H αναμόρφωση του «πόθεν έσχες» των βουλευτών και η αλλαγή του εκλογικού συστήματος είναι τα δύο επόμενα βήματα που θα ακολουθήσουν την ψήφιση των ρυθμίσεων για τη χρηματοδότηση των κομμάτων και τις εκλογικές δαπάνες των υποψηφίων βουλευτών, στις οποίες κατέληξε κατά τη χθεσινή της συνεδρίαση η κυβερνητική επιτροπή. Το τρίπτυχο αυτών των παρεμβάσων, όπως σημείωσε χθες μετά την κυβερνητική επιτροπή ο υπουργός Εσωτερικών κ. K. Σκανδαλίδης, θα βοηθήσει στην επίτευξη του κυβερνητικού στόχου για τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού μας συστήματος.
Βεβαίως, το σχετικό νομοσχέδιο, που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή εντός του Ιανουαρίου και επιχειρεί τη διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις βουλευτών και κομμάτων, δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει «μαγικά» τα προβλήματα διαπλοκής οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων που παρατηρούνται στην πολιτική ζωή.
«Οπως προκύπτει από τις διεθνείς εμπειρίες, όλοι αυτοί οι κανόνες είναι εξαιρετικά χρήσιμοι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός κ. K. Σημίτης μετά τη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής, «διότι οριοθετούν ένα πλαίσιο εντός του οποίου οφείλουν όλοι να κοινούνται. Ωστόσο, στην πράξη πολλές φορές δεν αποδεικνύονται αποτελεσματικοί. Ομως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να θεσμοθετηθούν…».
Το σχέδιο νόμου
Με τις βασικές του ρυθμίσεις το σχέδιο νόμου, το οποίο θα τεθεί στην τελική κρίση της διακομματικής επιτροπής την επόμενη βδομάδα, επιχειρεί να μειώσει τις εκλογικές δαπάνες και να ελέγξει τις πηγές χρηματοδότησης κομμάτων και υποψηφίων βουλευτών, θεσμοθετώντας ταυτόχρονα αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες, που φτάνουν μέχρι την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα.
Παρ’ ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου έχουν συμφωνήσει τα δύο μεγάλα κόμματα, ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., σε εκκρεμότητα παραμένει ουσιαστικά η απαγόρευση λειτουργίας εκλογικών κέντρων από τους υποψήφιους βουλευτές. H σχετική ρύθμιση θα συμπεριληφθεί στο κείμενο του νομοσχεδίου, αλλά φαίνεται ότι πολλοί βουλευτές διαφωνούν, γεγονός που αποδεικνύει και η απόφαση της Ν.Δ. για κατά συνείδηση ψήφο των βουλευτών.
Οι έδρες
Στο τραπέζι των συζητήσεων της Διακομματικής θα τεθεί επίσης και η απαγόρευση αγοράς ραδιοτηλεοπτικού χρόνου από τα κόμματα. Πάντως, στη χθεσινή συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής οριστικοποιήθηκαν οι περιπτώσεις που ο βουλευτής θα χάνει την έδρα του:
Β Οταν προβάλλει διαφημιστικά μηνύματα στα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα ή συμμετέχει σε εκπομπή που ενισχύει την υποψηφιότητά του.
Β Οταν παραβιάζει την απαγόρευση για τα εκλογικά κέντρα.
Β Οταν υπερβαίνει το διπλάσιο ποσό του επιτρεπομένου ύψους των εκλογικών δαπανών.
Επίσης το σχέδιο νόμου προβέπει:
Β Τη μείωση της κρατικής επιχορήγησης των κομμάτων από 1,7 τοις χιλίοις σε 1,25 τοις χιλίοις.
Β Ονομαστικοποιούνται όλες οι ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις πάνω από 200.000.
B Διακινείται μέσω τραπεζικών λογαριασμών υποχρεωτικά τουλάχιστον το 80% των εσόδων και των δαπανών των κομμάτων.
Β Κάθε υποψήφιος βουλευτής επιτρέπεται να εμφανίζεται σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας μόνο μία φορά και με ανώτατο αριθμό τηλεοπτικών εμφανίσεων πέντε (οι πρωτοεμφανιζόμενοι υποψήφιοι βουλευτές έχουν δικαίωμα διπλάσιων εμφανίσεων).
Β Στην έδρα κάθε νομού, συγκροτείται Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων με διακομματική σύνθεση υπό την προεδρία του προέδρου του αντίστοιχου Δικηγορικού Συλλόγου, που παραλαμβάνει και ελέγχει έγγραφες και επώνυμες καταγγελίες για παραβάσεις κατά την προεκλογική περίοδο, τις οποίες παραδίδει στη Επιτροπή Ελέγχου, που τις εξετάζει και αποφασίζει σχετικά.
Τέλος, η κεντρική Επιτροπή Ελέγχου συμπεριλαμβάνει και εκπροσώπους της Δικαιοσύνης, ωστόσο η πελιοψηφία της παραμένει στην κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση.
