H θετική πορεία της κυπριακής οικονομίας είναι απαραίτητο να ληφθεί υπ’ όψιν στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και επανένωσης της νήσου, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να ενισχύει τη λύση και όχι να υπονομεύει την πορεία προς αυτή. Εχει πλέον αναγνωρισθεί από όλους ότι μόνο μια υγιής οικονομία και μετά την επίλυση θα μπορέσει να συμβάλει στην ουσιαστική επανένωση του νησιού και να υπηρετήσει τα συμφέροντα και των Τουρκοκυπρίων, χωρίς να θίγει αυτά των Ελληνοκυπρίων.
Η τελευταία συνάντηση του Κυπρίου προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου με τον πρωθυπουργό κ. Κ. Καραμανλή και η κοινή τους στάση στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, οι οποίες, όπως ανέφεραν, θα πρέπει να γίνουν με πολύ προσεκτικά βήματα και στη βάση μιας καλά προετοιμασμένης διαδικασίας, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία, κατέδειξε σαφέστατα και τις οικονομικές παραμέτρους μιας «δίκαιης και βιώσιμης λύσης στη βάση των αποφάσεων και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, αλλά και της νέας ευρωπαϊκής πραγματικότητας».
Η λύση αυτή δεν μπορεί να προέλθει, όπως έχει επισημάνει και ο πρόεδρος Παπαδόπουλος, μέσα από το απευθείας εμπόριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των τρίτων χωρών με τα Κατεχόμενα. H λύση του Κυπριακού θα πρέπει να αποτελέσει και μοχλό περαιτέρω ανάπτυξης και σταθεροποίησης της κυπριακής οικονομίας, για να δώσει και τα αναμενόμενα πολιτικά αποτελέσματα, που θα οδηγήσει, όπως είναι φυσικό, στην ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Αυτό θα αποτελέσει και ένα σημαντικό βήμα για την παραπέρα ανάπτυξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά και για την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να υπογραμμισθεί η τεράστια διαφορά οικονομικού επιπέδου μεταξύ της Κύπρου και των Κατεχόμενων. Η Κύπρος -μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης από την 1η Μαΐου του 2004- αντιμετωπίζει με εξαιρετικές επιδόσεις τη συμμετοχή της στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Τα οικονομικά αποτελέσματα δείχνουν ότι πολύ σύντομα θα είναι σε θέση να ενταχθεί στην Ευρωζώνη. Ο πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος υποστηρίζει ότι η Κύπρος θα είναι έτοιμη να ενταχθεί στην Ευρωζώνη το 2008, και αυτό -είναι σημαντική η επισήμανση- χωρίς να θυσιαστεί το κοινωνικό κράτος. Σε δήλωσή του στις 12/12/2005 είχε υπογραμμίσει χαρακτηριστικά ότι δεν νομίζει πως υπάρχει Κύπριος πολίτης που θα λέει ότι θα πρέπει να υπάρξει λιτότητα με υπόσκαψη των κοινών παροχών και του κοινωνικού κράτους για να ενταχθούμε στην Ευρωζώνη. Παλαιότερη μακροοικονομική μελέτη και προβλέψεις ανέφεραν ότι η Κύπρος θα ικανοποιεί τα κριτήρια του Μάαστριχτ για ένταξη στην Ευρωζώνη το 2006, χωρίς καμία βοήθεια από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Σε σωστό δρόμο
Ο Ευρωπαίος επίτροπος για τα οικονομικά και δημοσιονομικά, Χοακίμ Αλμούνια, τόνισε πρόσφατα ότι η Κύπρος βρίσκεται στον σωστό δρόμο ικανοποίησης των κριτηρίων σύγκλισης και επισήμανε ότι η οικονομική ανάπτυξη ξεπερνά τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ορισμένα σαφή στοιχεία, που δείχνουν τη σημερινή πολύ καλή κατάσταση της κυπριακής οικονομίας, αναφέρονται στον πληθωρισμό, που ήταν 2,3% το 2005, στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, που κυμαίνεται στις 10.270 λίρες Κύπρου (αντιστοιχεί στο 81% μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης), στον ρυθμό ανάπτυξης που κινείται με ρυθμό 3,8% και στο δημόσιο χρέος που μειώθηκε στο 68,6% του ΑΕΠ, ενώ λαμβάνονται συνέχεια μέτρα για περιορισμό του δημόσιου χρέους.
Η «ταυτότητα» της οικονομίας της Κύπρου αποτυπώνει 370.000 εργαζόμενους, το 7,4% στη γεωργία, το 38,2% στη βιομηχανία και το 54,4% στις διάφορες υπηρεσίες. Η βιομηχανική παραγωγή αφορά κυρίως τουρισμό, τρόφιμα και τσιμέντο. Οι εξαγωγές το 2005 έφθασαν το 1,237 δισεκατομμύριο δολάρια και αφορούσαν κυρίως εσπεριδοειδή, πατάτες, φαρμακευτικά, τσιμέντο και τσιγάρα. Οι εισαγωγές έφθασαν τα 5,552 δισεκατομμύρια δολάρια και τα κυριότερα προϊόντα προέρχονται από τις εξής κατά σειρά χώρες: Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Βρετανία, Γαλλία, Ιαπωνία, Ισραήλ και Κίνα.
Οικονομικά κονδύλια
Το μόνο ουσιαστικό πρόβλημα της κυπριακής οικονομίας είναι ότι στηρίζεται σε τομείς που επηρεάζονται εύκολα από διάφορους εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι ο τουρισμός. Η συνεχιζόμενη κατοχή της Βόρειας Κύπρου και η μη εξεύρεση λύσης αποτελεί εν δυνάμει έναν παράγοντα που μπορεί να παίξει ρόλο και να ανατρέψει τις θετικές προϋποθέσεις της κυπριακής οικονομίας. Θετικό βήμα για τη βελτίωση του κλίματος είναι η απόφαση της Επιτροπής των μόνιμων αντιπροσώπων και η λύση του προβλήματος των δυο κοινοτικών κανονισμών – οικονομικά κονδύλια που θα δοθούν στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και το καθεστώς βάσει του οποίου θα γίνονται οι εμπορικές συναλλαγές.
Επίσης, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει σταθεί αρωγός και έδωσε κάθε δυνατή βοήθεια στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η οικονομική βοήθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τους Τουρκοκυπρίους από τον Απρίλιο του 2003 μέχρι τον Μάρτιο του 2005 ανέρχεται στις 306.893.467 λίρες Κύπρου. Η Κυπριακή επίσης Δημοκρατία πλήρωσε σε Τουρκοκυπρίους συντάξεις κοινωνικών ασφαλίσεων το 2003 και το 2004 ύψους 18 εκατομμυρίων λιρών.
Σημειώνεται πως η Κύπρος στις ελεύθερες περιοχές της προσφέρει εργασία σε 8.000 Τουρκοκυπρίους (στοιχεία μεταξύ Απριλίου 2004 και Μαρτίου 2005). Από το 2003 έως και το 2005 η Κυπριακή Δημοκρατία κατέβαλε δωρεάν δίδακτρα σε Τουρκοκυπρίους μαθητές ύψους 2.358.854 λιρών. Με βάση την οικονομική κατάσταση του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου, είναι σαφές, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, πως μια λύση θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν κυρίαρχα τις οικονομικές παραμέτρους μέσα στις οποίες θα κληθεί να πορευθεί στην Ευρώπη η Κυπριακή Δημοκρατία.