«Ναρκοπέδιο» είχε χαρακτηρίσει ο κ. Αλέκος Παπαδόπουλος το υπουργείο Υγείας-Πρόνοιας, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά του ως υπουργός τον Απρίλιο του 2000, ενώ έκανε λόγο για «χιλιάδες μικρά ώς μεγάλα συμφέροντα που κατατρώγουν ως πιράνχας το σώμα της Δημόσιας Υγείας στη χώρα μας» και είχε δεσμευθεί ότι θα καταβάλει τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια για τη βελτίωση των υπηρεσιών Υγείας.
Ετσι, τον Ιούλιο του 2000 ο κ. Παπαδόπουλος παρουσίασε τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης που όπως είχε τονίσει αποτελεί ολοκλήρωση του ΕΣΥ και έχει στόχο τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της Υγείας. Τον Νοέμβριο του 2000 ο υπουργός έδωσε στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου «Βελτίωση και Εκσυγχρονισμός του ΕΣΥ», το πρώτο μεγάλο κομμάτι της μεταρρύθμισης, το οποίο από τον Μάρτιο του 2001 αποτελεί και νόμο του κράτους. Στο πλαίσιο της εφαρμογής του νόμου αυτού συγκροτούνται 17 Περιφερειακά Συστήματα Υγείας, αλλάζει ο τρόπος διοίκησης των νοσοκομείων με την τοποθέτηση διοικητών-μάνατζερ στα νοσοκομεία, ξεκινά η ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων με τα απογευματινά ιατρεία των γιατρών και καταργείται η μονιμότητα των γιατρών του ΕΣΥ, οι οποίοι κρίνονται από ένα νέο σύστημα αξιολόγησης (ήδη έχει ξεκινήσει η αξιολόγηση των διευθυντών γιατρών του ΕΣΥ). Παράλληλα, ψηφίστηκαν δύο επιπλέον νόμοι που αφορούν στις «Προμήθειες των Νοσοκομείων και λοιπών Μονάδων Υγείας των ΠεΣΥ» αλλά και στη συγκρότηση ειδικού Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας.
Αντιθέσεις
Τις μεγαλύτερες αντιθέσεις στην επιχειρούμενη μεταρρύθμιση του χώρου της Υγείας εξέφρασαν οι πανεπιστημιακοί γιατροί, των οποίων το εργασιακό καθεστώς αλλάζει με τον νόμο «Βελτίωση και Εκσυγχρονισμός του ΕΣΥ». Ειδικότερα, ο νόμος απαγορεύει στους πανεπιστημιακούς γιατρούς να εργάζονται παράλληλα σε δημόσια νοσοκομεία και ιδιωτικά κέντρα υγείας. Το αποτέλεσμα ήταν η μεγάλη σε διάρκεια αποχή των πανεπιστημιακών από τα καθήκοντά τους, ενώ οι πανεπιστημιακοί που απομακρύνθηκαν από τα δημόσια νοσοκομεία διότι δεν «συμμορφώθηκαν», προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να κριθεί η επίμαχη διάταξη του νόμου αντισυνταγματική. Μόλις πρόσφατα το ΣτΕ δικαίωσε και τυπικά τον υπουργό Υγείας, αφού απεφάνθη ότι η διάταξη όχι μόνο δεν προσκρούει στο Ελληνικό Σύνταγμα, αλλά δεν αντιβαίνει ούτε στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ούτε σε άλλες διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου. Ωστόσο εκκρεμεί και η συζήτηση στην Ολομέλεια του ΣτΕ όσον αφορά στο ποιο όργανο θα είναι αρμόδιο να απομακρύνει τους «παραβάτες» πανεπιστημιακούς γιατρούς.
Στο πλαίσιο της σύγκρουσης των πανεπιστημιακών γιατρών χάνεται και η ιστορική ευκαιρία της Ιατρικής Σχολής Αθηνών να αποκτήσει πανεπιστημιακό νοσοκομείο, αφού ο κ. Παπαδόπουλος -υπό την πίεση που άσκησε ο πρωθυπουργός- παραδίδει το νοσοκομείο του Χαϊδαρίου σε κλινικές του ΕΣΥ.
Ο κ. Παπαδόπουλος με την παράδοση των καθηκόντων του αφήνει σε εκκρεμότητα το δεύτερο και ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της μεταρρύθμισης, που αφορά στη δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (εφαρμογή του θεσμού του οικογενειακού γιατρού, ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των δομών ΠΦΥ με αστικού τύπου Κέντρα Υγείας κ.ά.) και τη δημιουργία του Οργανισμού Διαχείρισης Πόρων Υγείας (ΟΔΙΠΥ), ο οποίος θα συγκέντρωνε και θα διαχειριζόταν τους πόρους υγείας των μεγαλύτερων ασφαλιστικών οργανισμών.
Αυτό το σημείο ακριβώς δημιούργησε σοβαρές αντιδράσεις και είναι ενδεικτικό ότι ο διοικητής του IKA κ. Μιλτιάδης Νεκτάριος ήταν εξ αρχής αντίθετος στη δημιουργία του ΟΔΙΠΥ. Και πρέπει να σημειωθεί ότι εδώ και πολύ καιρό (τουλάχιστον ένα χρόνο) τα υπουργεία Υγείας και Εργασίας επεξεργάζονταν προσχέδιο νόμου για την ΠΦΥ. Τέλος, εκκρεμούν τα νομοσχέδια για τη Δημόσια Υγεία, την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των εργαζομένων στα νοσοκομεία, την οργάνωση των προνοιακών δομών της χώρας.
Νομοσχέδια σε εκκρεμότητα
Υπό την ηγεσία του Αλέκου Παπαδόπουλου, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του χώρου της Υγείας ψηφίσθηκαν:
Νόμος «Βελτίωση και Εκσυγχρονισμός του ΕΣΥ»: (συγκρότηση Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας, τοποθέτηση διοικητών-μάνατζερ, ολοήμερη λειτουργία νοσοκομείων, άρση της μονιμότητας των γιατρών του ΕΣΥ, άρση της δυνατότητας παράλληλης απασχόλησης των πανεπιστημιακών γιατρών σε δημόσια νοσοκομεία και ιδιωτικές κλινικές.
Νόμος «Προμήθειες Νοσοκομείων και λοιπών Μονάδων Υγείας των ΠεΣΥ».
Νόμος «Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας».
Σε εκκρεμότητα:
Νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγεία και τον Οργανισμό Διαχείρισης Πόρων Υγείας.
Νομοσχέδιο για τη Δημόσια Υγεία.
Νομοσχέδιο για την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των εργαζομένων στα νοσοκομεία.
Νομοσχέδιο για την οργάνωση των προνοιακών δομών της χώρας.