H ώρα της «μητέρας όλων των οργανώσεων» στην Ελλάδα, η ώρα του ΕΛΑ, όπως όλα δείχνουν, έφθασε. Επτά μήνες μετά την έναρξη της επιχείρησης για την εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη», επτά μήνες μετά την έκρηξη της βόμβας στα χέρια του Σάββα Ξηρού, η οποία λειτούργησε σαν μίτος των συνταρακτικών αποκαλύψεων, που ακολούθησαν, οι διωκτικές αρχές είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, έτοιμες να κάνουν το επόμενο βήμα. Να προχωρήσουν δηλαδή στις άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, επιβεβαιώνοντας την πολιτική βούληση του υπουργού Δημόσιας Τάξης κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για οριστική και πλήρη εξάρθρωση της τρομοκρατίας.
Η έρευνα για τον ΕΛΑ, όπως και η έρευνα για τις υπόλοιπες οργανώσεις, είχε αρχίσει πολύ καιρό πριν από το ατύχημα του Σάββα Ξηρού. Μέσα από τις αποκαλύψεις όμως για τη δράση της «17 Νοέμβρη» ήρθαν στο φως και νέα στοιχεία, που βοήθησαν τους επικεφαλής των ερευνών να γεμίσουν κάποια κενά που είχαν. H εξέταση των παλαιών προκηρύξεων της οργάνωσης στα Εργαστήρια της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών έδωσε πρόσφατα και δύο πολύτιμα στοιχεία: τα αποτυπώματα δύο εκ των ηγετικών στελεχών της οργάνωσης, που μετείχαν στο επταμελές Επαναστατικό Συμβούλιο, στο κέντρο λήψης αποφάσεων.
Ιδρυτής ο Χρ. Κασσίμης
Οι διωκτικές αρχές γνωρίζουν σχεδόν με κάθε λεπτομέρεια την ιστορία της οργάνωσης από τις ζημώσεις για την ίδρυσή της το 1974, την πρώτη ενέργεια το 1975, μέχρι την απόφαση για αναστολή δράσης είκοσι χρόνια αργότερα, στις αρχές του 1995.
Ιδρυτής της οργάνωσης θεωρείται ο Χρήστος Κασσίμης, ο οποίος σκοτώθηκε το 1977 στη διάρκεια συμπλοκής με αστυνομικούς, ενώ επιχειρούσε να εισχωρήσει στις εγκαταστάσεις της AEG στου Ρέντη, προκειμένου να τοποθετήσει εκρηκτικό μηχανισμό. Από τις διωκτικές αρχές ο Χρήστος Κασσίμης θεωρείται ότι ήταν μια ηγετική μορφή του χώρου της ένοπλης πάλης, μια έντονη προσωπικότητα, που ασκούσε μεγάλη επιροή στα υπόλοιπα μέλη της οργάνωσης.
Δεξί χέρι του Κασσίμη, όσο εκείνος ζούσε και άτομο με ηγετικό ρόλο στη συνέχεια στην πορεία της οργάνωσης, ήταν ο άνθρωπος που κατονομάζεται στα αρχεία της Στάζι με τον κωδικό «Φιλίπ». Οπως αναφέρουν οι άνθρωποι που ασχολούνται σήμερα με τις έρευνες, εάν επιχειρούσαν μια σύγκριση μεταξύ ΕΛΑ και «17 Νοέμβρη», ο «Φιλίπ» θα ήταν ο Κουφοντίνας του ΕΛΑ. O άνθρωπος που αναλάμβανε την οργάνωση και τη διευθέτηση των πρακτικών ζητημάτων αλλά και αυτός που ήταν υπεύθυνος για τις σχέσεις με τις άλλες οργανώσεις στην Ελλάδα και για τις επαφές σε «διεθνές» επίπεδο. O «Φιλίπ» ήταν αυτός που διατηρούσε επαφή με τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο, που έκανε μαζί του συνεννοήσεις για ενέργειες, για οπλισμό, για τεχνογνωσία.
Ο ιθύνων νους του ΕΛΑ, σε αντιστοιχία με τη «17 Νοέμβρη», ο Γιωτόπουλος της οργάνωσης, εκτιμάται ότι ήταν ο άνθρωπος που έφερε την κωδική ονομασία «Αντριου». Από αρκετά εύπορη, αστική οικογένεια, είχε μια διαφορετική προσέγγιση στο όλο ζήτημα της ένοπλης πάλης. Ασχολείτο κυρίως με τη θεωρητική τεκμηρίωση των ενεργειών και με τα ζητήματα θεωρητικού προσανατολισμού, ανάλογα με τις εξελίξεις.
