Παρότι προβλέψιμη η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου όπως επίσης και η απάντηση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γ. Αλογοσκούφη έχουν πλευρές που αξίζουν ιδιαίτερης επισήμανσης αλλά και σχολιασμού. Για παράδειγμα, πράγματι το ΔΝΤ στις ετήσιες εκθέσεις του παροτρύνει την κυβέρνηση να προχωρήσει με πιο αποφασιστικό τρόπο και πιο γρήγορο ρυθμό στις μεταρρυθμίσεις, δηλαδή στις λεγόμενες διαρθρωτικές αλλαγές. Παρότι, όμως, πρόκειται για σύσταση ρουτίνας στις σημερινές συνθήκες, αποκτά ιδιαίτερη αξία, καθώς όπως διαπιστώνουν ήδη πολλοί αναλυτές, ο πρωθυπουργός κ. Κων. Καραμανλής ύστερα από τη θερινή επίθεση με τη γνωστή δέσμη μεταρρυθμίσεων, χαλαρώνει πάλι την κυβερνητική δραστηριότητα και ρυθμίζει τα επόμενα βήματά της στα… ευρήματα των κυλιομένων δημοσκοπήσεων. Κρίμα! Γιατί ο ωφέλιμος χρόνος παραγωγής κυβερνητικού έργου τελειώνει και οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία, στην Υγεία, ακόμη και στον Πολιτισμό παραπέμπονται μαζί με το ασφαλιστικό στη δεύτερη τετραετία. Αν βέβαια υπάρξει!
Η ελαχιστοποίηση του πολιτικού κόστους επανέρχεται ως ο χρυσός κανόνας της κυβέρνησης. Χαρακτηριστική είναι η απάντηση του κ. Γ. Αλογοσκούφη στη σύσταση του ΔΝΤ ότι η αγορά εργασίας θα πρέπει να απελευθερωθεί ακόμη περισσότερο. O κ. υπουργός θύμισε ότι κατά την άποψη της κυβερνήσεως έχουν ολοκληρωθεί οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Δηλαδή ότι με τον νόμο Παναγιωτόπουλου, με τον οποίο μειώθηκε το κόστος των υπερωριών και ενισχύθηκε το διευθυντικό δικαίωμα, ολοκληρώθηκε η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας.
Φοβάμαι ότι ο κ. Γ. Αλογοσκούφης κάνει λάθος και θα το εισπράξει άμεσα με τη δημοσίευση των νέων δεικτών ανταγωνιστικότητας της χώρας που θα καταγράψουν μείωση ακριβώς διότι επιχειρηματίες αλλά και οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα είναι άκαμπτες και ακριβώς για τον λόγο αυτό δεν έρχονται στη χώρα μας ξένοι επενδυτές. Το ΔΝΤ έχει βέβαια μια αυστηρή συνταγή που προβλέπει ελεύθερες απολύσεις, χαμηλότερες αυξήσεις από τον πληθωρισμό και παρέκκλιση από τις συλλογικές συμβάσεις, όμως, όπως υποστηρίζουν και άλλοι διεθνείς οργανισμοί και κυρίως ο ΟΟΣΑ, όταν ο επιχειρηματίας δεσμεύεται για τις απολύσεις, αντιδρά μην κάνοντας προσλήψεις. Και το κρίσιμο πρόβλημα της Ελλάδας αυτήν την περίοδο είναι ακριβώς η ανεργία, το ποσοστό της οποίας είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «15». Και ίσως θα έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψη η σύσταση του ΔΝΤ προς τους κοινωνικούς εταίρους να έχουν υπόψη τους τη σταθερή υποχώρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ελλάδος, καθώς οι τιμές και το κόστος εργασίας ξεπέρασαν τα αντίστοιχα μεγέθη της υπόλοιπης Ευρωζώνης.
Γνωρίζω ότι το ΔΝΤ δεν είναι καθόλου δημοφιλές στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, οι λαοί των οποίων το κατηγορούν ότι δεν έχει κανένα κριτήριο κοινωνικής ευαισθησίας και προτείνει νεοφιλελεύθερες συνταγές, οι οποίες όπου εφαρμόστηκαν προκάλεσαν κοινωνική αναταραχή χωρίς να λύσουν τα οικονομικά προβλήματα. Πολλοί μάλιστα θυμούνται την περίφημη φράση του Ανδρέα Παπανδρέου που μιλούσε «για τους λύκους του ΔΝΤ». Παρά τις ενστάσεις όμως αυτές δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι καλώς ή κακώς το ΔΝΤ είναι το επιτελείο της διεθνούς οικονομίας, τα στελέχη του έχουν μια μεγάλη εμπειρία και δεν μπορεί να απορρίπτεται συλλήβδην κάθε έκθεσή τους.
Και άλλωστε, πέραν των γενικών κατευθύνσεων οικονομικής πολιτικής, η μεγάλη συμβολή του ΔΝΤ, που πρέπει να την αξιοποιήσουμε, είναι η εμπειρία του σε θέματα διαχείρισης της οικονομίας. Θυμίζουμε εδώ ότι ύστερα από πρόσκληση της ελληνικής κυβέρνησης έχουν έρθει πρόσφατα στη χώρα μας δύο ειδικές αποστολές του ΔΝΤ, μία για τις δαπάνες και μία για το σύστημα συλλογής εσόδων. Και στα δύο αυτά θέματα η μελέτη και η έρευνα που γίνεται στο ΔΝΤ είναι προχωρημένη και άλλωστε ήδη η αμερικανική εμπειρία που υπάρχει είναι πολύτιμη. Είναι γνωστό ότι η δίωξη της φοροδιαφυγής πουθενά αλλού δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο στις ΗΠΑ.
Γιατί, λοιπόν, όταν η κάθε επιχείρηση που θέλει να προχωρήσει απευθύνεται σε εξειδικευμένους οίκους για την αγορά τεχνογνωσίας, το ελληνικό δημόσιο με τις καθυστερημένες και αναποτελεσματικές δομές του δεν θα έπρεπε κατά μείζονα λόγο να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία που έχει έτοιμη το ΔΝΤ;