Ακόμη και αυτοί που ανέμεναν με ενδιαφέρον μια σοβαρή πρόταση από τον κ. Γ. Παπανδρέου, για την αντιμετώπιση της ανεργίας, δεν πίστευαν στα αυτιά τους. Απογοήτευση, ακόμη και σε ένθερμους υποστηρικτές του, και έντονες, παρότι συγκαλυμμένες, αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, προκάλεσαν οι εξαγγελίες για περιορισμό της ανεργίας μέσω τετραετούς προσωρινής και ανασφάλιστης εργασίας των νέων. Οι διευκρινίσεις που έσπευσε να δώσει, επί των δηλώσεων Παπανδρέου, αργά προχθές το βράδυ το Γραφείο Τύπου του ΠΑΣΟΚ, επέτειναν τη σύγχυση.
Αντιλαμβανόμενο τον αντικοινωνικό και αντιασφαλιστικό αντίκτυπο της πρότασης, προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, δίδοντας επεξηγήσεις για την ανασφάλιστη τετραετία. Ανέφερε ότι εάν ο ασφαλισμένος θέλει να αναγνωριστούν ως συντάξιμα τα τέσσερα χρόνια που θα απασχολείται χωρίς την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, υπάρχει λύση. Σε αυτήν την περίπτωση «το κόστος δεν θα επιβαρύνει τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά θα προκύπτει μετά τον διάλογο και μέσα από τον επιμερισμό του, ανάμεσα στα τρία μέρη: κράτος, εργοδότες, εργαζόμενοι, καθώς και από τα προγράμματα απασχόλησης του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης». Προσέθετε δε η ανακοίνωση ότι οι επιχειρήσεις, μετά την τετραετή απαλλαγή από την ασφαλιστική εισφορά, «θα δεσμεύονται να επαναπροσλάβουν τουλάχιστον το 50% αυτών των νέων».
«Ενδιαφέρουσα και αξιοποιήσιμη» χαρακτήρισε τη θέση του κ. Παπανδρέου ο υπουργός Εργασίας κ. Δ. Ρέππας, ακροβατώντας ανάμεσα στην υποβάθμιση της εξαγγελίας του μελλοντικού προέδρου του ΠΑΣΟΚ και της πιθανότητας νομοθετικής πρωτοβουλίας. Ωστόσο, ο ίδιος πριν από δύο μήνες, είχε «παγώσει» την πρόταση του υφυπουργού του κ. P. Σπυρόπουλου για μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 13%.
Οι προτάσεις Παπανδρέου βρήκε αντίθετους ακόμη και τους συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ στη ΓΣΕΕ. O πρόεδρός της κ. Χρ. Πολυζωγόπουλος χαρακτήρισε μεν «καλοδεχούμενη για συζήτηση κάθε πρόταση που αφορά στην ανεργία», επισήμανε όμως τα τρία μεγάλα κενά της: «Δεν πρέπει να οδηγηθούμε σε ανασφάλιστη εργασία. Δεν πρέπει να επιβαρυνθούν τα οικονομικά της κοινωνικής ασφάλισης και δεν επιτρέπεται να υποκατασταθεί με απολύσεις η υπάρχουσα εργασία».
Οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από μια τέτοια πρόταση τόσο για την οικονομική επιβάρυνση του ασφαλιστικού συστήματος όσο και για τον εσωτερικό ανταγωνισμό της κοινωνίας, επισημαίνονται και από τους εκπροσώπους του επιχειρηματικού κόσμου. «Είναι μία απάντηση με πολλά ερωτήματα» τόνισε (στον «Φλας») ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ κ. N. Αναλυτής. «Τώρα μπορεί να είναι ένα μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση, μελλοντικά, όμως, πρέπει να πούμε ότι κρύβει μια επιβάρυνση πολύ σοβαρή για το ασφαλιστικό σύστημα, διότι αυτοί οι νέοι για 4 χρόνια θα έχουν δουλέψει χωρίς ασφάλιση. Τώρα δεν τους νοιάζει. Αλλωστε, στα 25 ποιος νοιάζεται για τη σύνταξη; Ομως, όταν θα γίνουν 40 και 45 ετών και αρχίσουν να μετράνε, θα δούνε ότι ενώ όλοι παίρνουν σύνταξη με 35 χρόνια εργασίας, αυτοί ίσως χρειαστούν 35 συν 4. Επομένως, θα αρχίσουν να πιέζουν κάποιον να πληρώσει αναδρομικά και τη συνταξιοδοτική εισφορά» τόνισε ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, προσθέτοντας έναν ακόμη κίνδυνο: «Μήπως κάποιος προτιμήσει τον νέο από τον εργαζόμενο μεγάλης ηλικίας;». Τους κινδύνους για το IKA επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Αλ. Καλύβης. «Θα υπάρξει κύμα απολύσεων των πιο παλιών εργαζομένων, οι οποίοι θα είναι πολύ πιο ακριβοί για τους εργοδότες αλλά και όσοι νέοι προσλαμβάνονται, στην πλειοψηφία τους θα έχει ημερομηνία λήξης η απασχόλησή τους, αφού μετά το 29ο έτος της ηλικίας τους θα γίνονται και αυτοί αναλώσιμοι».
Και αντισυνταγματική
Πάντως, άκρως σημαντική είναι και η πτυχή περί συνταγματικότητας που θέτουν νομικοί και εργατολόγοι. Τόσο ο κ. Αλ. Μητρόπουλος όσο και ο νομικός κ. Γ. Καρούζος υποστηρίζουν ότι οι συγκεκριμένες προτάσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τη συνταγματική διάταξη του άρθρου 22, παράγραφος 5, στην οποία ορίζεται ότι «το κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως ο νόμος ορίζει». Οι νομικοί θεωρούν ότι οποιαδήποτε μεταβολή στη συνταγματικά κατοχυρωμένη τριμερή συμμετοχή, αποδυναμώνει την ασφαλιστική προστασία και καθιστά την πρόταση Παπανδρέου αντισυνταγματική.