Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο οδηγείται η Ελλάδα εξαιτίας της αδυναμίας του κράτους να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των παρανόμων χωματερών και να πείσει την τοπική εξουσία ότι η εναπόθεση των σκουπιδιών στο παρακείμενο ρέμα αντίκειται όχι μόνο στον κοινό νου αλλά και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στο ίδιο δε Δικαστήριο, την ανώτατη δικαστική αρχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καταλήγει παρά τα αλλεπάλληλα εγκαίνιά του το έργο του βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας. Για το συγκεκριμένο έργο, η τελευταία διορία για την ολοκλήρωση της β΄ φάσης επεξεργασίας λυμάτων εξέπνευσε τον Δεκέμβριο του 1998. Σχεδόν πέντε χρόνια αργότερα, η μονάδα βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της «ολοκλήρωσης» και, έχοντας εξαντλήσει κάθε όριο υπομονής, η Επιτροπή απλώς παραπέμπει τώρα τη χώρα στο Δικαστήριο για τα περαιτέρω. Παράλληλα δε, ανακοίνωσε την αποστολή τελικής προειδοποίησης περί επερχόμενης παραπομπής της στο Δικαστήριο, λόγω της δραματικής καθυστέρησης των έργων της γ΄ βαθμίδας καθαρισμού της Ψυττάλειας, που είναι και η κρίσιμη μονάδα επεξεργασίας και αδρανοποίησης της λεγόμενης «λυματολάσπης» που απομένει μετά τον βιολογικό καθαρισμό των λυμάτων.
Παράνομες χωματερές
Σε ό,τι αφορά τις χωματερές, το θέμα είναι σχετικά απλό. H Ελλάδα διαθέτει σήμερα 1.458 καταγεγραμμένες παράνομες χωματερές έναντι 2.810 το 2001. Ωστόσο, παρά τη μείωση αυτή, οι υπάρχουσες παράνομες χωματερές δέχονται περίπου το ήμισυ του συνολικού όγκου απορριμμάτων της χώρας. Ομως, βάσει ευρωπαϊκής (άρα και ελληνικής) νομοθεσίας που χρονολογείται από το 1975, το σύστημα περισυλλογής και διάθεσης των απορριμμάτων πρέπει να λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο, βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών και φυσικά συγκεκριμένων πιστοποιητικών.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, η Ελλάς παραμένει πιστή στην πολιτικά βολική, πλην όμως αντιαισθητική και επικίνδυνη για την υγεία των ιδίων των πολιτών της αρχή του… ρέματος, η οποία τής έχει επιπλέον ήδη κοστίσει ακριβά. H Επιτροπή έχει καταβάλει πολλές προσπάθειες συνετισμού της χώρας. Από τη λεπτομερή ενημέρωση πριν από την ένταξη της χώρας στην τότε EOK, μέχρι την αρχικά προφορική, στη συνέχεια γραπτή προειδοποίηση, τις καταδίκες για επιμέρους περιπτώσεις και, τέλος, τη διπλή επίσημη ενημέρωση για την εκκίνηση προδικαστικής διαδικασίας για το σύνολο του προβλήματος.
«Ονειδος της Ευρώπης»
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει ήδη καταβάλει πρόστιμο ύψους περίπου δύο δισεκατομμυρίων δραχμών για μία ιδιαιτέρως εξοργιστική περίπτωση, εκείνη της τοξικής χωματερής του Κουρουπητού Χανίων, χάρις στην οποία είχαμε καταστεί, το 2000, επί της προηγουμένης ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ, η πρώτη χώρα στην Ευρώπη στην οποία επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο λόγω πείσμονος περιφρόνησης τελεσίδικης απόφασης του Ευ. Δικαστηρίου περί κατάργησης της χωματερής και αποκατάστασης του χώρου. Ομως, το πρόβλημα ουδόλως θεραπεύθηκε. Διαπιστώνοντας ότι η επίκληση του νόμου δεν αποφέρει ιδιαίτερα αποτελέσματα στην Ελλάδα, η Επιτροπή επιστράτευσε μάλιστα ένα ξεχωριστό ελληνικό «υπερ-όπλο»: το φιλότιμο.
Ετσι, τον Οκτώβριο πέρυσι οργάνωσε ειδική τελετή, στο πλαίσιο της οποίας ανακήρυξε τη χώρα «όνειδος της Ευρώπης» όσον αφορά τις χωματερές, απαριθμώντας μάλιστα τις χειρότερες εξ αυτών, που κατά τραγική σύμπτωση βρίσκονται σε μερικές από τις σημαντικότερες για την τουριστική μας βιομηχανία τοποθεσίες, όπως είναι η Χαλκιδική, η Πάρος και η Σκιάθος. Ομως και αυτή η προσδοκία αποτελεσμάτων υπό το βάρος πανευρωπαϊκής διαπόμπευσης διαψεύσθηκε. Ετσι, χθες η Επιτροπή εξέδωσε μία πολύ σύντομη ανακοίνωση στην οποία απλώς πληροφορεί για την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το θέμα των χωματερών στο σύνολό του.