Σε ένα από τα οροπέδια της ελληνικής ενδοχώρας, σε μια άγονη και παραγωγικά υπανάπτυκτη περιοχή αυτής, κοντά σ’ ένα σχεδόν έρημο χωριό, τρεις μεσήλικες, αλλά ανήσυχοι ελεύθεροι επαγγελματίες, ένας οδοντίατρος, ένας καθηγητής φυσικός και ένας υπάλληλος ασφαλιστικής εταιρείας, που αναζητούσαν επενδυτικές ευκαιρίες, ανακάλυψαν ότι τα εδάφη ήταν ιδιαίτερα. O ένας απ’ αυτούς έψαχνε από χρόνια τα μυστικά της αμπέλου? είχε διαβάσει και μελετήσει ό,τι σχετικό μπορεί να δώσει η ελληνική βιβλιογραφία. Ακόμη είχε ακούσει από τους γέροντες ότι προπολεμικά στις κιλτύες των λόφων της περιοχής τα αμπέλια ήταν θησαυρός και το κρασί της «γιάμπολης», μιας τοπικής ποικιλίας, από τα καλύτερα της χώρας. Με αυτή τη γνώση έφεραν γεωλόγους, μέτρησαν το έδαφος και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο τόπος είναι από τους καλύτερους για αμπελουργία.
Γραφειοκρατικά εμπόδια
Η ιδέα είχε μπει για τα καλά στο μυαλό τους. Προχώρησαν στην αγορά των πρώτων 100 στρεμμάτων της σχεδόν εγκαταλελειμμένης αγροτικής γης και αφού συμβουλεύθηκαν ειδικούς στην αμπελουργία κατέληξαν πως αν θέλουν να δημιουργήσουν μια επιτυχή καλλιέργεια, έπρεπε να απευθυνθούν στα προηγμένα φυτώρια της γειτονικής Ιταλίας, ώστε να παραλάβουν κατάλληλα, υγιή και ανθεκτικά κλήματα καλών γαλλικών ποικιλιών. Παραλλήλως άρχισαν να έρχονται σε επαφή με την εγχώρια γραφειοκρατία, η οποία μόνο ενθάρρυνση δεν προσέφερε, αντιθέτως έθετε συνεχώς εμπόδια, δεν έδιδε τα απαιτούμενα αμπελουργικά μητρώα και στην ουσία ενεργούσε αποτρεπτικά. Με επιμονή, χωρίς βοήθεια από τους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του υπουργείου Γεωργίας, κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εμπόδια. Πέντε χρόνια μετά, στην άλλοτε παρατημένη πλαγιά υπάρχει ένας σύγχρονος αμπελώνας 130 στρεμμάτων με γαλλικές και ελληνικές ποικιλίες και βεβαίως με αναγεννημένη τη χαμένη στους λόγγους παλαιά ποικιλία της «γιάμπολης». Πέρσι οι «Οίνοι Δομοκού» εμφιάλωσαν 15.000 μπουκάλια υψηλής ποιότητας λευκού και ερυθρού οίνου, παρήγαγαν κάμποσους τόννους χύμα κρασί και τσίπουρου και φέτος υπολογίζουν να ανεβάσουν σε 30.000 μπουκάλια την εμφιάλωση, ενώ στους άμεσους στόχους είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου οινοποιείου. Παραλλήλως στην ίδια περιοχή καταβάλλονται προσπάθειες για την ανάπτυξη καλλιεργειών αρωματικών φυτών, λεβάντας, μέντας, ρόδων και ρίγανης, με σκοπό δευτερογενή επεξεργασία για την παραγωγή ειδικών ελαίων, με εκτεταμένη χρήση στην αρωματοποιία, αλλά και στον εμπλουτισμό ζωοτροφών. Το βέβαιο είναι ότι έπειτα από πολλά χρόνια, σε μια περιοχή που οι εκτεταμένες παραδοσιακές καλλιέργειες είναι εξαρτώμενες από τις επιδοτήσεις και οδηγούνται με μαθηματική βεβαιότητα στην απαξίωση, μια ιδιωτική επένδυση στηριγμένη στη γνώση και στο μεράκι, που προωθήθηκε με κόπους και βάσανα, αποδίδει και αναδεικνύει τις παραγωγικές δυνατότητες ενός απαξιωμένου, πληθυσμιακά και οικονομικά, τόπου, που είχε προ πολλού πάψει να παράγει εισόδημα.
