Τα χθεσινά αποτελέσματα μοιάζουν παράδοξα, αλλά υπάρχει πολιτική εξήγηση. Το εκλογικό σώμα έδωσε στον Κ. Καραμανλή μία δεύτερη ευκαιρία, αλλά η εκλογική νίκη του είναι πάρα πολύ πιθανό να αποδειχθεί σύντομα πολιτικά πύρρειος. Πολλοί απ’ όσους ψήφισαν τη Ν.Δ. θα είναι εξαρχής πολύ κριτικοί απέναντι στη νέα κυβέρνησή του. Ο ίδιος θα βρεθεί πολύ σύντομα στα πολύ δύσκολα. Τον περιμένει όχι μόνο ο λογαριασμός του ποταμού των υποσχέσεων για παροχές, αλλά και μια κοινή γνώμη έτοιμη να στραφεί εναντίον του.
Ολα αυτά, όμως, δεν αλλάζουν το γεγονός ότι ο μεγάλος ηττημένος αυτών των εκλογών είναι το ΠΑΣΟΚ. Ως αξιωματική αντιπολίτευση, όχι μόνο δεν καρπώθηκε τη δεδομένη φθορά του κυβερνώντος κόμματος, αλλά και υπέστη συρρίκνωση της εκλογικής του δύναμης, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί το μεγάλο θύμα της κρίσης του δικομματισμού. Επαιξε ρόλο το γεγονός ότι σε αντίθεση με τη Ν.Δ. δεν είχε το «σωσίβιο» της εξουσίας. Η βασική αιτία, όμως, είναι άλλη. Ενα μεγάλο κομμάτι των κεντροαριστερών ψηφοφόρων μετακινήθηκε προς τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ, στέλνοντας το σαφές μήνυμα της δυσαρέσκειας (εάν όχι αποστροφής) για το σημερινό ΠΑΣΟΚ. Στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα, η αλλαγή ηγεσίας είναι αναγκαία συνθήκη για ανάκαμψη. Οχι μόνο, επειδή στα κόμματα εξουσίας ισχύουν οι ρήσεις «μακάριοι οι νικηφόροι» και «ουαί τοις ηττημένοις». Αλλά και επειδή ο Γ. Παπανδρέου σαν άλλος άσωτος υιός κατασπατάλησε με άφρονα τρόπο την πιο γενναιόδωρη εντολή που έλαβε ποτέ πολιτικός αρχηγός από την κοινωνική βάση της παράταξής του.
Αναλαμβάνοντας το 2004 την προεδρία πριν από τις εκλογές, απάλλαξε τον Κ. Σημίτη από το βάρος της επερχόμενης εκλογικής πανωλεθρίας. Η αλλαγή ηγεσίας είχε μειώσει δραστικά την υπέρ της Ν.Δ. διαφορά, αλλά αυτό δεν αποδεικνύεται. Και ως εκ τούτου, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να το επικαλεσθεί σήμερα.
Η μεγαλύτερη υπηρεσία που ο Γ. Παπανδρέου μπορούσε να προσφέρει στο κόμμα του ήταν να εγγυηθεί μια ομαλή λύση στο πρόβλημα της ηγεσίας. Στη βαριά ήττα ταίριαζε περισσότερο η παραίτηση. Ο ίδιος θέλει να παραμείνει στο τιμόνι. Είναι δικαίωμά του να ζητήσει από την κομματική βάση ψήφο εμπιστοσύνης. Το χειρότερο θα ήταν να υποκύψει στο «πριγκιπικό» σύνδρομο και να αντιμετωπίσει το ΠΑΣΟΚ με ιδιοκτησιακή αντίληψη. Θα δυσχέραινε, αλλά δεν θα απέτρεπε τις εξελίξεις. Τελικώς, το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν να προσδώσει ένα θλιβερό φινάλε σε μια αποτυχημένη ηγετική θητεία.
Δεν πρόλαβε καλά καλά να ανοίξει τα χαρτιά του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, και ο Β. Βενιζέλος, σαν έτοιμος από καιρό, έσπευσε όχι μόνο να δηλώσει παρών στη μάχη για την ηγεσία, αλλά και να εγγυηθεί την πολιτική ανάκαμψη και τη μελλοντική νικηφόρα πορεία της παράταξης. Με άλλα λόγια, η κούρσα έχει ήδη αρχίσει. Στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα, το κρίσιμο ζήτημα είναι η ψηφοφορία να γίνει το ταχύτερο δυνατόν, με συντεταγμένο και δημοκρατικό τρόπο.