Με βάση την αρχή ότι η διαφάνεια είναι η προϋπόθεση για τη δημοσιονομική πειθαρχία και μόνο με βάση τους κανόνες της μπορεί να εξασφαλισθεί ο εξορθολογισμός των δαπανών και να καταπολεμηθεί η σπατάλη στον δημόσιο τομέα, θα προχωρήσει η κυβέρνηση έως το τέλος του έτους στη θεσμική κατοχύρωση του ελέγχου και της διαφάνειας σε κάθε πτυχή του δημόσιου βίου.
Ερευνα για προμήθειες
Το μείζον θέμα της διασφάλισης κανόνων διαφάνειας ήλθε και πάλι στη δημοσιότητα με τη διενέργεια ευρείας προκαταρκτικής έρευνας, την οποία διέταξε πριν από λίγες ημέρες ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Αθηνών κ. Δημ. Παπαγγελόπουλος για τις προμήθειες του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και ειδικότερα για την αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων Tor-M1 καθώς και για τη συγχώνευση των εταιρειών ΕΒΟ και ΠΥΡΚΑΛ.
Ταυτοχρόνως, ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Αν. Παπαληγούρας άνοιγε το θέμα του ασυμβιβάστου μεταξύ ιδιοκτητών MME και κατασκευαστών δημοσίων έργων ή προμηθευτών του Δημοσίου, που είναι μεν κατοχυρωμένο συνταγματικώς, αλλά το νομικό καθεστώς του «βασικού μετόχου» έχει αμφισβητηθεί έντονα, καθώς επιτρέπει την επίκληση της «οικονομικής αυτοτέλειας» των συγγενικών προσώπων. «Δεν μπορεί να συμπίπτει η ιδιότητα του μεγαλοεργολάβου και μεγαλοπρομηθευτή του Δημοσίου με αυτήν του καναλάρχη», διακήρυξε ο υπουργός Δικαιοσύνης.
Ηδη η κυβέρνηση, όπως είχε δεσμευθεί και προεκλογικώς, μελετά σχέδιο νόμου, που αφορά τη συγκρότηση ανεξάρτητης αρχής για την εποπτεία και τον έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών. Ο έλεγχος θα αφορά τόσο την τήρηση των κανόνων διαφάνειας, όσο και την τήρηση των μελετών που καθορίζουν το μέλλον των συμβάσεων αυτών.
Ο «μαθηματικός τύπος»
Στο πλαίσιο των αλλαγών, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην αντικατάσταση του -ισχύοντος σήμερα στους διαγωνισμούς των έργων- «μαθηματικού τύπου», ο οποίος, όπως έχει γίνει παραδεκτό, παρεμποδίζει τον ελεύθερο και υγιή ανταγωνισμό ως προς την ανάθεση και εκτέλεση δημόσιων έργων. Τον «μαθηματικό τύπο» θα αντικαταστήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, σύγχρονο και διαφανές θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα βασίζεται πρωτίστως στον άξονα της σύνταξης πλήρων και ολοκληρωμένων μελετών και στην απαρέγκλιτη τήρηση των μελετών αυτών.
Ταυτόχρονα, όμως, θα καταργηθούν και οι σημερινές ευρύτατες παρεκκλίσεις από τη νομοθεσία για τις κρατικές προμήθειες, ώστε οι προγραμματικές συμβάσεις των φορέων των τομέων ύδατος, ενέργειας και μεταφορών και επικοινωνιών να υπαχθούν σε εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοπιστίας.
Επίσης προβλέπεται η κατάργηση των αδιαφανών ρυθμίσεων του άρθρου 16 του N.2446/1996 με τις οποίες σήμερα καθιερώνονται ευρύτατες και απαράδεκτες παρεκκλίσεις από τη γενική περί προμηθειών νομοθεσία. Παρεκκλίσεις, οι οποίες υπενθυμίζεται ότι επέτρεψαν σειρά φωτογραφικών και υπόπτων αναθέσεων προγραμματικών συμφωνιών.
Οι μέτοχοι των ΜΜΕ
Οσον αφορά το θέμα των MME, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στη θεσμοθέτηση του πλήρους και διαρκούς ελέγχου της σύνθεσης του μετοχικού κεφαλαίου των νομικών προσώπων, που διαχειρίζονται μέσα ενημέρωσης, μέχρι και φυσικού προσώπου για τον τρόπο προέλευσής του και τον αποκλεισμό της διαπλοκής. Επίσης θα προβλεφθεί η απαγόρευση παρεμβολής κάθε είδους εξωχώριων εταιρειών στο μετοχικό κεφάλαιο νομικών προσώπων, που διαχειρίζονται MME. Επιπλέον θα μειωθεί στο ελάχιστο δυνατό το ποσοστό του βασικού μετόχου, ώστε να κλείσει όσο γίνεται η συνταγματικά θεσμοθετημένη από την κυβέρνηση κερκόπορτα της διαπλοκής στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Στην ίδια ρύθμιση περιλαμβάνεται και η κατάργηση κάθε δυνατότητας χρησιμοποίησης παρενθέτων προσώπων συγγενικών ή μη στο μετοχικό κεφάλαιο και τη διοίκηση των νομικών προσώπων που διαχειρίζονται MME. H κατάργηση θα περιλαμβάνει τέλος και τη σημερινή διάτρητη ρύθμιση που επιτρέπει τη χρησιμοποίηση τέτοιων παρενθέτων προσώπων, όταν επιδεικνύουν δήθεν οικονομική αυτοτέλεια.