H εικόνα είναι χαρακτηριστική: Πέμπτη πρωί και στο πινάκιο του Ειρηνοδικείου της Αθήνας βρίσκονται αναρτημένες 70 υποθέσεις διεκδίκησης αυτοκινήτων από χρηματοδοτικές εταιρείες. H «φούσκα» του αυτοκινήτου έχει σκάσει. Μόνον το τελευταίο τετράμηνο έχουν κατασχεθεί 35.000 αυτοκίνητα. Εταιρείες χρηματοδότησης έστειλαν την περασμένη χρονιά στα δικαστήρια δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες I.X. αυτοκινήτων. Οι πωλήσεις των αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά 10% το 2002 συγκριτικά με το «χρυσοφόρο» 2000 (268.489 αυτοκίνητα έναντι 292.025) και οι ειδικοί προβλέπουν ότι η πτωτική τάση θα συνεχισθεί για τα επόμενα 2 – 3 χρόνια.
Τουλάχιστον το 60% του συνολικού αριθμού των αυτοκινήτων εκτιμάται ότι πωλείται με το σύστημα των δόσεων. Οι πωλήσεις με αυτόν τον τρόπο αφορούν κυρίως αυτοκίνητα αξίας έως και επτά εκατ. δρχ. Οι περισσότερες κατασχέσεις γίνονται σε αυτοκίνητα αξίας 4-4,5 εκατ. δρχ., που έχουν αγορασθεί με το σύστημα των 60 μηνιαίων δόσεων. Ενα σύστημα ελκυστικό, που τελικά παγίδευσε αγοραστές, εταιρείες και τράπεζες.
Τους αγοραστές, για δύο λόγους: διότι τελικά κλήθηκαν να πληρώσουν 65% επιπλέον της πραγματικής αξίας του οχήματος και διότι μετά την κατάσχεση του αυτοκινήτου καλούνται να καταβάλουν ένα βαρύ τίμημα. Οπως εξηγεί επαγγελματίας, ένα αυτοκίνητο που κοστίζει έως 4,5 εκατ. τον πρώτο χρόνο χάνει το 25% της αξίας του και στη συνέχεια ένα επιπλέον 5% κάθε χρόνο. Εάν το αυτοκίνητο είναι αξίας έως επτά εκατ. δρχ. χάνει το 30% της αξίας του τον πρώτο χρόνο κ.λπ. Οταν, λοιπόν, παίρνουν από κάποιον ένα αυτοκίνητο στον ενάμιση χρόνο -διότι δεν μπορεί να καταβάλει τις δόσεις που αρχίζουν μετά τον πρώτο χρόνο- αυτό έχει ήδη χάσει το 30% της πραγματικής του αξίας. Και ο φιλόδοξος αγοραστής δεν πληρώνει μόνον αυτή τη «διαφορά», αλλά και τους τόκους επί του συνολικού ποσού…
Από την άλλη πλευρά και οι εταιρείες έχουν χάσει χρήματα. Οπως υποστηρίζει στην «K» ο κ. Ιωάννης Δήμος, που διατηρεί εταιρεία εμπορίας αυτοκινήτων και είναι αντιπρόσωπος της FIAT, «οι εταιρείες έχουν περιορίσει το σύστημα της πενταετίας διότι έχουν χάσει πολλά χρήματα. Τις αμαρτίες του Χρηματιστηρίου τις πληρώνουμε ακόμη όλοι μας», σημειώνει ο κ. Δήμου.
Η συμπεριφορά αυτή έχει αλλάξει σήμερα; «Το 2002, οι περισσότεροι ζητούσαν να αγοράσουν αυτοκίνητα που δεν ανταποκρίνονταν στην πιστοληπτική τους ικανότητα», σημειώνει ο γενικός διευθυντής της εταιρείας εμπορίας και μίσθωσης αυτοκινήτων «Χροφίν» κ. K. Αϊβαλής. «Πολλοί ήθελαν να αγοράσουν χωρίς προκαταβολή, ενώ δεν είχαν τα ανάλογα οικονομικά στοιχεία. Κυρίως νέοι, που έρχονταν αμέσως μετά την πρόσληψή τους σε κάποια εργασία».
Η φούσκα του Χρηματιστηρίου, η ανεργία αλλά και η άποψη ότι η ελληνική αγορά δεν αντέχει πάνω από 250.000 ετήσιες πωλήσεις επιβατικών αυτοκινήτων, προβάλλονται ως αιτίες για τη σημερινή ύφεση. «Κοιτώντας το βιοτικό επίπεδο του Ελληνα και του Ευρωπαίου, θα πω ότι δεν μπορεί στην Αθήνα να έχει κάθε ενάμισι άτομο αυτοκίνητο, με τους μισθούς που υπάρχουν».