημόσια παρουσίαση, είναι ανάγκη να επανέλθουν για εμπεριστατωμένη μελέτη από την (ειλικρινώς) αντιπροσωπευτική ειδική επιτροπή. Ωστόσο πριν από κάθε αλλαγή στα εκπαιδευτικά συστήματα (επικίνδυνο εγχείρημα!), ας είναι υπόψη όλων μας, ότι: (ι) η παιδεία είναι η ουσιαστική επένδυση, (ιι) οι εκπαιδευόμενοι δεν είναι πειραματόζωα, και (ιιι) οι συνέπειες της παιδείας και οι μεταρρυθμίσεις της δεν θα διαφανούν, παρά τουλάχιστον πριν από μια εικοσαετία! Ας μην πάρουμε λοιπόν πρόχειρες και βεβιασμένες αποφάσεις, συρόμενοι από ιδεολογικές ή και κομματικές καθοδηγήσεις!
Δημ. Γ. Σμυρλης – Συντ/χος Λυκειάρχης
Ανοίξτε τις πόρτες στον πολιτισμό
Kύριε διευθυντά
Κυκλοφόρησε τις προάλλες ως ένθετο στον κυριακάτικο Tύπο το πρόγραμμα εκδηλώσεων Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. και Μ. Θεοχαράκη (2015-2016). Περιλαμβάνει εκθέσεις, συναυλίες, διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα κ.λπ. Ο αναγνώστης διαβάζοντας το πρόγραμμα διαπιστώνει ότι υπάρχουν κύκλοι π.χ. διαλέξεων με χρεώσεις στα 225 ευρώ. Με αυτές τις χρεώσεις είναι προφανές ότι, λόγω της κρίσης, ο κόσμος αδυνατεί να ανταποκριθεί. Θα έπρεπε να ισχύει ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή όλοι οι κύκλοι να είναι δωρεάν για τους φοιτητές και μαθητές κι ένα συμβολικό ποσό για τους υπολοίπους. Με αυτό το ποσό, καθώς και με τις χορηγίες, θα πληρώνονται ομιλητές, καλλιτέχνες κ.ά. Μόνο έτσι μπορεί να αποκτήσει ουσία και νόημα η αποστολή ενός ιδρύματος. Ειδικά για να προσελκύσει κάποιος τα νιάτα, ώστε να αξιοποιήσουν επωφελώς τον χρόνο τους, πρέπει να τους αποδείξει με έργα (και όχι με λόγια) ότι έχει ελατήρια ανιδιοτελή. Eτσι μόνο θα έχουμε θεατές και ακροατές με προσλαμβάνουσες παραστάσεις και ευαισθησίες που θα μπορούν να αξιολογήσουν και να εκτιμήσουν ό,τι βλέπουν και ακούνε. Η εισήγησή μου λοιπόν είναι: «Ανοίξτε τις πόρτες στον πολιτισμό».
Γιωργος Τρανταλιδης – Δικηγόρος