Σε περίπου έναν χρόνο, όλοι οι γρίφοι που συνθέτουν την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. θα τεθούν στο τραπέζι της τελικής πολιτικής διαπραγμάτευσης. Ετσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί από τώρα να αποσαφηνίσει, στο μέτρο του δυνατού, ένα εκ των πραγμάτων ιδιαίτερα ομιχλώδες τοπίο.
Οι εκθέσεις προόδου της Επιτροπής, λοιπόν, που παρουσιάσθηκαν προχθές για την Τουρκία, την Κύπρο και όλες τις υποψήφιες χώρες, περιέχουν ένα σχετικά σαφές μήνυμα. Για την Κύπρο, η πρόοδος στην επίλυση του Κυπριακού δεν αποτελεί κριτήριο αλλά πολιτικό πρόβλημα για την Τουρκία αποτελεί, αντιθέτως, κριτήριο περαιτέρω προόδου στην ενταξιακή της πορεία. Ομως με τις εκθέσεις επιρρίπτεται σαφώς η ευθύνη για το παρόν αδιέξοδο στις διακοινοτικές συνομιλίες, στην τουρκική πλευρά και την υποστήριξη που αυτή παρέχει στον Ραούφ Ντενκτάς. Αντιστοίχως, ο αρμόδιος για τη διεύρυνση Γερμανός επίτροπος Γκίντερ Φερχόιγκεν προέβη και αυτός την Τρίτη σε μία σειρά από «διευκρινίσεις».
Η ενδεχόμενη ένταξη μόνον της ελεύθερης Κύπρου επ’ ουδενί συνιστά και αναγνώριση της διχοτόμησης, σημείωσε, προσθέτοντας μάλιστα ότι ο Ραούφ Ντενκτάς στερείται ουσιαστικά νομιμοποίησης έναντι του τουρκοκυπριακού λαού, «ο οποίος επιθυμεί την ένταξή του» στην Ενωση.
Η δε απειλή του Τούρκου πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ περί προσάρτησης των Κατεχομένων αν ενταχθεί η Κύπρος ως έχει, χαρακτηρίσθηκε από τον Φερχόιγκεν «ανάξια μιας υποψηφίας χώρας» και ενδεχόμενη υλοποίησή της, καταλύτης μιας κρίσης στις ευρωτουρκικές σχέσεις «χωρίς προηγούμενο» και «χωρίς ορατή διέξοδο».
Ετσι, καθιστώντας ευθέως υπεύθυνη για το αδιέξοδο την Αγκυρα, η Επιτροπή δείχνει να ετοιμάζει το έδαφος για την ένταξη ακόμα και μιας διαιρεμένης Κύπρου (όπως άλλωστε έχει συμφωνηθεί ρητώς ότι θα γίνει). Προειδοποιεί δε ταυτόχρονα την Αγκυρα ότι μία «δυναμική» αντίδραση θα εκτροχιάσει τις δικές τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες.
Ομως την ένταξη της Κύπρου και τη στάση της Ευρώπης έναντι της Τουρκίας δεν θα κρίνει τελικά η Επιτροπή, αλλά οι κυβερνήσεις που ακόμα δεν έχουν εκφρασθεί. Ετσι, ο ευρωπαϊκός Τύπος απλώς κατέγραψε και χθες το αδιέξοδο. Απέφυγε δε επιμελώς κάθε εκτίμηση του τι πραγματικά θα συμβεί του χρόνου, όταν έλθει η στιγμή της οριστικοποίησης του καταλόγου των υπό ένταξιν κρατών και εκείνη της υλοποίησης των υποσχέσεων των Ευρωπαίων για αποσύνδεση της ένταξης της Κύπρου από την επίλυση του προβλήματος.
Η κ. Διαμαντοπούλου
Στην εκτίμηση ότι «σε περίπτωση που ληφθούν αποφάσεις για την πρώτη ομάδα χωρών οι οποίες θα μπουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι αδύνατον να μην είναι μέσα η Κύπρος και αυτό με βάση τα ευρωπαϊκά ντοκουμέντα και τις αποφάσεις της Ενωσης» προέβη (μέσω του «Φλας») η κοινοτική επίτροπος κ. Αννα Διαμαντοπούλου.