Ενα νέο, μικρό, βήμα πραγματοποίησε την εβδομάδα που πέρασε η τουρκική υποψηφιότητα για ένταξη στην Ε. Ε., με το άνοιγμα του δεύτερου από τα 35 κεφάλαια που απαρτίζουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ενώ στον ορίζοντα προβάλλει εκ νέου το θέμα της έναρξης απευθείας εμπορικών συναλλαγών Κατεχομένων – Ε. Ε. με την έγκριση του σχετικού κοινοτικού κανονισμού. Η Αγκυρα δεν είναι ικανοποιημένη με την εξέλιξη και ενδεικτικές είναι οι χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών κ. Αμπντουλάχ Γκιουλ, που επέκρινε εκ νέου τη στάση της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα, ο κ. Γκιουλ χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το γεγονός ότι «η Ε. Ε. λειτουργεί ενάντια στον πυρήνα και το πνεύμα των δεσμών της με την Τουρκία, κρυπτόμενη πίσω διάφορες δικαιολογίες όπως το Κυπριακό». Πρόσθεσε όμως ότι «η Τουρκία δεν πρόκειται να πει «δεν είμαστε πλέον μαζί σας» και δεν θα διακινδυνεύσουμε το μέλλον της χώρας». «Δεν υπάρχει περίπτωση να εγκαταλείψουμε τον αγώνα», τόνισε και πρόσθεσε ότι «είμαστε προσηλωμένοι στο στόχο μας να γίνουμε πλήρες μέλος της Ε. Ε. και οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν».
Οι «25» αποφάσισαν να ανοίξουν το κεφάλαιο που πραγματεύεται τα περί βιομηχανικής πολιτικής, σε μια μάλλον ταραχώδη συνεδρίαση του Συμβουλίου Μονίμων Αντιπροσώπων στις Βρυξέλλες, η έκβαση της οποίας υπήρξε αρκετά διαφορετική από εκείνη που υπολόγιζαν όλοι οι πρωταγωνιστές της. Ετσι, η φινλανδική προεδρία, υποδαυλισμένη και από το Λονδίνο, προσήλθε αποφασισμένη να επιτύχει το άνοιγμα τουλάχιστον τεσσάρων και μέχρι έξι κεφαλαίων ή, όπως το έθεσε ένας διπλωμάτης, «να λιώσει τους Κύπριους», γελοιοποιώντας ταυτόχρονα την απόφαση που είχαν λάβει λίγες μόλις ημέρες νωρίτερα οι «25» για μερικό πάγωμα και γενική επιβράδυνση της όλης διαπραγματευτικής διαδικασίας. Στο πλευρό των δύο, αλλά με λιγότερο σθένος, τάχθηκαν ως συνήθως οι Σουηδοί, οι Ισπανοί και οι Ιταλοί.
Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα και, κυρίως, η Κύπρος είχαν στόχο την ελαχιστοποίηση της προόδου, αλλά αντιλαμβανόμενες τι τις περιμένει, ήταν έτοιμες για μάχη μέχρις εσχάτων ώστε να αποτρέψουν το άνοιγμα περισσοτέρων από δύο κεφαλαίων. Τέλος υπήρχε και η Γαλλία, φραστικά τουρκοφάγο, αλλά όταν έρχεται η ώρα των αποφάσεων αποφασιστική σύμμαχος της Αγκυρας, η οποία στη συνεδρίαση δεν προέβη έστω και στην ελάχιστη χειρονομία στήριξης Ελλάδας και Κύπρου. Τελικά όμως η μάχη ήταν σύντομη: οι περισσότερες αντιπροσωπείες, ακόμα και ορισμένα από τα ελάσσονα μέλη του φιλοτουρκικού στρατοπέδου, αρνήθηκαν να συνταχθούν με τους Φινλανδούς, εξέλιξη για την οποία υπήρξε κρίσιμη, όπως αναγνωρίσθηκε από τους πάντες, η παρέμβαση του Ελληνα μονίμου αντιπροσώπου Β. Κασκαρέλη.
Ετσι, η Αγκυρα αρκέσθηκε σε ένα κεφάλαιο. Αλλωστε, αν είχε επιτευχθεί ο αγγλο-φινλανδικός ελιγμός θα προέκυπτε μια κατάσταση ακόμα πιο αφόρητη για την Κύπρο. Τούτο γιατί σύντομα θα ακολουθούσε το άνοιγμα όσο το δυνατόν περισσότερων κεφαλαίων (για ορισμένα υπάρχουν προς το παρόν ανυπέρβλητα τεχνικής και νομικής φύσεως εμπόδια) και θα άρχιζε η πίεση για «περαιτέρω πρόοδο».
Η Τουρκία όμως δεν θα πάψει να απασχολεί την Ενωση. Στο τέλος Ιανουαρίου θα τεθεί εκ νέου και αυτή τη φορά επισήμως το θέμα του παγωμένου από το 2004 κανονισμού περί έναρξης απ’ ευθείας εμπορικών συναλλαγών Κατεχομένων – Ε. Ε. Βάσει συμφωνίας στη σύνοδο κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας, ο κανονισμός θα εξετασθεί στο επόμενο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, στις 23 Ιανουαρίου και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα καταβληθεί μεγίστη προσπάθεια προώθησής του.
Ο κανονισμός, αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να εγκριθεί, αυτό μάλλον δεν μπορεί να αμφισβητηθεί καθώς οι πιέσεις είναι πράγματι μεγάλες. Το ζητούμενο είναι με ποια μορφή θα εγκριθεί, καθώς ο ίδιος απλώς προβλέπει τη μεταφορά εμπορευμάτων από τα Κατεχόμενα στην Ε. Ε. χωρίς ενδιάμεσο σταθμό. Αυτό ουδόλως αποκλείει τη μεταφορά τους μέσω ενός είδους άτυπης ελεύθερης ζώνης στο λιμάνι της Λεμεσσού ή της Λάρνακας. Ομως είναι δεδομένο ότι το Λονδίνο και οι συν αυτώ, θα επιχειρήσουν και πάλι να επιτύχουν την παράκαμψη, γεωγραφική και τυπική της Κυπριακής Δημοκρατίας.