Ο βασικός βομβιστής της οργάνωσης για πολλά χρόνια και μέχρι την απόφαση για αναστολή της δράσης, έφερε την κωδική ονομασία «Τζωρτζ». Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει οι διωκτικές αρχές, σήμερα είναι δήμαρχος σε κάποιο κυκλαδίτικο νησί. Μάλιστα, όταν αποφάσισε να λάβει μέρος στις εκλογές δέχθηκε έντονη κριτική από συγγενικό του πρόσωπο για την ένταξη στο «σύστημα» αλλά και τη στήριξη από πολιτικές δυνάμεις εντελώς αντίθετες ιδεολογικά με αυτόν.
Στα ίχνη μιας γυναίκας
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει προσελκύσει μια γυναίκα, που φέρεται να ήταν εκ των βασικών συντακτών των προκηρύξεων της οργάνωσης. Από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι διωκτικές αρχές, από καταθέσεις και μαρτυρίες, προκύπτει ότι η γυναίκα αυτή ήταν παρούσα σε ενέργεια της «17 Νοέμβρη», εργαζόταν σε χώρο πολύ κοντά στο σημείο της έκρηξης και θα μπορούσε ακόμη και να είχε ενεργοποιήσει τον τηλεχειριζόμενο μηχανισμό.
Με μεγάλη προσοχή εξετάζεται και η περίπτωση ενός ηθοποιού, ο οποίος επί σειράν ετών διατηρούσε σχέση με γυναίκα ηθοποιό, η οποία πριν από μερικά χρόνια πρωταγωνίστησε σε ιδιαίτερα δημοφιλή τηλεοπτική σειρά. O άνθρωπος αυτός είχε, σύμφωνα με τις διωκτικές αρχές, ξεκινήσει τη δράση του από τη Θεσσαλονίκη και τη ΛΕΑ, το παρακλάδι του ΕΛΑ στη συμπρωτεύουσα (καμιά σχέση με την ομώνυμη αντιδικτατοτική οργάνωση) και συνέχισε τη δράση του στο κεντρικό κομμάτι του ΕΛΑ.
Εξετάζοντας τη διαχρονική πορεία του ΕΛΑ, οι διωκτικές αρχές εκτιμούν σήμερα ότι στην περίοδο ακμής της η οργάνωση αριθμούσε περί τα 80 ενεργά στελέχη και περίπου 200 περιφερειακά μέλη συνέδραμαν τις ενέργειές της, λειτουργώντας σαν υποστηρικτικό δίκτυο.
Ο ΕΛΑ θεωρείται ότι προσπάθησε να αφομοιώσει στοιχεία πολιτικού σχήματος στη λειτουργία του. Διέθετε το Επαναστατικό Συμβούλιο, ενώ, ιδίως κατά τα πρώτα χρόνια δράσης του, την περίοδο ακμής, φαίνεται ότι είχε στόχο την αφύπνιση και τον προσεταιρισμό των λαϊκών μαζών. Στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκε με δύο τρόπους. Αφενός με την επιλογή των στόχων (συμβολικές ενέργειες χωρίς θύματα εναντίον επιχειρήσεων κυρίως αμερικανικών συμφερόντων ή εμπρησμοί αμερικανικών αυτοκινήτων) και αφετέρου με την αποκατάσταση ενός πολύ καλά οργανωμένου δικτύου, που κατάφερνε να τυπώνει κάθε προκήρυξη σε περισσότερα από 20.000 αντίτυπα, τα οποία και διένειμε.
Ο ΕΛΑ ήταν και η μόνη εγχώρια τρομοκρατική οργάνωση, που είχε καταφέρει να αποκαταστήσει επαφές σε διεθνές επίπεδο, κυρίως με την ομάδα Κάρλος, ενώ, όπως εκτιμάται, πιθανότατα υπήρξαν επαφές και με Παλαιστινιακές οργανώσεις. Από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, στο πλαίσιο αυτών των επαφών, μέλη του ΕΛΑ είχαν ταξιδέψει και είχαν πραγματοποιήσει συναντήσεις σε μια σειρά από πόλεις και χώρες, όπως Βουδαπέστη, Βελιγράδι, Μέση Ανατολή, Λίβανο, Συρία. H συνεργασία με την ομάδα Κάρλος μορφοποιήθηκε με την ενέργεια κατά του Σαουδάραβα πρέσβη το 1983 και την έκρηξη στο μπαρ «Οσκαρ» στη Γλυφάδα το 1988. Από όσα είναι σήμερα γνωστά, εκτιμάται ότι είχαν γίνει συζητήσεις για πολύ πιο «θεαματικές» ενέργειες -για «τρελές προτάσεις» κάνουν λόγο οι εμπλεκόμενοι στις έρευνες- οι οποίες όμως δεν υλοποιήθηκαν.