«Λάδι στη φωτιά» μιας ήδη βεβαρημένης σχέσης ρίχνουν, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι κατηγορίες που εξαπέλυσε εναντίον τους ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς, με αφορμή την πρότασή τους για απόσυρση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό. Ταυτόχρονα, εμμένουν στη θέση ότι το Πλαίσιο, εφόσον εφαρμοστεί ως έχει, θα οδηγήσει σε τσιμεντοποίηση των παράκτιων περιοχών και θα βλάψει μακροπρόθεσμα περιβάλλον και τουρισμό.
«Ομολογουμένως μας κατέπληξε η αντίδραση του κ. υπουργού ΠΕΧΩΔΕ στη δημοσιοποίηση των απόψεών μας για το χωροταξικό για τον τουρισμό», αναφέρει η WWF σε χθεσινή ανακοίνωσή της. «Θυμίζουμε πως το WWF Ελλάς έχει συμμετάσχει με εκτενή κείμενα λεπτομερούς σχολιασμού σε κάθε ανοιχτή διαδικασία διαβούλευσης που αφορά το περιβάλλον και οργανώνεται είτε από το ΥΠΕΧΩΔΕ είτε από συναρμόδια υπουργεία. Θυμίζουμε στον κ. υπουργό πως η χωροταξία δεν αποτελεί αυτοσκοπό ούτε και μπορεί να καθοδηγείται μόνο από την επιθυμία για οικοδομική ανάπτυξη. Η χωροταξία είναι το πλέον πρόσφορο μέσο για την ολοκληρωμένη και ισόρροπη κατανομή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στον γεωγραφικό χώρο, με στόχο τον συνδυασμό της προστασίας του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων με την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Το σχέδιο ΚΥΑ που τέθηκε σε διαβούλευση επ’ ουδενί δεν εξυπηρετεί αυτόν τον στόχο».
Οπως δήλωσε στην «Κ» ο πρόεδρος της οργάνωσης κ. Δημήτρης Καραβέλλας, «το πλαίσιο προωθεί ένα παρωχημένο μοντέλο, το οποίο δεν πιστεύουμε ότι προστατεύει και διατηρεί το πιο σημαντικό κεφάλαιο της χώρας, δηλαδή το περιβάλλον. Και με αυτή την άποψη συντάσσονται πέντε οργανώσεις αρκετοί ακαδημαϊκοί σχετικοί με το αντικείμενο, ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους (σ.σ. ΤΕΕ) καθώς και ο ίδιος ο μελετητής του Πλαισίου».
Το «παράδοξο σχήμα της δημόσιας αποστασιοποίησης του συντάκτη του πλαισίου για τον τουρισμό από το εξαγγελθέν κείμενο» παρατηρεί μιλώντας στην «Κ» και ο πρόεδρος Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς κ. Γιάννης Μιχαήλ. Οπως τονίζει ο ίδιος, «οι κυβερνητικές οργανώσεις, ήδη από τριετίας, όταν έγινε γνωστή η πρόθεση για την προώθηση, έγκριση και εφαρμογή του ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας, δεν έπαυσαν να ζητούν την άμεση σύγκληση του θεσμοθετημένου Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας. Κι όμως, αυτό δεν έχει συνέλθει ποτέ».
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαήλ, η χωροταξική διαχείριση του τουριστικού παράγοντα είναι ένα μείζον εθνικό θέμα, η ολοκλήρωση του οποίου προϋποθέτει μια ευρεία και λεπτομερή διαβούλευση «χωρίς βιασύνες και χωρίς το βραχνά του τέλους της κοινοβουλευτικής περιόδου». «Είναι ακατανόητο να τίθενται σε κίνδυνο τα εξέχοντα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, οι προστατευόμενες περιοχές Νatura, δάση ή ο περίγυρος έστω των αρχαιολογικών χώρων. Αυτές οι ζωηρές ανησυχίες της παράλογης σπατάλης του εθνικού πλούτου παραπέμπουν σε σφαγή του ίδιου του τουρισμού. Απλώς ακολουθούμε ως μωραί παρθένοι το ολέθριο παράδειγμα άλλων χωρών, όπου παραδόθηκε στο μπετόν όλη η ακτογραμμή για να προσελκυστούν επενδύσεις είτε στον τουρισμό είτε στην παραθεριστική κατοικία. Τώρα σώθηκε το έλαιον του λύχνου. Πίσω μένουν τα ψίχουλα της χωρο-φαγίας και η ανάμνηση των χαμένων ακρογιαλιών της Μεσογείου», καταλήγει ο κ. Μιχαήλ.
Οι γενικοί κανόνες και προτάσεις
Το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό δίνει τους γενικούς κανόνες για τη χωρική ανάπτυξη των τουριστικών υποδομών. Μεταξύ άλλων:
– Χωρίζει την χώρα σε δέκα κατηγορίες, ανάλογα με την τουριστική τους ανάπτυξη και ορίζει τι επιτρέπεται και με ποιους κανόνες σε καθεμία από αυτές.
– Παρέχει κατευθύνσεις για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού (λ.χ. συνεδριακός, ιαματικός).
– Προτείνει τη δημιουργία μηχανισμού ελέγχου και παρακολούθησης.
Η πιο σημαντική νέα ρύθμιση αφορά τη δημιουργία πλαισίου για τη μαζική ανάπτυξη οργανωμένης παραθεριστικής κατοικίας. Προβλέπει:
– Δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων που θα περιλαμβάνουν παραθεριστικές κατοικίες προς πώληση, οι οποίες όμως θα χρησιμοποιούνται εποχικά από τον ιδιοκτήτη τους και τον υπόλοιπο χρόνο από το ξενοδοχείο.
– Δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων που θα περιλαμβάνουν παραθεριστικές κατοικίες προς πώληση.
Στην πρώτη περίπτωση, οι εποχικά μεταβιβαζόμενες κατοικίες δεν μπορούν να ξεπερνούν το 70%, ενώ στη δεύτερη περίπτωση το 30%. Σε περίπτωση συνδυασμού των δύο μοντέλων στην ίδια τουριστική εγκατάσταση, το πλαίσιο ορίζει ότι «το συνολικά μεταβιβαζόμενο ποσοστό δεν μπορεί να υπερβαίνει 70% της συνολικής επιφάνειας των εγκαταστάσεων».