Σε μάλλον αμήχανο κλίμα και υπό τη σκιά των αμερικανικών σχεδίων για την αντιπυραυλική ασπίδα που θα εμπλέκει την Τσεχία και την Πολωνία, της δυστοκίας, για διαφορετικούς λόγους, για το Αφγανιστάν και το Κόσοβο, αλλά και της ανησυχίας για ενδεχόμενη τουρκική επέμβαση στο Βόρειο Ιράκ, πραγματοποιήθηκε στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες η σύνοδος των υπουργών Αμύνης της Συμμαχίας, στην οποία την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υπουργός κ. Β. Μεϊμαράκης. Ο μόνιμος… πονοκέφαλος της Συμμαχίας είναι η συνεχής ανάγκη για διάθεση και ανανέωση δυνάμεων στο Αφγανιστάν, πολλές από τις οποίες θα πρέπει να αντικατασταθούν το ερχόμενο εξάμηνο, χωρίς να έχει μέχρι στιγμής καταστεί εφικτό να οριστούν οι νέες δυνάμεις που θα αποσταλούν.
Σημεία κόπωσης
Τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας, ακόμα και τα πλέον αφοσιωμένα στις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν, παρουσιάζουν σαφή σημεία κόπωσης – είναι χαρακτηριστικό ότι ο Καναδάς έχει ήδη πολύ σοβαρές απώλειες, ενώ σχεδόν δεν υπάρχουν πλέον συνεδριάσεις του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, που να μην αρχίζουν με την έκφραση συλλυπητηρίων από τον γενικό γραμματέα της Συμμαχίας. Την ίδια στιγμή, οι περισσότεροι εθνικοί περιορισμοί που έχουν θέσει τα κράτη- μέλη στις συμμετοχές τους, παραμένουν ισχυροί.
Οσον αφορά το Κόσοβο, η έκτακτη επίσκεψη του γ. γ. Γιαπ ντε Χόουπ Σέφερ στην Αγκυρα την περασμένη εβδομάδα δεν έφερε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ενοχλούμενη από τη συμμετοχή της Κύπρου, η Τουρκία εξακολουθεί την απολύτως άκαμπτη στάση της για τη συνεργασία ΝΑΤΟ –
Ε.Ε., αρνούμενη να επιτρέψει τη συνεργασία των δύο οργανισμών όπως στην πράξη επιβάλει το Σχέδιο Αχτισάαρι, μετά την έκδοση του σχετικού ψηφίσματος του ΟΗΕ. Πρέπει πάντως να θεωρείται σημαντικό ότι καμία χώρα, ούτε του ΝΑΤΟ ούτε της Ε.Ε., δεν στηρίζει τις αυθαίρετες τουρκικές απόψεις για την ερμηνεία της συνθήκης Μπερλίν Πλας που διέπει τη συνεργασία των δύο οργανισμών. Αντιθέτως, τόσο οι ίδιοι οι οργανισμοί όσο και εμπλεκόμενες χώρες- μέλη πιέζουν πολύ την Αγκυρα να εγκαταλείψει τη στάση της. Επιπλέον, η Τουρκία μπλοκάρει και την επιχειρούμενη έκδοση πολιτικής για τη Συντονισμένη Προσέγγιση Επιχειρήσεων την οποία επίμονα προσπαθεί να υιοθετήσει το ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα είναι πλέον έτοιμη να αυξήσει τις δυνάμεις της στο Κόσοβο. Δεν είναι βέβαιο αν το ίδιο άκαρπες υπήρξαν και οι πιέσεις του γ. γ. ως προς το ενδεχόμενο τουρκικής εισβολής στο Βόρειο Ιράκ. Επί της ουσίας, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν επιχειρεί να συμπορευθεί τώρα με την αμερικανονατοϊκή θέση για μη επέμβαση, όλα τα ενδεχόμενα εξακολουθούν να παραμένουν ανοιχτά.
Για την Τουρκία
Πάντως, η διαφαινόμενη σύγκλιση θέσεων μεταξύ του Τούρκου πρωθυπουργού και της αμερικανικής πλευράς, σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα των εκλογών του ερχόμενου Ιουλίου, κάνει πολλούς στην έδρα της Συμμαχίας να πιστεύουν ότι για τους στρατιωτικούς στην Αγκυρα θα είναι μάλλον δύσκολο να προχωρήσουν τελικά σε μαζικές επιχειρήσεις.
Το ζήτημα της αντιπυραυλικής ασπίδας, τυπικά, δεν αποτελεί θέμα του ΝΑΤΟ, καθώς πρόκειται για αντικείμενο τριμερών συζητήσεων μεταξύ των εμπλεκόμενων κρατών (ΗΠΑ, Τσεχία, Πολωνία). Ηδη, όμως, το αμερικανικό σχέδιο έχει παρουσιαστεί επίσημα στη Συμμαχία, καθώς επίσης και η πρόθεση των ΗΠΑ να το προσφέρουν, ως πρόσθετη «δυνατότητα» που παρέχεται σε όποιο μέλος της το επιθυμεί, με βάση ευρύτερο αντίστοιχο σχέδιο του ΝΑΤΟ. Πάντως, το πρόβλημα της ασπίδας είναι εξαιρετικά σύνθετο, καθώς στην Ευρώπη βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε εξέλιξη μια σειρά από αντιπυραυλικοί σχεδιασμοί, με βάση το ΝΑΤΟ.
Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και οι διεργασίες του Συμβουλίου ΝΑΤΟ – Ρωσίας, οι οποίες πάγωσαν μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Οι δύο πλευρές έχουν ήδη προχωρήσει και σε ασκήσεις επί χάρτου. Ειδικά για την Ελλάδα, το θέμα παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς όχι μόνον είναι μία από τις λίγες χώρες της Συμμαχίας που διαθέτει συστήματα Πάτριοτ, έστω και «επιπέδου 3», αλλά είναι και η μοναδική χώρα που επίσης διαθέτει τα ρωσικά συστήματα S-300.