Ισως για πολλούς να πρόκειται για ένα τυχαίο παράδειγμα. Ομως στις συνθήκες του σημερινού ανταγωνιστικού παραγωγικού ελλείμματος της χώρας, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, αλλά και πολλές άλλες που ξεφυτρώνουν σποραδικά στην ελληνική ύπαιθρο (σ.σ. θα μπορούσε να αναφέρει κανείς πολλές ανάλογες ιδιαίτερες προσπάθειες, οι οποίες όμως δεν έχουν καταφέρει να προσελκύσουν ακόμη το ενδιαφέρον των γραφειοκρατών της πολιτικής που επιμένουν στις παραδοσιακές πολιτικές πελατειακού χαρακτήρα) δίδουν την απάντηση στον παραγωγικό πρόβλημα της χώρας. Στο κυρίαρχο πρόβλημα του σύγχρονου βίου μας το οποίο εμφανώς πια δεν αντιμετωπίζει η ακολουθούμενη τα τελευταία χρόνια οικονομική πολιτική.
Νέα άσκηση ισορροπίας
Το μοντέλο της, αυτό που ταλαιπωρεί τούτες τις μέρες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και θα οδηγήσει την προσεχή Τρίτη τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής σε νέα άσκηση ισορροπίας, έχει εξαντλήσει τη δυναμική του, είναι πανάκριβο και αντιπαραγωγικό, δεν μπορεί να στηρίξει τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας. Αντιθέτως μάλιστα, λόγω των πολλαπλών υποχρεώσεων που έχει αναπτύξει, τις δεσμεύει, σχεδόν τις εμποδίζει, δεν τις αφήνει να αναπτυχθούν με την απαιτούμενη ταχύτητα. Παραμονές της ετήσιας οικονομικής παράστασης στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, η οικονομική πολιτική δείχνει την αδυναμία της, δεν μπορεί να ξεφύγει από το καθεστώς δημοσιονομικής ασφυξίας, ούτε να ξεπεράσει τις εισοδηματικές και άλλες δεσμεύσεις που με τα χρόνια έχει διαμορφώσει. Εξαντλείται στην κατ’ έτος άσκηση ισορροπίας μεταξύ των μεγάλων αναγκών και των ακόμη μεγαλύτερων απαιτήσεων από τη μια πλευρά και των δημοσιονομικών δυσχερειών από την άλλη.
Ετσι, το προσεχές Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός κ. K. Σημίτης, κατά πάσα βεβαιότητα, θα προσφέρει λίγες φοροελαφρύνσεις, θα υποσχεθεί κάτι για τις συντάξεις, θα πει λόγια πολλά για την πρόοδο, για τον πληθωρισμό και τη σταθερότητα της Ευρωζώνης, αλλά νέο όραμα δεν θα μπορέσει να μεταδώσει, καθώς η οικονομική πολιτική είναι εγκλωβισμένη στα τρία-τέσσερα θεμελιώδη, που λένε και οι οικονομολόγοι, τα οποία όμως στην περίπτωσή μας είναι δεσμευτικά, σχεδόν προβληματικά.
Η χώρα θέλει καινούργιο σχέδιο, ένα νέο αναπτυξιακό όραμα που θα ξεπερνά τις πρακτικές του ’80 και του ’90 και θα στηρίζεται σε νέες δυναμικές πολιτικές, οι οποίες θα έχουν διάρκεια και θα στοχεύουν σε μία Ελλάδα παραγωγική, ικανή να χαρακτηρίζεται εξαγωγική δύναμη στα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας.
Μια τέτοια προσέγγιση όμως θέλει επανάσταση στην πολιτική. Απαιτεί έξοδο από τον κύκλο των φαύλων επιδοτήσεων και παροχών και αποτελεσματική διαχείριση των πόρων. Χρειάζεται νέα διοίκηση που θα διευκολύνει και δεν θα εμποδίζει, καινούργια αντίληψη, στροφή στην ανταγωνιστική παραγωγή, με βασικό κεφάλαιο τη γνώση, τις νέες μεθόδους και τεχνικές. Και πρωτίστως θέλει νέο πολιτικό προσωπικό, με σύγχρονες παραστάσεις, χωρίς δεσμεύσεις από προβληματικά σύνολα. Και τούτο δεν αφορά μόνο την κυβερνώσα παράταξη. Αφορά και τη φιλόδοξη Νέα Δημοκρατία, η οποία πρώτη αυτή καλείται να ξεπεράσει τα σχήματα του παρελθόντος.
Μόνο έτσι, μόνο αν υπάρξει μια καινούργια οραματική πολιτική προσέγγιση, η χώρα θα προκόψει και θα αναπτυχθεί. Αλλιώς θα ισορροπεί μια ζωή σε τεντωμένο σχοινί, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μέχρι να πέσει και να καταλήξει φτωχή και καθυστερημένη επαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης.