H Τετάρτη είναι η πρώτη «ημέρα – κλειδί» για τις προαναγγελθείσες πρωτοβουλίες του κ. K. Σημίτη, ο οποίος για πρώτη ίσως φορά λαμβάνει τις αποφάσεις του για κυβέρνηση και κόμμα χωρίς την παραμικρή διαπραγμάτευση με τους βαρόνους του ΠΑΣΟΚ και χωρίς να ενημερώνει για τις προθέσεις του το στενό του επιτελείο.
Ο πρωθυπουργός συγκαλεί αύριο στις 11 το πρωί υπό την προεδρία του το Ε.Γ. του ΠΑΣΟΚ και στη διάρκεια της συνεδρίασης θεωρείται βέβαιο ότι θα ανοίξει τα χαρτιά του, τουλάχιστον για τις αλλαγές στο κόμμα. Αντιθέτως, απροσδιόριστος παραμένει ο χρόνος του ανασχηματισμού της κυβέρνησης, γεγονός που πυροδοτεί έντονη φημολογία.
Κατά το επικρατέστερο σενάριο, ο κ. Σημίτης θα ζητήσει την Τετάρτη τις παραιτήσεις των νυν μελών του Ε.Γ. και τη μεθεπομένη θα συγκαλέσει την Κεντρική Επιτροπή να προχωρήσει στην ανασύνθεση του οργάνου, ενώ στις αρχές της προσεχούς εβδομάδας -με πιθανότερη ημέρα τη Δευτέρα- θα προβεί στον ανασχηματισμό. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, που πάντως δεν υιοθετείται από τα περισσότερα κορυφαία στελέχη, ο κ. Σημίτης προτίθεται να αιφνιδιάσει ανακοινώντας τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα την Τετάρτη το απόγευμα μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Ε.Γ.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Σημίτης έχει ήδη καλλιεργήσει κλίμα έντονων προσδοκιών, καθώς ουδείς γνωρίζει «το πότε, πώς και σε ποια κατεύθυνση» θα κινηθούν οι πρωτοβουλίες του και άπαντες σε κυβέρνηση και κόμμα βρίσκονται στο σκοτάδι. Ομως, οι περισσότεροι συμφωνούν στην εκτίμηση πως την Τετάρτη το μεσημέρι, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Ε.Γ., θα έχει διαφανεί σε μεγάλο βαθμό εάν ο κ. Σημίτης, δέκα μήνες πριν από τις εκλογές υιοθετεί τη στρατηγική συμβιβασμού ή ρήξεων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις υψηλόβαθμων στελεχών, στην περίπτωση κατά την οποία ο κ. Σημίτης ζητήσει από τα μέλη του Ε.Γ. τις παραιτήσεις τους και επιμείνει στη θέσπιση πλήρους ασυμβίβαστου μεταξύ του συγκεκριμένου οργάνου και της ιδιότητας του υπουργού, στς προθέσεις του θα είναι να ανακατέψει πλήρως και την κυβερνητική τράπουλα. Αντιθέτως, εάν ανακοινώσει ότι επιθυμεί μόνο την αναπλήρωση του παραιτηθέντος κ. M. Νεονάκη και ενός ή δύο ακόμη μελών του Ε.Γ., που ενδεχομένως θα καταλάβουν στο πλαίσιο του ανασχηματισμού κυβερνητικές θέσεις, το πιθανότερο είναι οι αλλαγές στη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου να μην είναι θεαματικές. Πάντως, χθεσινές πληροφορίες ανέφεραν πως ο κ. Σημίτης «δεν δεσμεύεται από τίποτα και από κανέναν» και έχει ήδη αποφασίσει να προχωρήσει στην «αποσοβιετικοποίηση του κράτους», γεγονός που συνεπάγεται πως τα κομματικά στελέχη σε όλα τα επίπεδα δεν θα κατέχουν κυβερνητικές θέσεις. Αλλά και ότι θα συγκροτήσει ένα «διευθυντήριο» που θα επιλαμβάνεται των όποιων προβλημάτων ανακύπτουν σε όλους τους τομείς κυβερνητικής δράσης.
Χθες, ο κ. Σημίτης επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον γραμματέα του ΠΑΣΟΚ κ. K. Λαλιώτη. Ομως, δεν έγινε ουσιαστική συζήτηση και απλώς οριστικοποιήθηκε η ημέρα και η ώρα συνεδρίασης του Ε.Γ. Το πιθανότερο είναι οι κ. Σημίτης και Λαλιώτης να συναντηθούν την Τετάρτη το πρωί πριν από την έναρξη της συνεδρίασης του Ε.Γ. Πάντως, όπως παρατηρούσε χθες κορυφαίο κυβερνητικό και κομματικό στέλεχος «είναι η πρώτη φορά που συγκαλείται το Ε.Γ. χωρίς ο γραμματέας και τα μέλη του να γνωρίζουν την ατζέντα της συνεδρίασης».
Εξάλλου, το κλίμα συσκότισης που έχει επιβάλει ο πρωθυπουργός για τις προθέσεις του, επέτεινε χθες με δηλώσεις του ο υπουργός Τύπου κ. Χρ. Πρωτόπαπας. Πάντως, αρμόδιες κυβερνητικές πηγές προεξοφλούσαν ότι το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει ο κ. Σημίτης προβλέπει την πραγματοποίηση του ανασχηματισμού στις αρχές της προσεχούς εβδομάδας.
Οπως αναφέρουν συνομιλητές του πρωθυπουργού, ο κ. Σημίτης δεν θα «ρισκάρει» μια ψηφοφορία στην K.E. μετά τον ανασχηματισμό, ενώ παράλληλα «δεν είναι αυτήν τη στιγμή έτοιμος να εξαγγείλει τις θεσμικές αλλαγές» που θα τον συνοδεύσουν. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η Διακήρυξη Αρχών που επιμελείται ο σύμβουλος του πρωθυπουργού κ. N. Θέμελης, θα είναι έτοιμη την Κυριακή.
Υπουργικό: αντίο με προεδρία
Στην εκτίμηση ότι η ελληνική προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που μόλις ολοκληρώθηκε, στέφθηκε με επιτυχία συνέκλιναν κατά τη χθεσινή τους συνάντηση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. K. Στεφανόπουλος και ο πρωθυπουργός κ. K. Σημίτης. O πρωθυπουργός ανέφερε στο σύντομο διάλογο που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, πριν από την έναρξη της «κεκλεισμένων των θυρών» συζήτησής τους, ότι «η ελληνική προεδρία ήταν πολύ επιτυχημένη και αυτό το παραδέχονται όλοι». Ενώ ο κ. Στεφανόπουλος απάντησε ότι «και ο ίδιος διαπίστωσε την επιτυχία της προεδρίας κατά την τελευταία ημέρα της συνόδου κορυφής της Χαλκιδικής».
Ιδιαίτερα ικανοποιημένος για τη διεθνή παρουσία της Αθήνας το περασμένο εξάμηνο εμφανίσθηκε ο πρωθυπουργός και στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που συνήλθε χθες για τελευταία φορά με τη συμερινή του σύνθεση, αμέσως μετά, με αποκλειστικό αντικείμενο τον απολογισμό της εξάμηνης ελληνικής προεδρίας στην E.E. O κ. Σημίτης σε δηλώσεις του επιχείρησε να αντικρούσει την άποψη ότι τα αποτελέσματα της ελληνικής προεδρίας δεν επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών, τονίζοντας πως «τις επιτυχίες που είχαμε θα τις αξιοποιήσουμε και τους επόμενους μήνες».
Κορυφαία στιγμή
Απευθυνόμενος στο υπουργικό συμβούλιο, ο κ. Σημίτης άφησε να εννοηθεί πως θεωρεί ως κορυφαία στιγμή της ελληνικής προεδρίας τους χειρισμούς κατά την κρίση στο Ιράκ. Επίσης, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «σταθμούς» την ολοκλήρωση της διεύρυνσης και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και την ολοκλήρωση των εργασιών της Συντακτικής Συνέλευσης για το νέο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Ενώ, τέλος, χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική για την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και για τους Ελληνες αγρότες, τη συμφωνία για την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου αναφέρθηκαν στον απολογισμό της προεδρίας στους τομείς ευθύνης τους. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση των κ. Ρέππα, Ευθυμίου, Βενιζέλου και Τσοχατζόπουλου, οι οποίοι με διαφορετικές αποχρώσεις τόνισαν πως η προεδρία αποτελεί ένα «πολιτικό κεκτημένο» που πρέπει να αξιοποιήσει η κυβέρνηση στο εσωτερικό μέτωπο προκειμένου να καταδείξει σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων ότι είναι καταλληλότερη από τη Ν.Δ.
Τέλος, ο κ. Γιαννίτσης πρότεινε, και έγινε αποδεκτό από τον πρωθυπουργό -που τον συνεχάρη, όπως και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου για το έργο τους- όλοι οι υπουργοί να αποστείλουν σημειώματα με τα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα που προωθήθηκαν στους τομείς ευθύνης τους.