Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, την εξόντωση από το ναζιστικό καθεστώς περίπου 6 εκατομμυρίων Εβραίων. Η φετινή επέτειος αποκτά διπλή ιστορική σημασία γιατί συμπίπτει με τα 75 χρόνια από την απελευθέρωση του Αουσβιτς, τόπος μαρτυρίου και θυσίας 1,1 εκατ. ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και περίπου 55.000 Ελληνες Εβραίοι.
Στην πρόσφατη επίσκεψή μου στο Αουσβιτς είδα τα «σημάδια» της ναζιστικής θηριωδίας, το τερατώδες ιστορικό αποτύπωμα της φρίκης. Είδα μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος και φοβήθηκα. Γι’ αυτό και η μνήμη του οφείλει να παραμένει ζωντανή, απέναντι στη λήθη της Ιστορίας.
Η Ημέρα Μνήμης για το Ολοκαύτωμα δεν έχει μόνο τελετουργικό και ιστορικό χαρακτήρα, αλλά οφείλει να είναι μία βαθιά πολιτική και παιδαγωγική διαδικασία.
Πολιτική, για τη διαρκή μάχη που οφείλουμε να δίνουμε κατά του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας, του διαχωρισμού, του εκφοβισμού, της ξενοφοβίας. Δεν πρέπει να αφήσουμε τα φαντάσματα του ναζισμού να επιστρέψουν στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου. Δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές προσπάθειες αθώωσης του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής.
Παιδαγωγική, για να μην αφήσουμε να δημιουργείται γύρω μας ένας κόσμος παθητικότητας και αδράνειας. Δεν χωρά εφησυχασμός. Χρειάζεται εγρήγορση.
Η χώρα μας πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος. Το ποσοστό εξόντωσης των Ελλήνων Εβραίων, που εκτιμάται στο 83 -86%, ήταν ίσως το μεγαλύτερο ανάμεσα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Γι’ αυτό και πρέπει να επιδεικνύει τη μεγαλύτερη αντίσταση σε οποιαδήποτε προσπάθεια άρνησης του Ολοκαυτώματος. Στο πλαίσιο αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε τη χώρα μας πρώτη στην υιοθέτηση του ανάλογου ορισμού εργασίας της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA) της οποίας η χώρα είναι μέλος.
Στέλνουμε το μήνυμα ότι στην Ελλάδα ο αντισημιτισμός δεν είναι ανεκτός, διά νόμου αλλά και στην πράξη. Παράλληλα στις μέρες μας, η ελληνοϊσραηλινή φιλία δεν είναι πλέον το ζητούμενο. Χτίζουμε μία στρατηγική σχέση με το κράτος που αποτέλεσε το εθνικό καταφύγιο για τους απανταχού Εβραίους.
Στην Ελλάδα θέλουμε να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή, από σεβασμό στα θύματα του Ολοκαυτώματος και ως διδαχή για το μέλλον. Ποτέ ξανά!
* Ο κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης είναι αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών.