ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Την ανάγκη η Ε.Ε. να «επιδείξει ενιαίο μέτωπο» στη διεθνή κούρσα για το εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19 τόνισε η Ευρωπαία επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου, ανακοινώνοντας ότι η Ε.Ε. θα δημοσιοποιήσει την ερχόμενη εβδομάδα τη στρατηγική της για το ζήτημα αυτό. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου μετά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη των υπουργών Υγείας της Ενωσης, η κ. Κυριακίδου τόνισε ότι «πρέπει να κινηθούμε γρήγορα» και να «επενδύσουμε προκαταβολικά» ώστε να διασφαλιστεί ότι τα εμβόλια «θα παραχθούν στην κλίμακα που απαιτείται, το συντομότερο δυνατόν». Εργαζόμενα από κοινού για την προμήθεια των εμβολίων, είπε, τα κράτη-μέλη θα αποφύγουν το κόστος του ανταγωνισμού μεταξύ τους και θα επωφεληθούν από τη διαπραγματευτική ισχύ που συνεπάγεται το πληθυσμιακό μέγεθος της Ενωσης.
Η χρηματοδότηση
Τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να εξασφαλίσει πρώιμη πρόσβαση σε εμβόλια στους Ευρωπαίους πολίτες –και όχι μόνο– αναλύει έγγραφο που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ». Το έγγραφο, με ημερομηνία 8 Ιουνίου, αναφέρει ότι η Επιτροπή –με την έγκριση των κρατών-μελών– θα επιδιώξει να υπογράψει «προκαταβολικές συμφωνίες αγοράς» (Advance Purchase Agreements ή APAs) με σειρά εταιρειών που αναπτύσσουν εμβόλια. Η χρηματοδότηση που θα παρέχεται «εκ των προτέρων» στις εταιρείες αυτές «θα θεωρείται προκαταβολή για τα εμβόλια που θα αγοράσουν τα κράτη-μέλη, αν το εμβόλιο αποδειχθεί ότι λειτουργεί». Οπως σημειώνεται στο έγγραφο της Επιτροπής, «αν οι παραγωγοί των εμβολίων ακολουθήσουν τη φυσιολογική πρακτική και επενδύσουν σε παραγωγική ικανότητα μόνο όταν είναι σίγουρο ότι έχουν ένα βιώσιμο προϊόν, αυτό θα οδηγήσει σε πολύ μεγαλύτερο χρόνο αναμονής για εμβόλια».
Οι συμβάσεις με τις εταιρείες θα γίνουν από την Επιτροπή για λογαριασμό των κρατών-μελών, μέσω του ESI (Emergency Support Instrument), με τις διαθέσιμες δόσεις να διανέμονται στα κράτη-μέλη βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων. Η Επιτροπή δεσμεύεται να χρησιμοποιήσει «τη μεγάλη πλειονότητα» των 2,7 δισ. που διαθέτει το συγκεκριμένο εργαλείο για την υπογραφή APAs. Αν χρειαστούν επιπλέον κονδύλια, «τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώσουν τους πόρους του ESI».
Η διαπραγμάτευση
Στο έγγραφο σημειώνεται ότι η διαδικασία της διαπραγμάτευσης θα περιλαμβάνει «μία μικρή ομάδα ειδικών με σχετική εμπειρία» που «θα συνδράμουν την Επιτροπή» στο πλαίσιο μιας κοινής διαπραγματευτικής ομάδας. Η απόφαση για αγορά των εμβολίων και η πολιτική εμβολιασμού, από εκεί και πέρα, όπως αναφέρεται, παραμένει αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών.