Σημαντική ώθηση φαίνεται να λαμβάνει ο ελληνοτουρκικός διάλογος, αφού μετά τις προχθεσινές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών κ. Ισμαήλ Τζεμ, ο οποίος δεν απέκλεισε την παραπομπή των διαφορών σε διενές δικαστήριο, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου ανακοίνωσε χθες στις Βρυξέλλες ότι θα συναντηθεί τις επόμενες εβδομάδες με τον Τούρκο ομόλογό του προκειμένου να ανιχνεύσουν τη δυνατότητα διαλόγου για την επίλυση των διαφορών.
Ειδικότερα, ο κ. Παπανδρέου δήλωσε μετά τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ότι στις 12 και 13 Φεβρουαρίου θα συναντήσει στην Κωνσταντινούπολη τον κ. Τζεμ και θα συζητήσει για πρώτη φορά επισήμως με τον Τούρκο ομόλογό του το ενδεχόμενο ενάρξεως «ανιχνευτικών προσπαθειών» για τη δρομολόγηση διαλόγου επιλύσεως των διμερών διαφορών. O κ. Παπανδρέου, ανακοίνωσε, επίσης για πρώτη φορά, την προοπτική αυτή στους Ευρωπαίους ομολόγους του, κατά το χθεσινό Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες.
Κατάληξη η Χάγη
Πρόθεση της Ελλάδος, την οποία εξέθεσε χθες στους Ευρωπαίους συναδέλφους του ο κ. Παπανδρέου, είναι να «ανιχνευθεί» από τους πολιτικούς διευθυντές των δύο υπουργείων η δυνατότητα ενάρξεως διαλόγου επιλύσεως των ελληνοτουρκικών διαφορών, με τελική κατάληξη τη Χάγη.
Οπως εξήγησε ο κ. Παπανδρέου, ήδη από την ερχομένη εβδομάδα θα υπάρξει μια πρώτη συνάντηση των πολιτικών διευθυντών των δύο πλευρών, ωστόσο στόχος είναι με τη συνάντησή του με τον κ. Τζεμ η επισημοποίηση των επαφών αυτών.
Οσο για το αντικείμενο του διαλόγου, ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι για την Αθήνα στόχος παραμένει πάντοτε η επίλυση του ζητήματος της υφαλοκρηπίδος, της μοναδικής ελληνοτουρκικής εδαφικής διαφοράς που αναγνωρίζει η Ελλάδα. «Στη διαδικασία (των συζητήσεων) θα δούμε εάν είναι δυνατόν να συνταχθεί συνυποσχετικό και να παραπεμφθεί το ζήτημα στη Χάγη», σημείωσε ο κ. Παπανδρέου. O ίδιος αναγνώρισε, πάντως, ότι ουδόλως μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να εγείρει αυτομάτως η Τουρκία ζήτημα «συνολικής» παραπομπής των ελληνοτουρκικών «διαφορών» στη Χάγη, κάτι που, όπως επεσήμανε, δεν θα γίνει αποδεκτό από ελληνικής πλευράς.
Ο διερευνητικός διάλογος δεν θα ήταν δυνατόν να προχωρήσει εάν ο κ. Τζεμ δεν διαφοροποιείτο από το κλίμα που είχε δημιουργήσει ο πρωθυπουργός της Τουρκίας κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ, όταν ευρισκόμενος στην Ουάσιγκτον υποστήριζε την ανάγκη «πολιτικού» διαλόγου για το Αιγαίο, υποβαθμίζοντας πλήρως τη νομική πλευρά των ζητημάτων.
«Οσον αφορά στο ζήτημα του Αιγαίου, αποδεχόμαστε το σύνολο των προτάσεων που απαριθμούνται τόσο στην «Ατζέντα 2000» της E.E. όσο και στο άρθρο 33 του καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», δήλωσε σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό της Τουρκίας CNN-Turk και στη συνέχεια ανέφερε ως τρόπους επιλύσεως των διαφορών «τη διεξαγωγή κατ’ ιδίαν συνομιλιών, τη διαιτησία, τις έμμεσες συνομιλίες, τη μεσολάβηση και την προσφυγή στο Διεθνές Διακστήριο της Χάγης».
«Ας αρχίσουμε τις συνομιλίες, εντοπίζοντας πρώτα τα σημεία στα οποία συμφωνούμε στο Αιγαίο και στο σημείο στο οποίο θα παρουσιασθεί εμπλοκή, ας προσφύγουμε στους άλλους τρόπους με τη σειρά», είπε στην ίδια εκπομπή ο κ. Τζεμ, οι τοποθετήσεις του οποίου αντιμετωπίσθηκαν θετικά από την Αθήνα.
Επίσημαινέται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αποδέχεται την προσφυγή των «διαφορών» σε Διεθνές Διαστήριο, αφού προηγηθεί διάλογος – το πρότεινε αρχικώς ο κ. Μεσούτ Γιλμάζ. Αλλά το κλίμα έκτοτε έχει σαφώς βελτιωθεί και αυτό ακριβώς είναι το ουσιαστικό.
Το Κυπριακό
Στην ίδια εκπομπή ο κ. Τζεμ αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, περί του οποίου, αφού επεσήμανε ότι η Αγκυρα επιθυμεί την επιτυχή ολοκλήρωση των συνομιλιών εντός του 2002, υποστήριξε στη συνέχεια ότι η «η ελληνοκυπριακή πλευρά» πρέπει να αποφάσει εάν θέλει «να μοιρασθεί και να συμβιβασθεί» με τους Τουρκοκυπρίους.
Στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε και στο θέμα του Ευρωστρατού και υπενθύμισε στους Ευρωπαίους συναδέλφους του τις πάγιες ελληνικές θέσεις για το ζήτημα της συνεργασίας του Ευρωστρατού με το NATO. H όποια λύση βρεθεί, επανέλαβε, θα πρέπει να διασφαλίζει πλήρως αφ’ ενός τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, αφ’ ετέρου την αυτονομία αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως έναντι του NATO και της Τουρκίας, για τη χρήση του Ευρωστρατού.
