Εξι ώρες συζήτησης και πενήντα επτά (!) τροποποιήσεις στα 17 πρώτα άρθρα δεν κατέστησαν ικανά δεδομένα για να κάμψουν την αντίδραση της αντιπολίτευσης, αλλά και της εσωκομματικής αμφισβήτησης, στη χθεσινή δεύτερη ημέρα συζήτησης στη Βουλή του νομοσχεδίου για τον «αιγιαλό, παραλία και άλλες διατάξεις». Κι έτσι, παρά το γεγονός ότι το «Μαξίμου» έλαβε το μήνυμα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, ακόμη τα πάντα είναι ρευστά εν όψει της ονομαστικής ψηφοφορίας που ζητήθηκε από το σύνολο των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τα επίμαχα άρθρα 2, 11, 12, 13 και 14 και θα διεξαχθεί την Τρίτη. Η Νέα Δημοκρατία, το ΚΚΕ, ο ΣΥΝ υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές είναι σε επουσιώδη ζητήματα και δεν αλλάζουν τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου -για «Αττίλα 2» μίλησε ο κ. Πρ. Παυλόπουλος- ενώ οι κ. Γερ. Αρσένης, Ι. Καψής, Π. Κρητικός, κι ενδεχομένως και άλλοι από το ΠΑΣΟΚ, δηλώνουν πως οι νέες διατυπώσεις «δεν αρκούν» για να διασφαλιστεί απολύτως η προστασία του αιγιαλού, εξαρτώντας την ψήφο τους από το εάν ο υφυπουργός θα κάνει ορισμένες ακόμη προσθήκες.
Ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Α. Φωτιάδης, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, προχθές δήλωνε άκαμπτος και αμετακίνητος, προφανώς αντιφάσκει, καθώς την πρώτη ημέρα έκανε λόγο για ένα «τέλειο νομοσχέδιο», προϊόν εμπεριστατωμένης μελέτης από εννέα συναρμόδια υπουργεία, και χθες, ύστερα από τις 57 τροποποιήσεις δήλωνε πως «πρόκειται για αποθέωση των δημοκρατικών διαδικασιών».
Η νέα διατύπωση
Οσο για το επίμαχο άρθρο 2, η νέα διατύπωση έχει αρκετές διαφορές από την αρχική. Ετσι, αφού αφαιρέθηκαν από τις εξαιρέσεις της χρήσης του αιγιαλού οι «αναπτυξιακοί, εξωραϊστικοί, συγκοινωνιακοί και γενικώς σκοποί δημοσίου συμφέροντος», καθώς και η φράση ότι «το Δημόσιο αξιοποιεί τον αιγιαλό, παραλία, όχθη και παρόχθια ζώνη», η νέα διάταξη έχει ως εξής:
«Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του κράτους. Ο κύριος προορισμός των ζωνών αυτών είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση των πολιτών σε αυτές. Κατ’ εξαίρεσιν ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη μπορεί να χρησιμεύσουν για κοινωφελείς, περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς σκοπούς και για απλή χρήση της παραγράφου 4 του άρθρου 13 καθώς επίσης και για την εξυπηρέτηση υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευασμάτων παρά μόνο για την επιδίωξη των σκοπών που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. κ. Πρ. Παυλόπουλος αντέδρασε έντονα, τονίζοντας πως δεν υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες με τη νέα διατύπωση και διερωτήθηκε πώς καθορίζεται η έννοια του υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος. Υπέβαλε μάλιστα την πρόταση της Ν.Δ. για το ίδιο άρθρο, η οποία έχει ως εξής:
«Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη χρησιμεύουν αποκλειστικώς για την εξυπηρέτηση του προορισμού τους κατά το άρθρο 1. Και μόνο κατ’ εξαίρεσιν επιτρέπεται να χρησιμεύσουν για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών
υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος, οι οποίοι προσδιορίζονται, μαζί με τις αντίστοιχες επεμβάσεις που επιφέρουν, ρητώς, περιοριστικώς και κατά τρόπο απολύτως συγκεκριμένο, με νόμο ή Π.Δ., που εκδίδεται ύστερα από ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση. Οι ατομικές διοικητικές πράξεις, που εκδίδονται στο πλαίσιο των διατάξεων του προηγούμενου εδαφίου, πρέπει, μεταξύ άλλων στοιχείων που αφορούν τη νομιμότητά τους, να στηρίζονται σε έγκριση εμπεριστατωμένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και σε πλήρη και ειδική αιτιολογία, ιδίως προς τη στάθμιση συμφερόντων από την οποία να προκύπτει ότι δεν αναιρείται η κοινή χρήση κι ότι δεν υφίσταται το περιβάλλον σημαντική βλάβη». Ο κ. Παυλόπουλος δεσμεύτηκε ότι η Ν.Δ. ως κυβέρνηση θα αντικαταστήσει τη διάταξη που προωθεί προς ψήφιση το ΠΑΣΟΚ με τη δική της.
Ο εισηγητής της Ν.Δ. κ. Ελ. Παπαγεωργόπουλος έκανε λόγο για «Βουδιστική Νιρβάνα» του υφυπουργού, τονίζοντας πως «άλλαξε τα τριτεύοντα και επουσιώδη, χορεύοντας εσωκομματικό ταγκό για τους αντιρρησίες συνείδησης του ΠΑΣΟΚ», και συνέχισε: «Αποβλέπει στην τακτοποίηση εκκρεμοτήτων ισχυρών παραγόντων, κλείνει το μάτι σε μεγαλοσχήμονες, στρώνει τραπέζι. Προειδοποιούμε τους συνδαιτυμόνες ότι θα μείνουν με την όρεξη. Παραφράζοντας, υπάρχουν και δικαστές στην Αθήνα…».
Την απόσυρση του νομοσχεδίου, ώστε συν τοις άλλοις να προχωρήσει τάχιστα το Κτηματολόγιο, ζήτησε και ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. κ. K. Μητσοτάκης, ενώ αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση του κ. Ι. Καψή σχολιάζοντας το άρθρο 16 περί βραχονησίδων: «Με την αντίληψη του κ. Γ. Παπανδρέου περί εθνικού συμφέροντος, τότε το έγκλημα του Μπιν Λάντεν θα είναι απλό τροχαίο μπροστά σε αυτά που θα γίνουν στο Αιγαίο», σπεύδοντας να δηλώσει πως καταψηφίζει το ν/σ. Την απόσυρση του ιδίου άρθρου ζήτησε και ο κ. Γερ. Αρσένης, ζητώντας να κατατεθεί ειδικό νομοσχέδιο.
Οι ουσιωδέστερες αλλαγές που αποδέχτηκε ο κ. Φωτιάδης είναι η απόσυρση της παραγράφου 7 του άρθρου 7, η οποία προέβλεπε ότι «για την εκτέλεση δομικών έργων στην παραλία εφαρμόζονται οι διατάξεις για τη δόμηση εκτός σχεδίου πόλης», καθώς και η απόσυρση της διάταξης για τις προσχώσεις της θαλάσσης προκειμένου να δημιουργηθεί νέος αιγιαλός και παραλία. Επίσης η απόσυρση της διάταξης που προέβλεπε ότι τα ακίνητα που δημιουργούνται από τη μετατόπιση προς τη θάλασσα του ορίου του αιγιαλού ή της παραλίας λόγω εκτελέσεως τεχνικών έργων ή προσχώσεων, ανήκουν στο Δημόσιο και καταγράφονται ως δημόσια κτήματα.
Συμπερασματικά, εάν ο κ. Φωτιάδης δεν έσπευδε από την πρώτη ημέρα της συζήτησης να χαρακτηρίζει το ν/σ ως «τέλειο», αποκλείοντας μάλιστα ουσιώδεις αλλαγές, η συζήτηση αυτού του ν/σ θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί από τις καλύτερες, καθώς είναι μία από τις σπάνιες φορές που η κυβέρνηση εισηγείται και η Βουλή όντως νομοθετεί.
Χαρακτηριστικό δείγμα της προχειρότητας του νομοσχεδίου είναι μία παράλειψη και μία διάταξη, τις οποίες επισήμανε η κ. Λιάνα Κανέλλη: Μόλις χθες, λοιπόν, προσετέθη στα συναρμόδια υπουργεία και το υπουργείο Αιγαίου, ως συναρμόδιο προφανώς για τον αιγιαλό στη χώρα μας…
Ο Μπιν Λάντεν, όμως, αποδείχθηκε ικανός στην απόκρυψη και οι αμερικανικές ειδικές δυνάμεις δεν σημείωσαν την παραμικρή πρόοδο στην αναζήτησή τους. Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Ντόναλντ Ράμσφλεντ είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στους New York Times ότι ο Μπιν Λάντεν ενδέχεται να έχει πρόσβαση ακόμη και σε ελικόπτερο, το οποίο μπορεί να τον οδηγήσει εκτός Αφγανιστάν, όπου θα συναντηθεί με αεροσκάφος για να τον μεταφέρει σε μακρινό σημείο του πλανήτη.