Κύριε διευθυντά
Τα τελευταία αρκετά χρόνια έχει γίνει αξιόλογη πρόοδος σε ζητήματα ισότητας των φύλων και σε πολλές χώρες στον κόσμο υπάρχει πλέον ένα σοβαρό νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την οικογένεια, την εκπαίδευση, την απασχόληση, την κοινωνική ασφάλιση, τη συμμετοχή των γυναικών σε κέντρα λήψης αποφάσεων, την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών κ.ά. Εντούτοις, υπάρχει ένα θέμα το οποίο ελάχιστα έχει απασχολήσει τις κοινωνίες, όπου η εφαρμογή των κανόνων ισότητας ενδεχομένως να καλλιεργεί μια ιδιόμορφη ανισότητα. Το εν λόγω θέμα εντοπίζεται στις διαφορές μεταξύ βιολογικής και χρονολογικής ηλικίας κατά την εφηβεία και στο κατά πόσον επηρεάζουν τις προσπάθειες (αλλά και τα αποτελέσματα) των νέων αγοριών και κοριτσιών για την εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο.
Ως βιολογική ηλικία νοείται η βιολογική / λειτουργική κατάσταση ή η ωριμότητα του ατόμου, ενώ η χρονολογική ηλικία αναφέρεται απλά στο χρονικό διάστημα που ένα άτομο έχει ζήσει από την ημέρα της γέννησής του.
Οπως συχνά διαπιστώνουν δάσκαλοι και καθηγητές, αλλά και γονείς που έχουν παιδιά και των δύο φύλων, τα κορίτσια στην περίοδο της εφηβείας έχουν ένα προβάδισμα, με τη βιολογική τους ηλικία να είναι κατά μέσον όρο 3-4 χρόνια μεγαλύτερη αυτής των αγοριών. Συνεπώς, τα κορίτσια τελειοποιούν αρκετά νωρίτερα τις λεγόμενες εκτελεστικές λειτουργίες (executive functions), η νευρολογική βάση των οποίων εντοπίζεται στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου και στις συνδέσεις του με παρακείμενες περιοχές. Οι εκτελεστικές λειτουργίες αναπτύσσονται κατά την παιδική – εφηβική ηλικία και περιλαμβάνουν την ικανότητα λήψης αποφάσεων, τον αυτοέλεγχο, την οργάνωση της καθημερινότητας, τη διαχείριση δεδομένων, την επίλυση προβλημάτων και τον προγραμματισμό δράσεων.
Οι ως άνω λειτουργίες, όμως, αποτελούν ταυτόχρονα εργαλεία επιτυχίας στη διεκδίκηση μιας θέσης σε επίλεκτες πανεπιστημιακές σχολές. Περίπου 50% των αγοριών στα 18 τους, όταν συμμετέχουν στις σχετικές εισαγωγικές εξετάσεις, απλά δεν έχουν ακόμα πλήρως αναπτύξει τις εκτελεστικές λειτουργίες. Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να ισχυριστεί ότι, τουλάχιστον κατά την προσπάθεια εισαγωγής στο πανεπιστήμιο, τα κορίτσια διαγωνίζονται από μια πιο πλεονεκτική θέση συγκριτικά με τα αγόρια.
Ωστόσο, στο ίδιο διάστημα της εφηβείας, τα αγόρια έχουν ένα ξεκάθαρο προβάδισμα στον τομέα της σωματικής δραστηριότητας και άσκησης, ένεκα των έντονων αυξήσεων της μυϊκής τους μάζας. Πράγματι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ελληνικά δεδομένα 2009-2010), σχεδόν τετραπλάσια αγόρια από ό,τι κορίτσια 15 ετών καλύπτουν τα προτεινόμενα από τον Οργανισμό επίπεδα σωματικής δραστηριότητας για την εν λόγω ηλικία. Σε σχέση με τα συνομήλικά τους κορίτσια, τα αγόρια έχουν μεγαλύτερη μυϊκή δύναμη, αερόβια και αναερόβια αντοχή, αλτικότητα και μυϊκή ισχύ και υστερούν μόνο στην ευλυγισία. Ο αθλητισμός, με τη συσσωρευμένη εμπειρία αιώνων, αναγνωρίζει τις παραπάνω φυσιολογικές διαφορές και έχει θεσμοθετήσει ανάλογες λύσεις. Μήπως η υιοθέτηση ορισμένων από αυτές θα οδηγούσε στη μείωση της προαναφερόμενης ιδιότυπης ανισότητας και των συνεπειών της αναφορικά με το μέλλον πολλών νέων;
Γιαννης Κουτεντακης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας