Στον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση της διοίκησης και στον περιορισμό των δυσλειτουργιών στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα στοχεύει κυρίως η πλειονότητα των προτάσεων για την αναθεώρηση του Συντάγματος που παρουσίασε χθες ο πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής. Οπως κατ’ επανάληψη είχε γράψει η «Κ», το κυβερνητικό «πακέτο» κινείται αποκλειστικά στις κατευθύνσεις που είχε περιγράψει προ διμήνου ο κ. Καραμανλής και δεν περιλαμβάνει προτάσεις βουλευτών και στελεχών της Ν.Δ., όπως η αύξηση της θητείας της εκάστοτε κυβέρνησης και η κατάργηση της δυνατότητας προκήρυξης πρόωρων εκλογών με επίκληση εθνικού θέματος.
Επίσης, όπως αποσαφήνισε χθες ο πρωθυπουργός, το κυβερνών κόμμα θεωρεί ότι οι ισχύουσες διατάξεις για την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας λειτουργούν θετικά και δεν χρειάζονται αναθεώρηση. Ανάλογη είναι η θέση του Μεγάρου Μαξίμου και για τις σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους, τις οποίες κατ’ ουσίαν, ούτε το ΠΑΣΟΚ δείχνει να επιθυμεί να θίξει. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι ένας ακόμη τομέας στον οποίον είναι δυνατόν να υπάρξει σύγκλιση απόψεων με την αξιωματική αντιπολίτευση είναι αυτός της παιδείας και της πρότασης της Ν.Δ. για ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων.
Κατά την ομιλία του προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ., ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι προτάσεις του κυβερνώντος κόμματος κινούνται σε επτά βασικούς άξονες: Σύγχρονη παιδεία για όλους, ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, προστασία του περιβάλλοντος, προστασία της ιδιοκτησίας συμπεριλαμβανομένης και της πνευματικής, κράτος δικαίου στην υπηρεσία του πολίτη, θωράκιση ισχυρής Τ.Α. και ισχυρό θεσμικό πλαίσιο, που εγγυάται τη διαφάνεια.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη Συνταγματική Αναθεώρηση ως κορυφαία διαδικασία μέσω της οποίας η κυβέρνηση συνεχίζει τον δρόμο των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων. Κάλεσε, δε, την αξιωματική αντιπολίτευση να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις, και να μην εξαντληθεί σε αοριστολογίες και επικοινωνιακά παιχνίδια. Τα βασικά σημεία των θέσεων της Ν.Δ. είναι τα εξής:
– Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Με την προσθήκη διάταξης στο άρθρο 16 καθιερώνεται η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πανεπιστημίων υπό την εγγύηση πάντα του κράτους.
– Προστασία των δασών (Αρθρα 24 και 117): Προβλέπεται διορθωτική παρέμβαση για την αποτελεσματική προστασία των δασών, παράλληλα με την εξασφάλιση βιώσιμης ανάπτυξης. Τα δάση και οι δασικές εκτάσεις προσδιορίζονται με βάση τα ισχύοντα τον Ιούνιο του 1975, δήλωσε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι όσα είχαν κριθεί τότε ως δάση κηρύσσονται και παραμένουν αναδασωτέα. Οι δασικές εκτάσεις θα συνδέονται με το χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. «H αρχή της “βιώσιμης ανάπτυξης”», υπογράμμισε ο κ. Καραμανλής, «επιβάλλει τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, χωρίς όμως να αποκλείει τη λήψη μέτρων, που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη. Στόχος είναι τόσο η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος όσο και η αξιοποίηση εκτάσεων με σκοπό την ενίσχυση της ανάπτυξης».
– Αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς των νεοπροσλαμβανομένων στον Δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα (Αρθρο 103): Προβλέπεται ότι με εκτελεστικό νόμο θα προσδιορίζεται η σύναψη συμβάσεων αορίστου χρόνου για την κάλυψη οργανικών θέσεων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
– Συνταγματικό Δικαστήριο: Προτείνεται η ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου (άρθρο 100).
– Βουλευτές Επικρατείας (άρθρο 54): Ο κ. Καραμανλής πρότεινε «λελογισμένη» αύξηση του αριθμού των βουλευτών Επικρατείας, χωρίς να προσδιορίσει τον ακριβή αριθμό. Πρόσθεσε δε, απευθυνόμενος προς τους βουλευτές, ότι γνωρίζει πως στο συγκεκριμένο θέμα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις.
– Πολιτικό χρήμα: Προτείνεται αυστηρός έλεγχος της διαφάνειας των πολιτικών κομμάτων, των πολιτικών και των προεκλογικών τους δαπανών, με καθιέρωση χρηματοδότησης των κομμάτων μόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ο έλεγχος θα διεξάγεται από ειδικό τμήμα του υπό ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, ενώ για το «πόθεν έσχες» προβλέπονται αυστηρότερες κυρώσεις που θα φθάνουν μέχρι και την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα.
– Ασυλία, ασυμβίβαστο, κωλύματα: Επανακαθορίζονται τα κωλύματα εκλογιμότητας των βουλευτών (άρθρο 56), χαλαρώνει το απόλυτο επαγγελματικό ασυμβίβαστο (άρθρα 57 και 115) και καταργείται η βουλευτική ασυλίας για αδικήματα Κοινού Ποινικού Δικαίου (άρθρο 62). Ασυλία θα υπάρχει «μόνο για περιπτώσεις που σχετίζονται με την άσκηση του βουλευτικού αξιώματος και για πολιτικούς λόγους».
– Βασικός μέτοχος: Αναθεωρούνται διατάξεις από το άρθρο 14 παράγραφος 9 περί βασικού μετόχου, με τρόπο που «λαμβάνει υπόψη την Ευρωπαϊκή Ενωση, κατοχυρώνει η πολυφωνία των ΜΜΕ και επιτυγχάνει αναπροσαρμογή των ρυθμίσεων για το ιδιοκτησιακό καθεστώς κατά τρόπο που να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα φαινόμενα διαπλοκής».
Ακόμη, στις κυβερνητικές προτάσεις περιλαμβάνεται η προστασία της ιδιοκτησίας του πολίτη με ρητή αναφορά στο άρθρο 17 του Συντάγματος, προστασία της πνευματικής δημιουργίας, ενώ καθιερώνεται εύλογος χρόνος για την παροχή δικαστικής προστασίας στους πολίτες, υποχρέωση του κράτους στην παροχή κοινωνικής μέριμνας. Ακόμη, αλλάζει ο τρόπος εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου προς τρίτους και αναδιατυπώνεται η ερμηνευτική δήλωση για τη μεταφορά διεθνών κανόνων στην εσωτερική έννομη τάξη.
Αλλαγές δρομολογούνται, τέλος, και στον τρόπο επιλογής των προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων, οι οποίοι θα προέρχονται από τους αντιπροέδρους. Αντιστοίχως, οι αντιπρόεδροι θα προκύπτουν από τους αρχαιότερους δικαστές, ενώ παράλληλα καθιερώνεται θητεία των αντιπροέδρων που δεν θα ξεπερνά την εξαετία.