Κύριε διευθυντά
Στον απόηχο της μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων και της ανατολής του κάθε ενιαυτού, οι άνθρωποι συνηθίζουμε να ευχόμεθα αναμεταξύ μας «χρόνια πολλά» και διάφορες άλλες ευχές, με μόνιμη την επωδό, «ο καινούργιος χρόνος να μας φέρει υγεία, χαρά, πλούτο, ευτυχία και κάθε αγαθό», ωσάν να έχουμε προσωπική γνωριμία με τον χρόνο, ο οποίος, ερχόμενος από κάποιο μακρινό υπερπέραν, μπορεί να μας κουβαλήσει, φορτωμένος στην πλάτη του τη μακαριότητα ή την ανεπιθύμητη δυστυχία.
Διερωτήθη όμως ποτέ κανείς, τι τέλος πάντων είναι αυτός ο χρόνος καθεαυτόν, έχει ουσιαστικήν υπόσταση, υπάρχει ως καινούργιος ή ως παλιός, ανανεώνεται ή γηράσκει και αποθνήσκει; Τίποτε κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει από όλα αυτά. Το μεγάλο αυτό πρόβλημα, το πρόβλημα του χρόνου, απασχόλησε την ανθρώπινη διανόηση από καταβολής κόσμου, και κυρίως τους Ελληνες φιλοσόφους και στοχαστές. Κατά τον Πλάτωνα, ο χρόνος δημιουργήθηκε μαζί με τον ουρανό από τον Θεό, είναι κυκλικός, έχει ως πρότυπό του την αιωνιότητα του όντος, και είναι δεμένος με την κίνηση των ουρανίων σωμάτων. Κατά τον Αριστοτέλη «ο χρόνος αριθμός εστί κινήσεως κατά το πρότερον και το ύστερον », είναι αριθμός που μετρά μια οιαδήποτε συνεχή κίνηση. Ο Γερμανός φιλόσοφος Εγελος (Hegel) λέγει ότι ο χρόνος ορίζεται με την άρνηση του είναι του, δηλαδή είναι όταν δεν είναι και δεν είναι όταν είναι. Δηλαδή όταν είναι δεν τον έχει ταυτοχρόνως ο νους διά να τον αξιολογήσει, και όταν ο νους τον αξιολογεί, έχει φύγει ο χρόνος. Ο νους και ο χρόνος είναι αδύνατον να συναντηθούν. Φαίνεται να συμβαίνει ό,τι με αυτόν που προσπαθεί να συλλάβει τη σκιά του.
Εχοντας κατά νουν τις πιο πάνω διατυπωθείσες απόψεις των φιλοσόφων περί χρόνου, είμαστε σε θέση να πούμε ότι ο χρόνος είναι μια αφηρημένη και αδιάλειπτος ροή, μέρος, και προς την άπειρη συνέχεια του αιωνίου. Είναι μια κινητή εικόνα της αιωνιότητος, ένα φανταστικό γίγνεσθαι, μέσα εις το άπειρο και ακίνητο «είναι» του αιωνίου. Η αφηρημένη και απρόσωπη αυτή δυνατότητα της ροής του γίγνεσθαι, ουσιώνεται και συγκεκριμενοποιείται από τη δραστηριότητα και μόνο του ανθρώπου. Χωρίς τη δραστηριότητα του ανθρώπου το 1821, π.χ., θα ήταν μία αφηρημένη, φανταστική, απρόσωπη και απροσδιόριστη ροή. Αυτό όμως δεν συμβαίνει, διότι η ροή αυτή αποκτά υπόσταση από την επανάσταση των Ελλήνων. Αυτός είναι ο χρόνος, και μην του ζητάμε τίποτα, παρά οι ίδιοι εμείς να δημιουργήσουμε αυτό που κάθε φορά ευχόμαστε να μας φέρει. Ετσι λοιπόν καθώς έχουν τα πράγματα, διαγράφεται και το χρέος που έχει ο άνθρωπος ως προς τον χρόνο, να δημιουργεί ό,τι συντελεί στο ευ ζην, στην πραγματική ζωή, στο φως και στην αλήθεια, για να αισθάνεται τρισμάκαρος και ευτυχής. Και επειδή το φως, η αλήθεια και η ζωή είναι ο Χριστός, κατά το αδιάψευστον στόμα του Κυρίου, οφείλουμε να δημιουργούμε και να βιώνουμε Χριστοκεντρικά για να είμαστε εμείς ευτυχείς και ανεπιφύλακτα να κηρύσσεται ότι και ο ασύλληπτος χρόνος και «τα πάντα εν πάσι Χριστός».
Ιωαννης Δ. Μπερδαλης – Τ. Επιθ/τής Εκπ/σεως Φιλόλογος – Θεολόγος
Nομοσχέδια
Kύριε διευθυντά
Nομίζω ότι θα ήταν καλύτερο η εκάστοτε κυβέρνηση, πριν καταθέσει ένα νομοσχέδιο, αν το συζητούσε με τους ενδιαφερόμενους φορείς. Eτσι, το νομοσχέδιο θα συμβίβαζε τις διαφορές και θα τους ικανοποιούσε περισσότερο.
Mανος Tεννες