Ποτέ άλλοτε η φωνή της Ελλάδας δεν ήταν τόσο σεβαστή και δυνατή στην ευρωπαϊκή και στη διεθνή σκηνή. Ποτέ άλλοτε η Τουρκία δεν ήταν τόσο απομονωμένη διπλωματικά. Και αν είναι αλήθεια ότι για την απομόνωσή της ευθύνεται αποκλειστικά η ίδια, έχοντας θέσει τον εαυτό της –διαχρονικά και κατ’ εξοχήν με τις τελευταίες της κινήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ– εκτός της διεθνούς νομιμότητας, η αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της πατρίδας μας δεν είναι απλώς αποτέλεσμα του κενού που αφήνει στην περιοχή η υποχώρηση της τουρκικής θέσης. Οφείλεται, αντιθέτως, σε συστηματική διπλωματική προσπάθεια που ανέδειξε τη χώρα μας σε εξαγωγέα σταθερότητας τόσο στα Βαλκάνια –με προεξάρχον παράδειγμα τη συμφωνία των Πρεσπών– όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ορισμένες από τις πρωτοβουλίες αυτές, όπως η σύνοδος των επτά μεσογειακών χωρών της Ε.Ε. (MED 7), δεν έχουν απλώς περιφερειακή αλλά ευρύτερη στόχευση, και συγκεκριμένα να ενισχύσουν τη φωνή του ευρωπαϊκού Νότου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, συνδέοντας τα συμφέροντα της χώρας μας και της Κύπρου με αυτά των χωρών με τη δεύτερη, τρίτη και τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρωζώνη. Στην Ανατολική Μεσόγειο το σημαντικότερο εργαλείο της συστηματικής και συντονισμένης διπλωματικής προσπάθειας της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η ενίσχυση των τριμερών σχημάτων στρατηγικής συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής, κατ’ εξοχήν δε με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Κεντρικό στοιχείο των τριμερών αυτών σχημάτων αποτελεί η ανάπτυξη μιας θετικής ατζέντας συνεργασίας με κεντρικό θέμα τα ενεργειακά.
Στο επίκεντρό της βρίσκεται ο αγωγός EastMed, ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τις νέες περιοχές παραγωγής, από τη λεκάνη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, προς την ευρωπαϊκή αγορά, με σημείο πρώτης εισόδου στην Ευρώπη την Κρήτη. To μεγαλεπήβολο αυτό project δεν ενισχύει μόνον τη στρατηγική μας να καταστεί η Ελλάδα κόμβος ενεργειακών οδών και πηγών, αλλά αλλάζει και τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή, ιδίως μετά την πλήρη υποστήριξή του από τις ΗΠΑ. Στο ίδιο πλαίσιο συμμετέχουμε ενεργά στο EastMed Forum, μαζί με την Αίγυπτο, την Κύπρο, την Ιταλία, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Παλαιστίνη και το Ισραήλ.
Ο EastMed, σε συνδυασμό με την αδειοδότηση των κυπριακών βυθοτεμαχίων σε ενεργειακούς κολοσσούς, εξασφαλίζουν την ακόμη μεγαλύτερη υποστήριξη των κρατών στις οποίες ανήκουν οι τελευταίοι στον κοινό σχεδιασμό για την αξιοποίηση των ενεργειακών μας πόρων, αλλά και των ευρύτερων εθνικών συμφερόντων στην περιοχή. Ετσι φτάσαμε στην καθολική αποδοκιμασία των πρόσφατων τουρκικών προκλητικών ενεργειών όχι μόνον από την Ε.Ε. –για πρώτη φορά με τη λήψη μέτρων–, αλλά και από τις ΗΠΑ και το σύνολο των χωρών της περιοχής. Ιδιαίτερα σημαντική στην κατεύθυνση αυτή είναι η κατάθεση με διακομματική υποστήριξη του EastMed Act στο Αμερικανικό Κογκρέσο.
Η συμφωνία που υπέγραψε πρόσφατα ο πρωθυπουργός μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της κοινοπραξίας ΕΛΠΕ, ExxonMobil και TOTAL για την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων δυτικά και νότια της Κρήτης, σηματοδοτεί την αξιοποίηση από την πατρίδα μας και της δικής της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, στο πλαίσιο της ίδιας συνεκτικής ενεργειακής στρατηγικής. Οι ενεργειακοί πόροι που θα προκύψουν, θα εξασφαλίσουν στις γενιές του μέλλοντος οικονομική ευημερία και ενεργειακή ασφάλεια με την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, που αποτελεί και το καύσιμο-γέφυρα για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι η Ελλάδα τηρεί πιστά τις δεσμεύσεις της σε ό,τι αφορά τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, για την προστασία του πλανήτη από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Εχουμε άλλωστε διασφαλίσει την υιοθέτηση και εφαρμογή της αυστηρότερης περιβαλλοντικής νομοθεσίας διεθνώς, με την ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία όλων των ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κανόνων. Οι περιοχές Natura παραμένουν άθικτες, με υψηλή περιβαλλοντική προστασία, ενώ με τον τελευταίο νόμο μας θεσμοθετήθηκαν τα παρατηρητήρια υδρογονανθράκων, δομές δηλαδή που εμπλέκουν τις τοπικές κοινωνίες στις αποφάσεις, καθώς και η απαγόρευση της μεθόδου του fracking, που ως γνωστόν είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Η σύμβαση αυτή αποτελεί ταυτόχρονα ψήφο εμπιστοσύνης στις δυνατότητες της Ελλάδας ως ασφαλούς επενδυτικού προορισμού και ταυτόχρονα επιβεβαίωση του ρόλου της ως πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Η αγκύρωση των πολιτικών ενέργειας με τα γεωστρατηγικά συμφέροντα της χώρας αποτελεί πραγματικό game changer.
* Ο κ. Γιώργος Κατρούγκαλος είναι υπουργός Εξωτερικών, υποψήφιος βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ στον Β1 βόρειο τομέα Αθηνών.